Ήρωες κι ηρωίδες που κατάφεραν να σωθούν απ’ τις φλόγες της Ιεράς Εξέτασης και τη λογοκρισία. Οι δημιουργοί τους φυλακίστηκαν, δικάστηκαν ή κάηκαν στην πυρά μαζί με τις σελίδες τους. Τα αντίτυπά τους επιβίωσαν κι οι ίδιοι έχουν μέχρι σήμερα την ικανότητα να μας σοκάρουν και να μας ασκούν έντονη σκανδαλώδη επιρροή μέσα απ’ τις ερωτικές τους συμπεριφορές.
1. Δον Ζουάν
Στις σελίδες του ομώνυμου βιβλίου του Tirso de Molina, το 1630, ξεπηδά ο πιο κυνικός κι ασεβής εραστής. Ηδονίζεται στο να αποπλανά και τελικώς να εξαπατά δεσμευμένες γυναίκες με δόλιους τρόπους. Καταφέρνει να τις υποτάσσει, όπως το κάνει και με κάθε αναγνώστη, που –ανεξαρτήτως φύλου– φαντασιώνεται με ανατριχίλα τον εαυτό του, είτε ως ερωτικό θύμα στα χέρια αυτού του ηδονιστικού χαρακτήρα παίρνοντας μια γεύση απ’ τα εκτός ορίων ένστικτά του είτε ως θύτη, κλέβοντας λίγη απ’ τη γοητεία του και τον μακρύ κατάλογο των κατακτήσεών του.
2. Ντολμανσέ
Ένας χαρακτήρας με πατέρα τον Μαρκήσιο ντε Σαντ δε θα μπορούσε να ‘ναι τίποτα λιγότερο από ένας αμετανόητος ακόλαστος. Γεννημένος το 1795 στο βιβλίο «Η φιλοσοφία του μπουντουάρ», εμφανίζεται σαν εκπαιδευτής κάθε είδους έκφρασης του άγριου σαρκικού έρωτα μεταξύ όλων των φύλων. Εξυμνώντας το σοδομισμό και τη μαστίγωση, σπάζοντας προκαταλήψεις, που εξακολουθούν να υπάρχουν μέχρι και σήμερα, καταφέρνει να μετατρέψει ένα πλάσμα αγνό σε ακόλαστη κυνηγό πάσης φύσεως ηδονής.
3. Έμμα Μποβαρύ
Ο Γκυστάβ Φλωμπέρ, παρουσιάζει το 1856 την Έμμα, μέσα απ’ το βιβλίο του «Μαντάμ Μποβαρύ». Μια γυναίκα που ασφυκτιά μέσα στον βαρετό της γάμο και το κοινωνικό περιβάλλον που έχτισαν άλλοι γι’ αυτήν. Καταφέρνει να σπάσει τα προσωπικά δεσμά της. Υποκύπτει στις άγριες επιθυμίες της και τα πάθη της, αλλάζει εραστές διατηρώντας παράλληλες ζωές και παλεύει με την ανεξάρτητη φύση της. Η Έμμα κινείται σχεδόν χορευτικά ανάμεσα στην αμαρτία και την αθωότητα, τιμωρείται απ’ τις επιλογές της και καταφέρνει έως σήμερα να μείνει ανεξίτηλη στο μυαλό των αναγνωστών της.
4. Σεβερέν φον Κουζίμσκι
Το 1870, ο Λέοπολντ Φον Ζάχερ-Μαζόχ, μέσα απ’ το βιβλίο του «Η Αφροδίτη με τη γούνα», δημιουργεί έναν ήρωα που βιώνει ίσως τον πιο νοσηρό έρωτα στην ιστορία της λογοτεχνίας. Ο Σεβερέν, μεταμορφώνει ο ίδιος τη σύντροφό του στον απόλυτο ερωτικό βασανιστή του η οποία ξεπερνά ακόμη και τις προσδοκίες του ίδιου. Μέσα απ’ το φετιχισμό και το μαζοχισμό, τον πόνο και την ταπείνωση, ο Σεβερέν ρουφά με μανία την ηδονή απολαμβάνοντας το ρόλο του πλήρως υποταγμένου δούλου, αντιτιθέμενος σ’ αυτό που θεωρούμε κανονικότητα.
5. Νανά
Απ’ τις πρώτες κιόλας σελίδες του ομώνυμου βιβλίου του Εμίλ Ζολά, αντιλαμβανόμαστε πως η ηρωίδα του δεν είναι μια απλή πόρνη. Πρόκειται για μια γυναίκα που ελέγχει πλήρως τη σεξουαλικότητά της, γνωρίζει το μαγνητισμό που εκπέμπει στα αρσενικά και τους ρουφά τη δύναμη, τα συναισθήματα και τα χρήματά τους χωρίς καμία αιδώ. Διασκεδάζει να παρασύρει στον ιστό της τους άντρες και το κάνει με μια μαγική φυσικότητα. Το βιβλίο εκδίδεται το 1880 κι η ηρωίδα καταφέρνει με την εκφυλισμένη ύπαρξή της να καταρρίψει τις ηθικές, κοινωνικές και θρησκευτικές αξίες της εποχής. Θα μπορούσαμε να τη χαρακτηρίσουμε ως θηλυκό-αράχνη, με ισχυρούς και ζωώδεις ιστούς που μπορεί ακόμη και σήμερα να αιχμαλωτίσει τον αναγνώστη.
6. Λόρδος Χένρι
Στο βιβλίο «Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι» του Ο. Ουάιλντ (1890), ο Χένρι δεν είναι ο βασικός χαρακτήρας, αλλά είναι αυτός που εκφυλίζει κι οδηγεί στην αμαρτία τον βασικό ήρωα, τον Ντόριαν Γκρέι. Η γλώσσα του Χένρι πλέκει λέξεις, προτάσεις και προτροπές που μας κάνουν να θέλουμε να φλερτάρουμε με τα αμαρτωλά μας πάθη. Η ανάγνωσή τους δύναται να μας σκανδαλίσει και τελικώς να μας ταράξει, όπως και τον ίδιο τον ήρωα, όταν διαπιστώνει τη μεταμόρφωση του δικού του δημιουργήματος κι από θύτης μετατρέπεται σε θύμα.
7. Κόνι Ρίντ
Η ηρωίδα που απαρνήθηκε τον τίτλο ευγενείας «Λαίδη Τσάτερλυ», το σύζυγό της και την τάξη της για χάρη του χαμηλής καταγωγής εραστή της. Παρότι μορφωμένη, ευγενής εκ φύσεως και πολυταξιδεμένη δε δίστασε να τα τινάξει όλα στον αέρα και να αποκαθηλώσει τον εαυτό της στα μάτια της κοινωνίας του 1926. Η Κόνι Ρίντ του Ντ. Χ. Λώρενς βίωσε τον απαγορευμένο έρωτα στην απόλυτη μορφή του.
8. Ο
Η επί χρόνια μυστική συγγραφέας του βιβλίου «Η ιστορία της Ο», η Ντομινίκ Ορί, κρύβεται πίσω απ’ το ψευδώνυμο Πολίν Ρεάζ και το 1954 δημιουργεί μια ηρωίδα ανεξάρτητη, πετυχημένη φωτογράφο η οποία με δική της θέληση και με την προτροπή του εραστή της πηγαίνει τρόφιμος σε ιδιωτική σχολή σαδομαζοχισμού. Μένει έγκλειστη και μυείται στα μυστικά της σεξουαλικής υποδούλωσης, όπου η ωμότητα των σεξουαλικών πράξεων δεν ντύνεται με ρομαντικά πέπλα. Η «Ο»∙ ένας χαρακτήρας αντιφατικός που απορρίπτει την ελευθερία της προκειμένου τραφεί ηδονικά απ’ την ίδια της την υποταγή και να παραδοθεί τελικά ως απόλυτη ερωτική σκλάβα σε άλλον εραστή.
8+1. Φραντς
Το 1981, Ο Πασκάλ Μπρυκνέρ δημιουργεί μέσα απ’ το βιβλίο του «Τα μαύρα φεγγάρια του έρωτα» έναν ενδοκειμενικό αφηγητή που διηγείται σ’ έναν άγνωστο τον ακόλαστο έρωτά του με την κατά πολύ νεότερη σύντροφό του. Οι ιστορίες του κινούνται στην κουλτούρα της ποιητικής πορνογραφίας με αυξανόμενη ένταση που περιλαμβάνουν σεξουαλικές αναφορές σε μαζοχισμό, σοδομισμό κι άλλες εκφράσεις σεξουαλικότητας που αποτελούν ταμπού και ιντριγκάρουν το συνομιλητή του καθώς και τους αναγνώστες.
Αμαρτωλοί κι άγιοι, δημιουργήματα μυθοπλασίας, με δύναμη αρκετή ώστε να μετατραπούν σε βάθος χρόνου από ήρωες κολάσιμοι σε καθιερωμένους χαρακτήρες της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Διαβάζοντας τις γραμμές που τους ζωντανεύουν στο μυαλό μας μπορούν να μας δώσουν ένα παράθυρο στον δικό τους κόσμο. Τολμάς να κοιτάξεις;
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη