Υπάρχουν καταστάσεις στη ζωή στις οποίες νιώθουμε εκείνο το déjà vu, ότι τις έχουμε ξαναβιώσει, πως έχουν επαναληφθεί. Μερικές φορές, μάλιστα, μέσα σ’ αυτά τα ριπλέι συναντάμε λάθη μας. Και φτάνει το μετά και προσπαθούμε να βρούμε τι έφταιξε, γιατί έρχονται αναλαμπές, ξαφνικά flashbacks απ’ το παρελθόν. Κάτι ή κάποιος, λοιπόν, μας χτυπάει την πόρτα.
Ίσως να μας τη χτυπάει για να μας θυμίσει ότι φανήκαμε αδύναμοι σε καταστάσεις, ότι έπρεπε να δείξουμε χαρακτήρα κι ακεραιότητα σε πράγματα που δε μας άρεσαν. Ίσως θα ‘πρεπε να ‘χαμε διαφωνήσει πιο έντονα με αυτούς που αμφέβαλαν για εμάς, είτε τους θεωρούσαμε φίλους, και τους ακολουθήσαμε σε μια πορεία δίκη τους, είτε απλώς δεχόμασταν σχόλια από αυτούς, θέλοντας να πιστεύουμε ότι ήταν καλοπροαίρετα.
Πρώτο κεφάλαιο που εστιάζουμε στις νοητικές μας ανασκαφές είναι οι παρέες του πριν και του μετά, πού νιώθαμε καλύτερα και πού χειρότερα. Η σύγκριση γίνεται αναπόφευκτα, για να αποτρέψουμε άσκοπες επαναλήψεις. Δεν μπορούμε να χάνουμε χρόνο στα ίδια και τα ίδια από ένα σημείο κι έπειτα. Δε θέλει κανείς να βλέπει επεισόδια που έχει ξαναδεί σε μια σειρά, ειδικά αν δεν του αρέσουν. Αυτό είναι το λογικό. Αν ανήκουν στα αγαπημένα του, ίσως και να τα ξαναδεί μετά από καιρό, όταν θα ‘ναι πια ήσυχος κι ήρεμος. Συνεπώς, οι επαναλήψεις αξίζουν μόνο για να μας υπενθυμίζουν τα καλά και τίποτα λιγότερο.
Κάθε απολογισμός μας δείχνει πού κάναμε λάθος. Δεν ξεφεύγουμε απ’ το παρελθόν. Πρόκειται για καταστάσεις που έρχονται και φεύγουν. Αν έρθουν μία φορά, τότε μάλλον πήραμε το δίδαγμά μας, αλλά αν έρθουν δυο φορές και παραπάνω, κάτι θέλουν να μας πουν.
Ίσως χρειαζόμαστε μια ανακατασκευή, είτε της ταυτότητάς μας είτε του χαρακτήρα μας. Και τότε έρχεται κάποιος να μας αλλάξει όλη την κοσμοθεωρία. Να μας καθοδηγήσει στο πώς να διεκδικούμε πράγματα, γιατί βλέπει –καθώς μας γνωρίζει– ότι αυτό θέλουμε. Κι είναι έντονος. Έντονος ως προς το να μας βάλει στον πιο κατάλληλο δρόμο, για να δούμε τι μπορούμε επιτέλους να κάνουμε με μας. Αυτοί είναι τα σήματά μας, για να βγαίνουμε πιο εύκολα από λαβύρινθους, είτε καινούριους είτε παλιότερους, μέσα στους οποίους τους είχαμε ξανασυναντήσει. Έτσι, οι αναλαμπές μάς έδειξαν τις λάθος επιλογές που είχαμε κάνει, μας φωτογράφισαν τους λάθος ανθρώπους.
Κι αφού καταφέραμε να διαχωρίσουμε κατάλληλες από ακατάλληλες επαφές, αισθανόμαστε ότι χάσαμε χρόνο, έχοντας πλέον πάρει τις σωστές αποφάσεις και κάνοντας τις σωστές επιλογές. Άλλοι μας λένε ότι τίποτα δεν είναι χαμένο κι ότι όλα είναι εμπειρίες, αλλά για μας παίζει πάντα ρόλο το «τώρα» και το «μετά». Το παρελθόν δεν το σκεφτόμαστε συνέχεια. Είναι ελάχιστες οι φορές που επιμένουμε να το σκαλίζουμε. Ίσως γιατί τότε αναζητάμε την επανεκκίνηση σε πολλά.
Όσο μεγαλώνουμε, βλέπουμε ότι ματώνουμε για τον χρόνο μας. Μας είναι πολύτιμος και θέλουμε να τον αξιοποιούμε στο έπακρο, μοιράζοντάς τον σε συναναστροφές λίγες και καλές, γιατί τόσο προλαβαίνουμε. Αυτούς τους λίγους, λοιπόν, που ‘χουμε συνειδητά κρατήσει στη ζωή μας πρέπει να τους φροντίζουμε, γιατί κι αυτοί το ίδιο κάνουν.
Να προσφέρουμε τον πιο πολύ από τον λίγο χρόνο μας σε όσους μας βγάζουν απ’ τους λαβυρίνθους μας.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη