Σου λείπει ένα χέρι, βάζεις κόλλα και το στερεώνεις. Ένα χαμόγελο, το ράβεις. Θέλεις λίγο μυαλό ακόμα, το προσθέτεις. Χρειάζεται κι άλλη εμπειρία, τη χτίζεις. Βάζεις και λίγη αυτοπεποίθηση, λίγο τσαγανό, λίγη τόλμη. Όλα αυτά με περισσή επιμέλεια τα τυλίγεις, τ’ ασφαλίζεις και κολλάς απ’ έξω την ετικέτα: Αυτοδημιούργητος.
Σε πάνε και σε φέρνουν ο μπαμπάς κι η μαμά στα μαθήματα, αλλά εσύ σε πας και σε φέρνεις σε μια ολόκληρη ζωή. Αυτό που έχεις, αυτό που είσαι, εσύ το μετακινείς μέσα απ’ τα χρόνια. Να, κόσμε. Δες, κόσμε. Δειξ΄του για να μη χρειάζεται να κρυφοκοιτάει.
Όταν αρχίσει να ρωτάει πόσα παιδιά θα κάνεις, τι σκύλο ράτσας θα ‘χεις στα πενήντα σου, τι μάρκα αμάξι θα κάνεις δώρο στην κρίση μέσης ηλικίας σου και τι θα γίνεις σαν θα μεγαλώσεις, εσύ απάντα ό,τι είναι, αρκεί να ‘ναι επιλογή σου. Η ζωή είναι μια δίφυλλη ντουλάπα, για να κρεμάς μέσα της όλες σου τις επιλογές. Έχει απ’ όλα, καλοκαιρινά, χειμωνιάτικα κι ανοιξιάτικη κολεξιόν, πιο ανάλαφρη.
Αν το σκεφτείς, όλη μέρα δεν κάνουμε κι άλλη δουλειά απ’ το να επιλέγουμε, να ξεδιαλέγουμε, να παίρνουμε αποφάσεις. Κριτήριό σου είσαι εσύ. Τι κι αν λένε ότι το επάγγελμά σου δε θα σου φέρει ποτέ λεφτά, ο σύντροφός σου δεν κάνει για σένα και τα τόσα σκουλαρίκια σε κάνουν να μοιάζεις μ’ αναρχικό στοιχείο; Τη νύχτα που ξαπλώνεις, εσύ τα σκέφτεσαι όλα αυτά και χαμογελάς με τη μικρή σου ευτυχία, σκέφτεσαι όλους τους άλλους και μοιάζουν τόσο μακρινές οι φωνές τους στ’ αυτιά σου.
Έχεις κάνει, λοιπόν, αυτές τις δύο συνειδητοποιήσεις, ότι αυτό που είσαι το σηκώνεις στις δικές σου πλάτες κι ότι τις επιλογές που καλείσαι επιπλέον να στηρίξεις τις κάνεις για ν’ αρέσουν βασικά σ’ εσένα. Μετά απ’ αυτό είναι τεράστιες οι πιθανότητες να γίνεις κι αυτοδημιούργητος. Είναι πολύ πιο πιθανό να πάρεις δρόμο απάτητο, να διαλέξεις την αντίθετη κατεύθυνση απ’ όλους τους άλλους που σε περικυκλώνουν. Εκεί δεν πρόκειται να βρεις κατεστημένα να σε περιμένουν, χέρια απλωμένα να σε τραβήξουν. Εκεί υπάρχει το άγνωστο. Έχεις μόνο το ένστικτό σου, τη δύναμη που νιώθεις όταν σφίγγεις τις χούφτες σου και τ’ ολόδικο μυαλό σου, να σου λέει ποιος είσαι μέχρι τώρα, τι ζητάς και πού θες να φτάσεις.
Ξεκινάς απ’ το τίποτα κι οι χιλιάδες επιλογές που ανοίγονται μπροστά σου δε σε πελαγώνουν, αλλά σε πωρώνουν περισσότερο. Θες να πάρεις φόρα και να βγεις εκεί έξω να τις κυνηγήσεις ανελέητα με τόξα και βέλη. Ξέρεις, όμως, ότι δεν είναι όλες για σένα. Μέσα σου γνωρίζεις τι σου κάνει κι όταν τις πλησιάζεις, μόνο οι κατάλληλες σου μυρίζουν ωραία.
Φτιάχνεις στο μυαλό σου σχέδια, η φαντασία σου, κακομαθημένο σχολιαρόπαιδο, δεν πάει με κανένα θεό για ύπνο. Δεν περπατάς σαν φυσιολογικός άνθρωπος, ονειροβατείς. Τρέφεσαι απ’ τα σενάρια, είναι η δωρεάν ψυχαγωγία σου. Κι αν προκύψει και κανένα που παραείναι απίθανο, σ’ ιντριγκάρει να το βάλεις μπροστά και να δεις πού θα σε φτάσει.
Με το ρίσκο πάντα της αποτυχίας, αλλά οι δικές σου απώλειες δεν κοστίζουν. Έχεις κέρδη από παντού. Δεν είναι ότι αυτές είναι τα μεγαλύτερα μαθήματα στη ζωή κι ότι απ’ τα λάθη σου βγαίνεις πιο δυνατός. Είναι ότι κι αυτές είναι δικές σου, ήταν προσπάθειές σου, όπως κι όλες τις άλλες φορές. Απλώς το αποτέλεσμα αλλάζει, χωρίς θετικό ή αρνητικό πρόσημο, είναι μόνο ένα αποτέλεσμα.
Λένε είναι δύσκολο να ‘σαι αυτοδημιούργητος, μόνος και μικρός μπροστά στο πεπρωμένο, στο μέλλον, στον κόσμο, στη ζωή. Θέλει ταλέντο και κότσια να σκαρφαλώνεις τον γκρεμό χωρίς υποστηρικτικό εξοπλισμό και στο τέλος να κατορθώνεις να κερδίζεις τη θέα της κορυφής. Σύμφωνοι. Όμως, δεν ξέρω τι αντέχεται λιγότερο, οι δυσκολίες ενός αυτοδημιούργητου ή το βάσανο εκείνου που έχει μια πόρτα μόνο ν’ ανοίξει και μπαίνει απευθείας στην έτοιμη ζωή του.
Σου ‘χει τύχει ποτέ να περάσεις τη μέρα σου με ρούχα δανεικά; Έχεις δοκιμάσει ποτέ να μην είσαι ο εαυτός σου; Δεν περπατιέται η ζωή με ξένα παπούτσια. Όσο κι αν βολεύεσαι, όσο κι αν έχεις λυμένα τα προβλήματά σου, όσο κι αν σκέφτεσαι «ωχ, αδερφέ, δε βλέπεις πώς έχει γίνει ο κόσμος γύρω μας, πού να παλεύω τώρα με θηρία πάνω απ’ τις δυνάμεις μου», το μέσα σου σε τρώει κι είναι χειρότερη καταστροφή αυτή που συμβαίνει εκ των έσω, γιατί δεν τη βλέπεις, χτυπάει μια μέρα αιφνίδια και σ’ εξουδετερώνει.
Γι’ αυτό, το σώμα αντέχει καλύτερα στα δύσκολα που του διάλεξες εσύ. Και νιώθεις λυτρωτικά ελεύθερος, δε σε κρατάει τίποτα κι είσαι ικανός ν’ αντιμετωπίσεις τα πάντα. Ανασαίνεις βαθιά κι ανεμπόδιστα και με κάθε γουλιά αέρα που καταπίνεις νιώθεις την αξία σου να ενεργοποιείται. Είναι τα κεκτημένα σου αυτά, τα κατορθώματά σου. Ποιος να τ’ αμφισβητήσει; Ποιος να σου τα πάρει; Τα γέννησες στο φως και σου ανήκουν ακλόνητα και πανηγυρικά. Η αλήθεια τους είναι απ’ τα λίγα πράγματα που η ζωή σ’ αφήνει να θεωρείς δεδομένα.
Οι άνθρωποι όταν μεγαλώνουν και γερνούν, κάθονται και σκέφτονται τα λάθη τους και τα σωστά τους. Μετρούν τα παιδιά που ‘καναν, τα εγγόνια που απέκτησαν, τα ταξίδια που ταξίδεψαν, τους ανθρώπους που ‘χασαν, τις ευκαιρίες που θα ‘πρεπε ίσως να ‘χαν εκμεταλλευτεί. Ο αυτοδημιούργητος εσύ θα κάτσεις να μετρήσεις τις άσπρες τρίχες στο κεφάλι σου και τις ρυτίδες των ματιών σου και θα ευχαριστηθείς που τα δημιουργήματά σου υπήρξαν περισσότερα απ’ αυτές.
Επιμέλεια Κειμένου Μαίρης Ρήγα: Ιωάννα Κακούρη
Συντάκτης: Μαίρη Ρήγα
