Από πιτσιρίκι διδάχθηκα απ’ την οικογένειά μου την αξία της συγγνώμης και την πραγματική της έννοια. Έχοντας μια μεγαλύτερη αδερφή και μια οικογένεια δεμένη, η μαμά κι ο μπαμπάς μας έμαθαν από μικρά να ζητάμε συγγνώμη με την αδερφή μου, για τ’ απλά και καθημερινά. Θυμάμαι παιδί να μην ξέρω γιατί το λέω και να θυμώνω τόσο πολύ που κάποιες φορές το έλεγα απλώς για να σταματήσει μια διαμάχη για ένα παιχνίδι, όμως σταδιακά κατάλαβα τους λόγους που επέμεναν οι γονείς μας. Έμαθα ότι αν πραγματικά νοιάζεσαι για τη σχέση είναι σημαντικό να μάθεις να ζητάς συγγνώμη και ν’ αναλαμβάνεις την ευθύνη. Έτσι μεγάλωσα κι αυτό μ’ ακολουθεί και σ’ όλες μου τις σχέσεις, προσωπικές κι επαγγελματικές.
Μία ειλικρινής συγγνώμη σίγουρα έχει θέση όταν έχεις μετανιώσει για κάτι που είπες ή έκανες και πλήγωσες κάποιο αγαπημένο σου πρόσωπο, όμως προϋπόθεση είναι να την εννοείς πραγματικά. Αν είναι μια εύκολη λέξη για σένα που απλά «κλείνει τα στόματα» τότε θα σου έλεγα να την αφαιρέσεις απ’ το λεξιλόγιό σου, μέχρι να μάθεις την πραγματική της σημασία.
Το να τσαλακωθείς και να ζητήσεις συγγνώμη είναι δείγμα δύναμης κι ωριμότητας. Δεν είναι τυχαίο που κάποιοι άνθρωποι δεν έχουν καταφέρει ποτέ να ξεστομίσουν αυτή τη λέξη. Ακούγεται απλό το ν’ αναγνωρίζεις τα λάθη σου, όμως δεν είναι λίγοι αυτοί που δυσκολεύονται και λόγω υπερηφάνειας αλλά κι εγωισμού προτιμούν να σιωπήσουν.
Ζύγισε αν θα μείνεις με τον εγωισμό σου ή με τους ανθρώπους που αγαπάς δίπλα σου, αυτά τα δυο δε συμβαδίζουν. Τα λάθη είναι για τους ανθρώπους και κανένας δε γεννήθηκε τέλειος. Η ουσία είναι να παραδεχτούμε αυτές τις αστοχίες μας, να επωμιστούμε τις επιπτώσεις τους και μέσα απ’ αυτό το βίωμα να γίνουμε καλύτεροι, βελτιώνοντας τη συμπεριφορά μας.
Κι ακόμα κι αν θέλεις να ζητήσεις συγγνώμη, μα δε στο έμαθαν –κι έτσι δυσκολεύεσαι να την ξεστομίσεις–, κάνε την αρχή και θα δεις πως θα ‘ναι λυτρωτική. Ντύσε τη με ειλικρίνεια, φρόντισε να την αισθάνεσαι, κι αν είναι αληθινή αμέσως θα αισθανθείς τα οφέλη. Μη μείνεις απλά στη συγγνώμη κι επαναπαυτείς. Προχώρα στο επόμενο βήμα, που είναι η αναγνώριση των επιπτώσεων των πράξεών σου κι οι ενέργειες που θα εντάξεις ώστε να μην καταλήξεις πάλι στο ίδιο σημείο σ’ ένα ανάλογο γεγονός.
Δε χρειάζεται να δικαιολογείσαι, μια συγγνώμη αρκεί, τα πολλά λόγια είναι περιττά. Μην την αναβάλλεις, όμως, γιατί αν το έχεις τερματίσει, τότε ο απέναντι ίσως να μην είναι σε θέση να τη δεχτεί κι ύστερα θα αισθανθείς χειρότερα. Τη στιγμή που βλέπεις το λάθος, εκείνη τη στιγμή να τη ζητάς και θα δεις ότι όλα ‘ναι πιο απλά. Απλώς χρειάζεται το σωστό ύφος, ο σωστός τόνος φωνής, η σωστή στάση σώματος.
Ξέρω ότι υπάρχουν φορές που το λάθος δεν είναι όλο δικό σου –αυτές ίσως να ‘ναι κι οι περισσότερες–, μα μην το ζυγίζεις, κάνε εσύ το βήμα. Δείξε ανωτερότητα και πες εσύ συγγνώμη, χωρίς αντάλλαγμα. Κι αν όλα αυτά δε σ’ έχουν αγγίξει κι ακόμα δυσκολεύεσαι, γράψε το! Καμιά φορά δε βρίσκουμε τα λόγια, αλλά αν ηρεμήσουμε και καθαρίσει το μυαλό, ίσως γράφοντας βρούμε τον τρόπο. Σημασία έχει το αποτέλεσμα. Ψάξε, λοιπόν, τα λάθη μέσα σου κι όχι στους γύρω και ζήτησε απλόχερα συγγνώμη.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη