«Οι άνθρωποι δεν έχουμε τίποτα, παρά μόνον ο ένας τον άλλον»

Είναι απίστευτη η αίσθηση της περιπλάνησης σε μικρά βιβλιοπωλεία. Σου δίνουν πάντοτε ένα συναίσθημα γλυκιάς νοσταλγίας για το παλιό που γερά κρατεί υπό την επίβλεψη του καινούριο που σε συνεπαίρνει. Σε τέτοια βιβλιοπωλεία, που έχουν παλαιωμένα τραπεζάκια και καρέκλες τύπου καφενείου και κλασσικής ελληνικής ταινίας για να κάτσεις και να διαβάσεις όσο θες, βρίσκεις τυχαία διαμαντάκια.

Ένα μεσημέρι του Δεκέμβρη, περιπλανώμενη στα στενά και πλακόστρωτα σοκάκια του Ηρακλείου, μπήκα σε ένα τέτοιο βιβλιοπωλείο. Πήγα αμέσως στα προτεινόμενα βιβλία. Μου τράβηξε την προσοχή ένα αρκετά λεπτό βιβλιαράκι. Λεπτό, μα φυσικά, ήταν ποιητική συλλογή! Τα χρώματα του εξωφύλλου του ήταν πορφυρά. Έμοιαζε σαν δρόμος που καταλήγει στο σκοτάδι. Αυτό ήταν! Εξού κι ο τίτλος της ποιητικής συλλογής: «Πολιτείες του Ερέβους» του Κωνσταντίνου Μπούτζουκα -όπου ο Έρεβος, σύμφωνα με τη μυθολογία, συμβολίζει τη σιωπή και το βάθος της νύχτας. Ανοίγοντάς το, στην πρώτη σελίδα υπήρχε ένας μικρός σχολιασμός του ποιητή για το πότε και σε ποια μέρη γράφτηκαν κάποια απ’ τα ποιήματα. Στην αμέσως επόμενη σελίδα έγραφε: «Θα χάσουμε πολλά, ίσως τα πάντα μα όσα κι αν χάσουμε, αν είσαι δίπλα μου, δεν έχει σημασία. Γιατί οι άνθρωποι δεν έχουμε τίποτα, παρά μόνον ο ένας τον άλλον».

Διαβάζω συχνά αυτές τις γραμμές, τόσο απλές και συνάμα τόσο γεμάτες. Τις διαβάζω και τις ξαναδιαβάζω για να θυμάμαι και να νιώθω ξανά και ξανά. Σου αφήνουν ένα αίσθημα χαρμολύπης. Μια πίκρα στα χείλη αλλά και μια νότα αισιοδοξίας. «Αν είσαι δίπλα μου, δεν έχει σημασία, γιατί εγώ ζω για σένα κι εσύ είσαι εδώ για μένα κι οι άνθρωποι δεν έχουμε τίποτα, παρά μόνον ο ένας τον άλλο». Αυτό που μας μένει και μας δένει είναι ότι μαζί μπορούμε να καταφέρουμε πολλά. Αυτό είναι, όμως, που ξεχνάμε κάποιες φορές. Αυτό είναι που μας φέρνει χαρμολύπη. Αυτό είναι που οφείλουμε να αναλογιστούμε κι ίσως να εμπεδώσουμε. Το να αγαπάμε και να το δείχνουμε και να βοηθάμε όποτε κι όσο μπορούμε.

Να ‘σαι δίπλα μου κι ας χάσουμε. Πάντοτε κάτι χάνεις και κάτι κερδίζεις, έτσι δε λένε; Σημασία, όμως, έχει το «μαζί». Όχι απαραίτητα το ερωτικό «μαζί». Ούτε το χριστουγεννιάτικο ή το κατ’ εξαίρεση «μαζί». Σημασία έχει το καθάριο, το δοτικό, το «μαζί» αυτό που αντέχει στο χρόνο. Οι στιγμές που δημιουργείς μαζί με τους ανθρώπους γύρω σου. Οι στιγμές που σημάνουν νοιάξιμο κι ειλικρίνεια. Όπως το να μοιραστείς το φαγητό σου με τον συνάδελφο που ξέχασε να πάρει ταπεράκι στη δουλειά ή να αγοράσεις φαγητό στο παιδάκι που σε παρακάλεσε για χρήματα στα φανάρια. Να δώσεις χρόνο απ’ το χρόνο σου ακόμη κι αν ξέρεις ότι είναι ελάχιστος. Σου είναι πολύτιμος, αλλά είναι ακόμη πιο πλήρης  η στιγμή που βλέπεις τον άλλο απέναντί σου να σου χαμογελάει με ευγνωμοσύνη.

Αυτοί οι στίχοι ξεκινούν με τη σιγουριά του ότι θα χάσουμε, αλλά μέσα από αυτό που χάνουμε, παίρνουμε μαθήματα, λαμβάνουμε μηνύματα που τα είχαμε ανάγκη και που δεν είχαμε σκεφτεί ότι μπορεί να μας λείπουν. Παίρνουμε δύναμη απ’ τους στίχους. Δύναμη για να συνεχίζουμε ό,τι και να γίνει. Όσο κι αν πληγωθούμε ή χαθούμε ή χάσουμε κάποια κομμάτια μας. Όσοι είναι δίπλα μας, είναι για να μαζέψουμε αυτά τα κομμάτια παρέα. Να ξαναφτιάξουμε το παζλ της ζωής μας. Και πού ξέρεις; Ίσως και να προσθέσουμε νέα κομμάτια. Γιατί στα παζλ της ζωής, δεν υπάρχουν μόνο λυπηρές ιστορίες. Προστίθενται και στιγμές θαλπωρής, ευτυχίας και συντροφικότητας.

Για όλα αυτά, «αν είσαι δίπλα μου, δεν έχει σημασία» πόσα θα χάσουμε, γιατί τα χάσαμε ή αν θα τα ξαναβρούμε. Κι αυτό επειδή, όσο έχω εσένα, δε φοβάμαι τίποτα και κανέναν. Ζω, αισθάνομαι, αναπνέω και βλέπω τον κόσμο μέσα απ’ τα μάτια των ανθρώπων που είναι δίπλα μου. Φιλτράρω, κρατάω ό,τι μου ταιριάζει και φροντίζω, αφού είσαι δίπλα μου κι αποτελώ επιλογή σου, να δώσω όσα μπορώ και να δείξω σεβασμό και προσοχή στη συντροφικότητα που μου χαρίζεις. Κράτα στην καρδιά σου πως –ό,τι και να σου συμβεί– «οι άνθρωποι δεν έχουμε τίποτα, παρά μόνον ο ένας τον άλλον».

Να σε αγαπάς και να σε φροντίζεις, αλλά να μην ξεχνάς να αγαπάς, να εκτιμάς και να πιστεύεις στην αγάπη και τη δύναμη που κρύβουμε οι άνθρωποι μέσα μας! Είναι ό,τι πιο αληθινό έχουμε!