Δε γνωρίζω την ηλικία σου, ούτε το λόγο που επέλεξες να διαβάσεις αυτές τις γραμμές, πόσο μάλλον τις προσωπικές σου απόψεις για τους ανθρώπους που σπουδάζουν σε μεγαλύτερη ηλικία. Ίσως είσαι κι εσύ ένας απ’ αυτούς, ίσως όμως και να ‘σαι στην κατηγορία αυτών που το κατακρίνουν και γελάνε μ’ αυτές τις επιλογές. Όπως και να ‘χει, υπάρχει ένας λόγος που βρίσκεσαι εδώ.
Αν σ’ είχα δίπλα μου και με ρώταγες τι είναι αυτό που με κάνει να σπουδάζω στα 49 μου, σίγουρα θα σου έλεγα πως δεν είναι κάποια ανάγκη μου να βρω δουλειά –γιατί ήδη έχω μια δουλειά που μ’ αρέσει–, δε μου το επιβάλλει κανένας, δεν είναι κάποιο απωθημένο και δεν το κάνω επειδή πρέπει ν’ αποδείξω ότι είμαι κάποια.
Είναι κάτι πολύ πιο σημαντικό για μένα, πηγάζει από μέσα μου. Μεγαλώνω, ωριμάζω, ανακαλύπτω τον εαυτό μου κι αποκτώ νέα ενδιαφέροντα που μ’ οδηγούν σε νέα όνειρα κι άγνωστα μονοπάτια. Πάντα πίστευα στην εξέλιξη, στην αναζήτηση για το καλύτερο. Όσο ήμουν νέα το δικαιολογούσα και πίστευα ότι μεγαλώνοντας θα κουραζόμουν και θα σταμάταγα, όμως, αντιθέτως όσο ανεβαίνω τις δεκαετίες, τόσο πιο μεγάλη είναι η δίψα μου για μάθηση και για εξέλιξη.
Μπορεί ως νέοι ν’ αισθανόμαστε ότι το οικογενειακό μας περιβάλλον ή οι συνθήκες της κοινωνίας μας το επιβάλλουν, γιατί αν δε σπουδάσουμε δε θα ‘χουμε εφόδια, οπότε δεν είναι αμελητέες οι φορές που το κάνουμε αλλά όχι μόνο από καθαρά δική μας επιλογή. Όταν, όμως, οι σπουδές έρχονται σε μεγαλύτερη ηλικία, εκεί δεν υπάρχει «πρέπει», δεν υπάρχουν άλλοι, υπάρχει ο εαυτός μας κι αυτή είναι η ομορφιά και παράλληλα η απάντηση στις ερωτήσεις «Πώς και το αποφάσισες;», «Πού βρίσκεις το κουράγιο;», «Πώς προλαβαίνεις;».
Κι αυτή είναι μία περίπτωση, υπάρχουν τόσες διαφορετικές! Ξέρουμε όλοι περιπτώσεις ανθρώπων που δεν τους ευνόησαν οι συνθήκες σε νεαρή ηλικία ν’ ακολουθήσουν κάποιες σπουδές. Αμέτρητοι λόγοι…
Άνθρωποι που μπορεί να δίψαγαν για μάθηση, αλλά αναγκάστηκαν να ακολουθήσουν μία διαφορετική πορεία είτε λόγω προβλημάτων, είτε επειδή βγήκαν στο χώρο εργασίας σε πολύ μικρή ηλικία, είτε επειδή έκαναν διαφορετικές επιλογές –όπως για παράδειγμα οικογένεια σε μικρή ηλικία–, άλλες προτεραιότητες. Εκεί έμεινε βαθιά ριζωμένο ένα απωθημένο, που όταν οι συνθήκες έγιναν ευνοϊκές ήρθε πάλι στην επιφάνεια.
Απ’ την άλλη δεν είναι λίγοι αυτοί που ως νέοι δεν αγάπησαν καθόλου τη μόρφωση και χρόνο με το χρόνο έγινε στροφή. Άλλοι πάλι που επέλεξαν μία κατεύθυνση που πίστευαν ότι θα τους πάει μπροστά κι άφησαν ένα ταλέντο, γιατί πίστεψαν ότι δε θα τους έδινε επαγγελματική αποκατάσταση. Ο καθένας μας αξίζει να κυνηγήσει ένα όνειρο, ο καθένας μπορεί ν’ αλλάξει μια επιλογή του και να κάνει στροφή σε οποιαδήποτε ηλικία.
Όσο κάποιος αναπνέει και το λέει η ψυχή του έχει όλο το δικαίωμα να ζήσει αυτό που επιθυμεί. Είναι πολύ βοηθητικό να υπάρχει στήριξη απ’ το στενό περιβάλλον και να υπάρχει επιείκεια. Στις μέρες μας, άλλωστε, με το ανοιχτό πανεπιστήμιο δίνεται η δυνατότητα σε ανθρώπους που εργάζονται, να τα συνδυάσουν όλα.
Αυτό που δεν πρέπει να χάνεται είναι η δίψα για γνώση και το όνειρο να μπορεί να παίρνει μορφή οποιαδήποτε στιγμή συνειδητοποιήσουμε ότι το αναζητούμε.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη