Εξιδανίκευση του «εσύ»

Η συνθήκη της σχέσης απαιτεί υποχωρήσεις, θυσίες και συμβιβασμούς. Προσπαθούμε να ισορροπούμε καταστάσεις για να μη νιώθει κανένας αδικημένος μέσα σε αυτή, αλλά δεν πετυχαίνει πάντα. Ίσως να μην προσπαθούν αρκετά κι οι δύο συμμετέχοντες.

Συνηθίζουμε να ζυγίζουμε τα πάρε-δώσε όταν κοιτάμε λιγότερο τον διπλανό μας. Όταν είσαι με έναν άνθρωπο τον υπολογίζεις σε αρκετά σχέδια. Είναι φορές που απορροφόμαστε στα προσωπικά μας πλάνα κι αδιαφορούμε προσωρινά για τους συντρόφους μας. Θεμελιακό στοιχείο είναι η ενσυναίσθηση, να μπορούμε να κατανοούμε τον άλλον: το πρόγραμμά του, τους στόχους του αλλά και τις ανάγκες του.

Η σχέση ίσως να θυμίζει μια δέσμευση κάποιες φορές, γιατί πρέπει να λογοδοτούμε ο ένας στον άλλον -όχι από θέμα ελέγχου αλλά από θέμα ενδιαφέροντος. Όχι ότι δεν υπάρχουν εξαιρέσεις. Όμως τα σχέδια απαιτούν θυσίες. Οι προσωπικοί στόχοι δεν πρέπει να παραμερίζονται και δυστυχώς αυτό προϋποθέτει χρόνο. Ο χρόνος δεν αλλάζει, δεν αυξομειώνεται. Κι έτσι, έρχεται η στιγμή που ο διπλανός νιώθει αδικημένος και παραμελημένος, ενώ τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να κάνουμε απολογισμούς∙ να σκεφτόμαστε τι έχουμε προσφέρει και να αποδίδουμε ευθύνες επειδή πολλά αλλάζουν κι αντί να χαιρόμαστε για την ανάγκη για εξέλιξη, τα παίρνουμε εγωιστικά και βλέπουμε τη ζυγαριά να γέρνει προς τα εμάς.

Δεν μπορούν κάποιες δεσμεύσεις να φαίνονται σχέσεις ανάγκης. Κάποιοι, μερικές φορές, προσφέρουν κάτι παραπάνω, είτε από τύψεις είτε επειδή νιώθουν πιο έντονα ή εκδηλώνονται εξίσου έντονα. Κι υπάρχει η κατηγορία εκείνων που δε δείχνουν τα ίδια, είτε γιατί δε νιώθουν ανάλογα είτε γιατί δεν είναι τόσο εκδηλωτικοί. Είναι θέμα συνείδησης για αυτούς που δεν προσφέρουν τα ίδια και δεν τους ενδιαφέρει να προσφέρουν. Αλλά αυτοί κερδίζουν. Έχουν υπάρξει ευάλωτοι και βολικοί εν συνεχεία. Ίσως να μην έχουν μάθει να διεκδικούν. Δεν ψάχνονται να μοιραστούν και να ικανοποιήσουν τον διπλανό. Αδιαφορούν παρά μόνο για τον εαυτό τους.

Κι εκεί υπάρχουν οι φίλοι που θέλουν το καλό μας και γίνονται μάρτυρες κάποιων αντιδράσεων. Επιδιώκουν την προσωπική μας ευχαρίστηση, αλλά –όπως όλοι– αρκετές φορές φαίνονται πολύ αυστηροί κι οδηγούμαστε σε παρεξηγήσεις. Οι φίλοι είναι οι καθρέφτες μας κι αν δεν ακούμε αυτούς, δεν μπορούμε να ξεφύγουμε απ’ την οποία ψευδαίσθηση. Θα φτάσουμε στο σημείο να δικαιολογήσουμε συντρόφους, ενώ η αλήθεια είναι κραυγαλέα. Σαν αποτέλεσμα, να κοιτάνε το δικό τους όφελος και να παραμερίζουν τον διπλανό.

Η εξάρτηση σε μία σχέση καταπίνει τον σύντροφο. Τον στραγγίζει και τον αδειάζει σε βάθος χρόνου. Ο σύντροφος το βλέπει, το καταλαβαίνει γιατί έχει μάθει να δίνει και πιστεύει σε μια αλλαγή, ελπίζει. Κι ο χρόνος περνάει και τον έχεις εγκλωβίσει σε ελπίδες κι εκείνος δεν κοιτάει τον εαυτό του αλλά εσένα, γιατί θεωρεί ότι θα δώσεις κι εσύ αν συνεχίσει να δίνει. Κι έτσι καταλήγει κανείς να εξαρτιέται από ένα εξιδανικευμένο προσωπείο που έχει για τον άλλον.

Κι αδιαφορούμε για σχέδια κι όλος ο χρόνος αφιερώνεται σε εκείνον, γιατί έτσι μπορούμε να του δείξουμε ότι είμαστε δίπλα του. Συνεπώς, δε σεβόμαστε τον εαυτό μας όταν παρασυρόμαστε απ’ την αδιαφορία και την απραξία των άλλων. Γινόμαστε άεργοι κι απέχουμε από ένα ιδανικό «εμείς».