Μια ερώτηση που, ίσως, πολλοί από εμάς να έχουμε αντιμετωπίσει. Ειρωνική, απαξιωτική κι άκρως ενοχλητική στ’ αυτιά όλων εκείνων που απλώς έχουν επιλέξει έναν διαφορετικό τρόπο ζωής.
Ας φέρουμε στο μυαλό μας το απλό παράδειγμα μιας παρέας φίλων που θέλει να κανονίσει έξοδο. Σίγουρα θα υπάρχουν αυτοί που λαχταρούν να ξενυχτήσουν σε πολυσύχναστα κλάμπ, να χτυπηθούν ως το πρωί, να γνωρίσουν κόσμο και να φλερτάρουν.
Θα υπάρχουν, όμως, κι εκείνοι, συνήθως τα μαύρα πρόβατα της παρέας –ίσως να είναι κι ένας μόνο– που θα προτείνουν ένα ήσυχο καφέ-μπαρ ή μια μάζωξη σε σπίτι, και θα τονίσει τις φράσεις «κάπου ήσυχα», «μεταξύ μας για να τα πούμε».
Πολλοί από εσάς έχετε ήδη πει από μέσα σας τις λέξεις «ακοινώνητος», «ξενέρωτος», «παράξενος». Το γεγονός ότι συνήθως αποτελούν μειοψηφία, έχει εδραιώσει στις συνειδήσεις μας ότι αυτοί είναι λάθος, ενώ στην πραγματικότητα δεν υπάρχει λάθος και σωστό. Οι άνθρωποι αυτοί είναι εσωστρεφείς κι εσφαλμένα συγχέεται ο όρος αυτός με την ντροπαλότητα και την αντικοινωνικότητα. Ο εσωστρεφής απλώς αντλεί ενέργεια όταν βρίσκεται μόνος του ή με λίγα άτομα, συνήθως οικεία του.
Δεν είναι ότι δεν θέλει να βγαίνει έξω ή να γνωρίζει νέο κόσμο, απλώς αυτό δεν μπορεί να το κάνει για πολλή ώρα, τον κουράζει και στο τέλος δεν τον ευχαριστεί. Είναι της άποψης «λίγοι φίλοι και καλοί», άνθρωποι με τους οποίους μπορεί να μιλήσει για τους βαθύτερους στοχασμούς του, διότι σιχαίνεται το λεγόμενο “small talk”, τις ανούσιες, δηλαδή, κουβέντες. Από την άλλη, οι εξωστρεφείς αντλούν ενέργεια ενώ βρίσκονται μέσα σε κόσμο και δεν αντέχουν να μένουν μόνοι τους για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Τους αρέσει να βγαίνουν έξω και να γνωρίζουν νέους ανθρώπους.
Οι δύο τύποι χαρακτήρα κάνουν συχνά παρέα για να επέρχεται μια ισορροπία. Οι εσωστρεφείς σπάνια βρίσκουν την κατανόηση που ζητούν από τους εξωστρεφείς. Αντίθετα οι ίδιοι, ακριβώς επειδή στρέφονται προς τα μέσα, όπως συνάγεται κι ετυμολογικά, κι αρέσκονται στην κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων, είναι ιδιαίτερα ευγενικοί.
Επομένως, δύσκολα θα μπορούσαν να γίνουν ανάποδα τα πράγματα. Δε θα μπορούσαν, δηλαδή, οι εσωστρεφείς να εξαπολύουν τα πυρά τους στους εξωστρεφείς με φράσεις όπως «ανασφαλείς», «αναζητούν την επιβεβαίωση», «επιφανειακοί». Αν ποτέ το κάνουν, σπάνια πάντως, θα είναι από άμυνα στην επίθεση των εξωστρεφών.
Έχεις μία εβδομάδα να βγεις έξω; Οι ερωτούντες συνήθως μένουν έκπληκτοι, σοκαρισμένοι κι αντιμετωπίζουν τους άλλους σαν να υποφέρουν από κάποια ψυχολογική διαταραχή! Κι είναι αλήθεια ότι η ανθρώπινη φύση έχει δυσκολία στο να σέβεται οτιδήποτε το διαφορετικό, ενώ με μεγάλη ευκολία αφορίζει ό,τι δεν καταλαβαίνει. Ένα ακόμη στοιχείο, όμως, των εσωστρεφών είναι ότι δεν εξαρτώνται από τη γνώμη των άλλων, μια κι αντλούν δύναμη από τον ίδιο τους τον εαυτό κι έχουν πλήρη γνώση του τι θέλουν από τη ζωή τους. Αν δεν τους αποδεχτείς όπως είναι, το πιθανότερο είναι να ενταχθείς στην κατηγορία των απλών «γνωστών για παρέα» και δύσκολα θα σε εμπιστευτούν. Η έντονη κριτική που λαμβάνουν είναι κι ένας λόγος που δημιουργούν δύσκολα φιλίες, αν όμως το κάνουν, είναι απολύτως πιστοί.
Έρευνες στην Ουάσινγκντον έδειξαν ότι οι άνθρωποι που κάνουν παρέα με πολύ κόσμο και βγαίνουν συνέχεια έξω, δεν είναι πιο ευτυχισμένοι από εκείνους που απολαμβάνουν χρόνο με τον εαυτό τους και προτιμούν την ησυχία και την περισυλλογή. Αντιθέτως, οι τελευταίοι αποδεικνύονται πιο ισορροπημένοι.
Ολοκληρώνοντας, ο όρος «ακοινώνητος» είναι ένας όρος αρκετά βαρύς για να χρησιμοποιείται τόσο συχνά και με τόση ευκολία. Όπως υποστήριξε από την αρχαιότητα ακόμη ο Αριστοτέλης, ο άνθρωπος από τη φύση του δεν μπορεί να είναι ακοινώνητος.
Ας απενοχοποιήσουμε, λοιπόν, τον εαυτό μας κι ας δεχτούμε, πρώτα οι ίδιοι, ότι δεν υπάρχει σωστό και λάθος στην ευτυχία και στον τρόπο που διαθέτει ο καθένας μας τον προσωπικό του χρόνο. Ρίξτε μόνο μια ματιά στα διάσημα social media που έχουν κατακλύσει τις ζωές μας στη σύγχρονη εποχή.
Ο άνθρωπος, ακόμα και μ’ αυτόν τον τρόπο, αποζητά την επικοινωνία και την επαφή με τον κόσμο. Τυχόν αξιολόγηση αυτού του τρόπου επικοινωνίας δεν μας ενδιαφέρει σε αυτό το σημείο. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε την αδήριτη ανάγκη του ανθρώπου για κοινωνικές επαφές.
Ακόμα και τώρα, αυτή τη στιγμή εσύ επικοινωνείς μαζί μου.
Συντάκτης: Χριστιάννα Χαραμή
