Κάπου το διάβασα τις προάλλες. «Η ζωή μπορεί να είναι υπέροχη, μα κι αβάσταχτη, αυτή είναι όλη η τραγωδία της. Χωρίς ομορφιά, αγάπη ή κίνδυνο, θα ήταν σχεδόν εύκολο να ζεις». Κι έτσι άλλωστε κινείται. Με πόνο και με θλίψη μαθαίνεις πραγματικά ν’ αγαπάς. Με κόπο και με αγώνα πετυχαίνεις τους στόχους σου. Μέσα απ’ τη βροχή γεννιούνται ουράνια τόξα. Και με τους ανθρώπους έτσι είναι. Για να δεθείτε πρέπει να διαφωνήσετε, να πλάσετε ο ένας τον άλλον από την αρχή, να προκαλείτε, γιατί έτσι μόνο θα απομυθοποιήσετε τους χαρακτήρες σας.
Κι αυτό πρέπει να μάθεις ν’ αναζητάς από έναν άνθρωπο. Να μη φοβάται να ρωτήσει την αλήθεια σου, μα ούτε και να κρύβει τη δικιά του. Κι είναι δύσκολο να το πετύχετε αυτό. Γιατί συνήθως οι τύποι κι η ευγένεια που «πρέπει» να τηρείτε σας κρατάνε μακριά απ’ το να αναλωθείτε, να πλησιάσετε. Κι αλλιώς, βέβαια, γίνεται να έρθετε σε επαφή, μα απαιτεί χρόνο. Χρόνο για να ξεπεράσετε την αμηχανία και τους δισταγμούς τους ξενικούς και να φθάσετε στις αλήθειες σας, εκεί που αφιλτράριστα θα ανοίγεστε, χωρίς να σκέπτεστε τι δεν πρέπει να πείτε, υπό το φόβο μη χαθείτε.
Θέλει, όμως, και το σωστό τρόπο για να γίνει όλο αυτό. Να βλέπεις πότε ο άλλος είναι σε θέση να δεχτεί τις επιθέσεις σου και να σου ανοιχτεί. Η αδιακρισία από την ευγένεια απέχει μια κλωστή. Μάθε να τις ξεχωρίζεις. Και η ατμόσφαιρα βοηθά σ’ αυτό. Βράδια γίνονται οι όμορφες συζητήσεις, οι αυθεντικές, οι χωρίς τους τύπους. Με θέα, σε θάλασσες, παραλίες κι αμμουδιές, σε άδειους δρόμους με αμάξια και χαμηλή μουσική, με λίγα φώτα και περισσότερα ηλιοβασιλέματα, σε άσπρα σεντόνια και κλειστά παντζούρια. Εκεί να μάθεις να ανοίγεσαι και ν’ ανοίγεις ανθρώπους.
Κι οι επιθέσεις αυτές που είπαμε, να ξέρεις ότι ξεκλειδώνουν ανθρώπους με επικίνδυνα άμεσο τρόπο. Δείχνουν πια ξεκάθαρα τον πραγματικό τους εαυτό, απ’ τη σκιά στα φώτα. Το ‘χουν αυτό οι εντάσεις. Αναδεικνύουν αντιδράσεις γνήσιες, ανεπιτήδευτες. Κι έτσι δημιουργείς κι εσύ εικόνες κι απόψεις για τον χαρακτήρα του διπλανού σου. Ειρωνεία δεν είναι; Όλη του τη ζωή ο άνθρωπος κυνηγά την ευτυχία, μα στη δυστυχία φαίνεται πιο καθαρά η ψυχή του. Στα δύσκολα, λοιπόν, έχεις τη δυνατότητα να προκαλέσεις, να βοηθήσεις και να γνωρίσεις τον άλλο.
Δες το, ύστερα, κι απ’ άλλη κόψη. Πώς θα ένιωθες αν το ταίρι σου συμφωνούσε δίχως άλλο σ’ οτιδήποτε κι αν έλεγες; Άκριτα παραδομένο σε όλες σου τις απόψεις και τις συμπεριφορές, θα ήταν σχεδόν βαρετό να είσαι μαζί του. Ο δίπλα σου χρειάζεται να σε δοκιμάζει, να σε αμφισβητεί συνέχεια. Να είναι ο εαυτός του, με τη δική του αντίληψη, με τα δικά του πιστεύω. Κι αν συγκρούονται με τα δικά σου, καλώς συγκρούονται. Δεν το καταλαβαίνω αυτό το «δεν ταιριάζουμε στις απόψεις μας». Δηλαδή, οι απόψεις είναι σπουδαιότερες από εσάς τους δυο μαζί; Ή μήπως, πρέπει ντε και καλά να συμφωνείτε σε όλα; Είναι εύκολο να φύγεις μόλις αντικρίσεις διαφωνίες. Δύσκολο είναι να αντιληφθείς τη σημασία του να διαφωνείς με τον άλλο, κι εν τέλει, να τις επιδιώκεις.
Προς Θεού, όμως, δε λέω να γίνει συνήθειά σας να προκαλείτε ο ένας τον άλλο για να έρθετε σε επαφή. Καταντάει κουραστικό. Κι ούτε αυτό πρέπει να σκέπτεστε συνέχεια. Μα, πρέπει να το αφομοιώσετε στις πράξεις και τις αντιδράσεις σας. Να πηγάζει από εσάς. Κάθε φορά που κρίνετε ότι χρειάζεται, να μη διστάζετε να τεστάρετε τον άλλο. Με λίγα λόγια, βγάλτε από πάνω σας τον φόβο της διαφωνίας. Δείτε την αξία της. Νιώθεις ασφάλεια όταν με σιγουριά ξέρεις πως, ανά πάσα ώρα και στιγμή, ο άλλος δε θα διστάσει να διαφωνήσει μαζί σου, ώστε να σε προσεγγίσει. Κι αντίθετα, άσχημα είναι τα πράγματα, όταν ο άλλος σ’ ότι κι αν κάνεις και λες, μένει σιωπηλός και ήσυχος.
Υποτίθεται ότι το νόημα είναι να βρεις κάποιον που να σε ξεκλειδώνει με ευκολία, πηγαία. Να σου μιλάει και να του μιλάς, και μαζί να νιώθετε ότι κατανοείτε τις σκέψεις και τις έγνοιες σας. Όχι κάποιον που επειδή διαφωνείτε, πρέπει να τον αλλάξεις και να τον φέρεις στα μέτρα σου. Η εγρήγορση του άλλου, που συνεχώς σε ψάχνει, είναι δείγμα αληθινής τρυφερότητας. Ανήσυχος να είσαι όταν τίποτα δε θ’ αγγίζει τον άλλον, διότι τότε πια ολοφάνερα θα σου δείχνει πως έχει παραιτηθεί απ’το να σε ανακαλύπτει. Τι προτιμάς;
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου