Οι φίλοι μας. Απαραίτητο συστατικό στη συνταγή της ζωής. Όχι για τα τρελά και ξέφρενα μόνο αλλά και για εκείνα τα άλλα, τα πιο θαμπά. Αυτά που ορισμένοι αποκαλούν «δύσκολα». Εκείνοι που μένουν δίπλα σου και δε σταματούν ποτέ να σε ακούν και να σου δίνουν συμβουλές, ειδικά όταν ανοίγεται το κεφάλαιο «σχέσεις».
Υπερανάλυση κι ατέλειωτες συζητήσεις. Κάποιες, συχνά, δεν καταλήγουν πουθενά. Συχνές κι οι περιπτώσεις που οι σχέσεις αυτές, που συζητούνται, τραβάνε χρόνια κι οι φίλοι –που επιμένουν να τις τραβάνε απ’ τα μαλλιά– έρχονται στα καφέ έτοιμοι να μοιραστούν τα παράπονά τους -κι ας είναι για χιλιοστή φορά τα ίδια. Εμφανίζονται με νεύρα ή με κλάματα κι άλλοτε μ’ ένα συνδυασμό όλων αυτών. Κι εσύ, επιστήθιε φίλε; Τι θα κάνεις;
Κάθεσαι με υπομονή κι ακούς. Είσαι εξαιρετικά καλός ακροατής. Έχοντας εξηγήσει με λεπτομέρεια όλα τα θέματα της σχέσης του φίλου σου, μπορείς και περνάς σε συμβουλές, καταλήγοντας σε πιθανές λύσεις. Όταν το πρόβλημα επεκτείνεται και δεν υπάρχει ούτε στίγμα αλλαγής, ως σωστός φίλος, μπορείς να περάσεις σε μια πιο επιθετική μέθοδο. Εφόσον σου ζητηθεί και πάλι να δώσεις τα φώτα του. Με ευθύτητα ή αυστηρότητα –παίζει και κάποιο ρόλο το ότι έχεις εξαντληθεί να παρακολουθείς κάθε μέρα το ίδιο επεισόδιο– ίσως προτείνεις πιο δραστικά μέτρα, όπως ένα ενδεχόμενο φινάλε που θα γλύτωνε το φιλαράκι σου απ’ το δράμα κι εσένα απ’ τη σαπουνόπερα.
Το κάψαμε το μυαλό μας τόσο καιρό με το να λέμε και να ξαναλέμε πώς θα αντιμετώπιζες εσύ την κατάσταση. Κι απ’ τη στιγμή που από το ένα αφτί μπαίνουν οι συμβουλές κι από το άλλο βγαίνουν, το κολλητάρι σου πρέπει να καταλάβει πως έχει δύο επιλογές: Μένει με όσα προβλήματα υπάρχουν και καταπίνει όσα τον ενοχλούν, χωρίς να γκρινιάζει διαρκώς, ή φεύγει και τέλος. Βίρα τις άγκυρες για νέες περιπέτειες.
Η αλήθεια, όμως, είναι πως το να μιλήσεις τόσο ισοπεδωτικά κι απόλυτα είναι πολύ δύσκολο, ιδίως όταν πρόκειται για αδερφικούς φίλους. Δε θες να κακοκαρδίσεις το φιλαράκι σου, έτσι μπαίνεις στο τριπάκι του. Θα κάνεις, δηλαδή, μέχρι και το ψυχογράφημα του χαρακτήρα του συντρόφου του φίλου σου. Θα μπεις στη διαδικασία να ερμηνεύσεις το γιατί φέρεται έτσι το ταίρι του. Μήπως πιέζεται απ’ τη δουλειά;
Οι φίλοι δε θέλουν να βλέπουν το κολλητάρι τους να στεναχωριέται, θέλουν να ξέρει πως ό,τι κι αν γίνει εκείνοι είναι εκεί, πρόθυμοι να του σταθούν, κι έτσι θα τεντώσουν τις υπεραναλύσεις όσο εκείνο τεντώνει αυτήν την αδιέξοδη σχέση. Φροντίδα και προδέρμ, παρέα με ψυχολογική ανάλυση και λίστα με τα θετικά κι αρνητικά για να καταλήξετε στο γιατί μένει στη σχέση αυτή. Όλα αυτά, επειδή αγαπάς πολύ τον φίλο με την προβληματική σχέση. Κι εξαντλείς όλα τα περιθώρια για να μη χωρίσει, αφού αυτό τον πληγώνει και μόνο στην ιδέα.
Ίσως να ‘χει ακόμα έντονα συναισθήματα, ίσως να φοβάται τη μοναξιά και να σκέφτεται πως δεν μπορεί να τα καταφέρει μόνος. «Μόνος» είπαμε; Αν το νιώθει αυτό, δεν έχει καταλάβει τι διαμάντι φίλο έχει δίπλα του. Ναι. Μην κοιτάς δεξιά κι αριστερά. Εσύ είσαι αυτός. Εσύ που, καλύτερα από οικογένεια, στέκεσαι δίπλα του, ετοιμοπόλεμος να τραβάς κουπί για να μην πνιγεί απ’ το άγχος και τις δυσκολίες της σχέσης. Εσύ που στηρίζεις κι αντιμετωπίζεις τη σχέση του φίλου σου σαν να ‘ταν δική σου ή που προσπαθείς να μένεις αντικειμενικός κι ορθολογιστής σε ό,τι απόφαση κι αν παρθεί, για να ‘ναι ο φίλος σου καλά.
Όταν, όμως, ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι, η γλώσσα σου έχει βγάλει μαλλιά και το φιλαράκι σου επιμένει να μην καταλαβαίνει και κυρίως να μην προσπαθεί να αλλάξει λιγάκι την οπτική του, τότε τι κάνεις; Μήπως σταματάς να ασχολείσαι τόσο με τα προβλήματα εμμονικών σχέσεων που μόνο τοξικές καταλήγουν τόσο για το κολλητάρι σου όσο και για σένα, που καλείσαι διαρκώς να κολλάς τα σπασμένα άλλων; Γιατί αν έχεις ενσυναίσθηση και συναισθηματική νοημοσύνη ανεβασμένη, τότε όσα ακούς σε επηρεάζουν κι ίσως και να σε καταβάλλουν υποσυνείδητα.
Αν ο φίλος σε εμπιστεύεται, κάποια στιγμή θα ακολουθήσει τις συμβουλές σου και θα αποχαιρετήσει τη σχέση αυτή. Αν όχι, τότε είναι άξιος της μοίρας του κι εσύ οφείλεις να σταματήσεις να επιμένεις να τον σώσεις.
Το χρέος σου ως φίλος, το ‘κανες.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη