Είναι γεγονός πως η λέξη ρουτίνα παραπέμπει σε κάτι το αρνητικό. Στο άκουσμά της το μυαλό των περισσότερων ανθρώπων φαντάζεται ένα χασάπη που τεμαχίζει σχέσεις, μίζερες καταστάσεις και μία καθημερινότητα πληκτική, μονότονη και χλιαρή. Ο συνειρμός αυτός βέβαια, είναι απόλυτα δικαιολογημένος κι εύλογος. Υπάρχουν εξάλλου άπλετες αποδείξεις που το επιβεβαιώνουν. Για να μην αφήνει θύματα στο αναπόφευκτο πέρασμά της, η ρουτίνα πρέπει να χαλιναγωγείται.
Το λοιπόν, εκείνους που καταφέρνουν να στραγγίξουν τις όποιες αρνητικές πτυχές της επιτρέποντας να αναδυθούν στην επιφάνεια τα λαμπερά της στοιχεία, θα πρέπει να τους αγαπάτε λιγάκι παραπάνω.
Όλα ξεκινούν απ’ τον τρόπο που την εκλαμβάνουν σαν έννοια. Στην πραγματική της διάσταση δεν είναι παρά ένα σύνολο επαναλαμβανόμενων πράξεων και δραστηριοτήτων. Οι παγίδες της είναι μεν πολλές, αποφεύγονται ωστόσο όταν κάποιος βγει απ’ τον αυτόματο πιλότο κι αρχίσει να αντιλαμβάνεται τι κάνει και γιατί. Ένα λοιπόν, συνειδητό ξεσκαρτάρισμα σε κάθε τι που έχει καταστεί με την πάροδο του χρόνου τυποποιημένο και η σαβούρα την κάνει με ελαφρά πηδηματάκια. Τα ασήμαντα ξαφνικά γίνονται σημαντικά, κατ’ επιλογή και μ’ αυτόν τον τρόπο προσφέρουν μια ικανοποίηση η οποία μέχρι πρότινος ήταν παντελώς ανύπαρκτη.
Έχοντας πιάσει τη ρουτίνα απ’ τα κέρατα, οι δαμαστές της ξεκινούν τη μέρα τους με το πρωτόκολλο του ροφήματος. Είτε καφές, είτε τσάι, το απολαμβάνουν στο ίδιο μέρος, την ίδια ώρα. Επιλέγουν ως σημείο αναφοράς ένα κοντινό στο σπίτι ή στη δουλειά τους μαγαζί και τίποτα δεν μπορεί να κλονίσει αυτήν τους την προτίμηση. Ένα περιβάλλον με γνώριμες φυσιογνωμίες, κεφάτες καλημέρες, χαμόγελα κι ανάλαφρο κους-κους για μια συνέχεια πολλά υποσχόμενη και στους ίδιους εύθυμους ρυθμούς.
Για τις μετακινήσεις τους λατρεύουν τα μοτίβα. Τι κι αν αυτό τους καθιστά ιδανικούς για τυχόν παρακολουθήσεις, εκείνοι επίμονα χρησιμοποιούν τα ίδια μέσα, ακολουθούν τις ίδιες διαδρομές, κατεβαίνουν τις ίδιες κυλιόμενες, μπαίνουν στο ίδιο πάντα βαγόνι του τρένου, ανεβαίνουν στο λεωφορείο απ’ την ίδια πάντα πόρτα και εν ολίγοις, βαδίζουν στα βήματα που βάδιζαν χτες, προχτές κι ίσως ακόμα πιο παλιά.
Όχι πως είναι ατρόμητοι, αλλά γνωρίζουν το κόστος κάθε τους επιλογής. Στην προκειμένη, ενδεχομένως να τρώνε στα μούτρα αξιολύπητες φιγούρες που δήθεν τυχαία εμφανίζονται έμπροσθέν τους για να τους χαλάσουν τη μέρα με την παρουσία τους. Έτσι πιστεύουν τουλάχιστον γιατί καρφάκι δεν τους καίγεται. Όσοι τρελοί κι εμμονικοί προσέλθετε ένα πράγμα, αφού ακόμα και τα με μαύρες καπαρντίνες και γυαλιά ηλίου υποκείμενα που μπορεί να υποβόσκουν στις σκιές, καθιστούν τη ρουτίνα τους ακόμα πιο συναρπαστική.
Για να είμαστε ειλικρινείς, τα τυπάκια αυτά φαίνεται να ’ναι αρκετά ψυχαναγκαστικά. Όμως κι αυτό γιατί δεν το ’χουν σε τίποτα ανά πάσα ώρα και στιγμή να τινάξουν κάθε τι παγιωμένο στον αέρα και να τα πάρουν όλα απ’ τη αρχή. Έτσι, απλά κι αναίτια. Επειδή το θέλουν κι επειδή σίγουρα το μπορούν.
Αλλάζουν ώρα στο ξυπνητήρι, αλλάζουν στέκι, αλλάζουν μέσο μεταφοράς. Δημιουργούν νέα δεδομένα, νέα πρότυπα και δεν περιμένουν ούτε προσδοκούν απ’ τον κάθε τυχόντα να δώσει στη ζωή τους μια νότα χαράς. Την κυνηγούν, τη διεκδικούν στα απλά και τα καθημερινά, στις λεπτομέρειες και τα μικρά, χωρίς να εξαρτώνται από συνήθειες, χωρίς να υποτάσσονται στα κατεστημένα και τα συμβατικά. Δεν κρέμονται απ’ τα συνταρακτικά και δε ζουν για τη στιγμή που θα συμβούν τα απροσδόκητα. Πιστεύουν μεν στα θαύματα αλλά αναπνέουν για όσα είναι μπροστά τους, παρόντα και κυρίως απτά.
Η επαναληπτική στην καθημερινότητά τους πάντως, έχει μια έντονα ρομαντική όψη. Όσο κι αν φαίνεται πως αγαπούν την τάξη και την οργάνωση, δε συγκρίνεται με τίποτα μπροστά στη λατρεία τους για το χάος. Η στασιμότητα στη ρουτίνα εξάλλου, δεν είναι παρά μία ψευδαίσθηση. Μπορεί τα στέκια να είναι σταθερά, μπορεί οι διαδρομές να είναι προσχεδιασμένες και κάποια πρόσωπα οικεία. Ανοίγοντας τα μάτια, όμως, παρατηρώντας εξονυχιστικά και με προσοχή, οι διαφορές είναι εκεί. Αναβοσβήνουν σαν φωτεινή επιγραφή. Τα βλέμματα, η ψυχολογία, οι εποχές, τα αυτοκίνητα, οι οδηγοί. Όλα είναι αλλιώς.
Η ουσία κρύβεται στα επουσιώδη. Σ’ εκείνα που για όλους συμβαίνουν αδιάφορα και μηχανικά. Είναι σοφία η αντίληψη πως εκεί ακριβώς βρίσκεται ολόκληρο το νόημα της ζωής. Γι’ αυτό τα τυπάκια αυτά να τα αγαπάτε ένα τακ παραπάνω απ’ τα συνηθισμένα. Αξίζουν αλλά όχι γενικά κι αόριστα. Ειδικά και συγκεκριμένα. Κι αν υπάρχουν δίπλα σας με οποιαδήποτε μορφή, ως σύντροφοι, φίλοι ή ως συγγενείς, εκτιμήστε το γιατί είστε πάρα πολύ τυχεροί.
Eπιμέλεια Κειμένου Κωνσταντίνας Αρβανίτη: Σοφία Καλπαζίδου
Συντάκτης: Κωνσταντίνα Αρβανίτη
