«Βλέπω συμμαθητές μου να παντρεύονται!» Πόσες φορές σου ‘χει συμβεί να το πεις αυτό την τελευταία χρονιά; Είναι οι στιγμές που συνειδητοποιείς πως μεγαλώνεις κι αγχώνεσαι, λες και δεν προλαβαίνεις να πας κάπου που ίσως, στην τελική, και να μη θέλεις καν να πας. Αλήθεια, υπάρχει στάνταρντ ηλικία για γάμο ή ζούμε στο 1950, όπου μέχρι τα 30 αν δεν είχες παντρευτεί, θεωρούσαν πως κάποιο κουσούρι θα ‘χεις, θα ‘σαι μάλλον περίπτωση ελαττωματική;
Υπάρχει, όντως, ένα αίσθημα πανικού. Που ξεκινάει απ’ το άγχος πως όλα γύρω σου κινούνται υπερβολικά γρήγορα. Είναι αυτή η ανησυχία που σε πιάνει γιατί βλέπεις τον κύκλο σου να κάνει γάμους και παιδιά κι εσύ ξέρεις πως δεν ανήκεις σε αυτό το γκρουπ. Γιατί ίσως να μη θέλεις, γιατί δε σου έκατσε όταν ήθελες ή γιατί έφυγες από κάτι τέτοιο, επειδή πίστεψες πως δεν είναι για ‘σένα, πως δεν μπορείς να το προχωρήσεις με τον συγκεκριμένο σύντροφο ή μπορεί και με κανένα άλλο. Άντε τώρα εσύ να τα εξηγήσεις όλα αυτά στους παντρεμένους συμμαθητές που σε περιμένουν στη γωνία γιατί πλησιάζει κι η σειρά σου, λένε. Κι αν εσύ δεν περιμένεις καν στην ουρά για στέφανα και κουφέτα, αμφιβάλλεις αν μπορείς να εξακολουθήσεις να τους συναναστρέφεσαι. Γιατί τα πρωινά Κυριακής θέλεις να τα περνάς σε ένα ωραίο καφέ κάπου ζεστά και γραφικά κι όχι στον συνοικιακό παιδότοπο που συχνάζουν οι φίλοι.
Και το θέμα είναι ότι εσύ δεν ένιωθες πανικό ή πίεση για γάμο. Αλλά με το πες-πες των συμμαθητών, κάποια ερωτήματα για το πότε με το καλό εσύ θα παντρευτείς από συγγενείς και τους συναισθηματικούς εκβιασμούς της γιαγιάς σου, που περιμένει να σε καμαρώσει στην εκκλησία και μετά ας φύγει ήσυχη απ’ τη ζωή, έρχεσαι αναπόφευκτα ένα βήμα πιο κοντά στην κρίση. Ηρέμησε, πουλάκι μου.
Άσε το γιατί δεν πήρες εσύ αυτή την απόφαση, έχεις αναρωτηθεί γιατί έκαναν αυτό το βήμα οι άλλοι; Το κίνητρο δεν είναι πάντα το συναίσθημα και πίσω από κάθε “I do” δεν υπάρχει πάντα ένας φλογερός έρωτας (αυτοί συνήθως βιώνονται στο έπακρο μέχρι που καίγονται απ’ την έντασή τους, σπάνια καταλήγουν στο γάμο). Πολλοί εκείνοι που παντρεύτηκαν από ατόφια αγάπη, πολλοί όμως κι εκείνοι που το έκαναν για την κοινωνία, για τους γονείς, από ανασφάλεια να μείνουν μόνοι, από οικονομικό συμφέρον ή γιατί προέκυψε ένα παιδί, και τι, έτσι απάντρευτοι θα μείνουν; Αυτά, δυστυχώς, συμβαίνουν ακόμη, εν έτει 2019. Μα ο καθένας στο κάτω-κάτω ας κάνει ό,τι θέλει, δική του ζωή, δική του διαδρομή.
Το θέμα είναι πως δε σε πήραν τα χρόνια. Εσένα, ναι, που βλέπεις τους συμμαθητές σου όλους αποκαταστημένους με σπίτια και συζύγους, ίσως και με κάνα πιτσιρίκι, ενώ εσένα σε νοιάζει ποιο μεταπτυχιακό θα κάνεις ή αν θα φύγεις τελικά στο εξωτερικό για δουλειά. Κι ας συναντάς τους μισούς συνομήλικούς σου στο σούπερ μάρκετ να ψωνίζουν πάνες, βιολογικά και διάφορα άλλα σε οικογενειακές πάντα συσκευασίες, ενώ εσύ αγχώνεσαι για το αν θα βρεις το σαμπουάν ή το after shave σου σε προσφορά.
Έχεις άλλες προτεραιότητες κι έχουν άλλες ανάγκες. Επέλεξες σε αυτή τη φάση να ασχολείσαι με ‘σένα μόνο, με τους στόχους και τα όνειρά σου. Κι αυτά, αυτή τη στιγμή τουλάχιστον, δεν περιλαμβάνουν στο πλάνο ένα γάμο. Μπορεί να ‘σαι μόνος, μπορεί να ‘σαι σε σχέση χρόνων και να μη θες να παντρευτείς, άμεσα ή και καθόλου. Ξέρεις, εξάλλου, ότι όσοι αντάλλαξαν όρκους σε μια εκκλησία ή ένα δημαρχείο δεν είναι κατ’ ανάγκη πιο ευτυχισμένοι. Γάμος δε σημαίνει πάντα αγάπη κι εμπιστοσύνη, αυτά δεν τα υπόσχεται κανένα χαρτί. Άρα γιατί πραγματικά αγχώνεσαι;
Επειδή ζούμε σε μια κοινωνία που μας πιπιλάνε τα αφτιά με στερεότυπα από πολύ μικρή ηλικία και μεγαλώνουμε ανάμεσα σε τυποποιημένες συνταγές ευτυχίας και κανόνες που δεν ταιριάζουν πάντα (ή και ποτέ) στα «θέλω» και τις προσωπικότητές μας. Ένας φίλος μού είπε πρόσφατα να μην τα βάζω όλα σε κουτιά και να σταματήσω να σκέφτομαι με το συμβατικό πρότυπο της χαρούμενης παραδοσιακής οικογένειας με παιδιά. Δεν είχε άδικο. Είναι, όμως, δύσκολο να βγεις μέσα από αυτό που σου πλάσαραν σαν μονόδρομο προς την πληρότητα.
Αγχώνεσαι, λοιπόν, επειδή πας κόντρα στο –για τους πολλούς– ιδανικό. Κάτι που φροντίζουν να στο υπενθυμίζουν συνέχεια πλασάροντάς το σαν ανάγκη. Σε πιάνει πανικός, επειδή αισθάνεσαι πως πας ανάποδα από αυτό που θεωρεί αποδεκτό η κοινωνία στην οποία ζεις. Μια κοινωνία που δε σε συγχαίρει για όσα κατακτάς σε προσωπικό κι επαγγελματικό επίπεδο, παρά μόνο σε δείχνει με το δάχτυλο αν έμεινες μόνος χωρίς παιδιά. Κι ας ήταν αυτή η δική σου επιθυμία.
Αλλά ξέρεις κάτι; Άσ’ τους να δείχνουν και να λένε. Τη ζωή σου την πας εκεί που θέλεις εσύ. Και χρωστάς στον εαυτό σου να φτιάξεις την ευτυχία σου στα μέτρα σου.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη