Αν ερωτευτείς τον ψυχοθεραπευτή σου

Ένιωσες να πιάνεις τον απόλυτο πάτο. Η αυτοβοήθεια φάνηκε να μη λειτουργεί σ’ εσένα, ούτε επίσης και τα δεκάδες βιβλία κι άρθρα που καταβρόχθισες μέσα στην απόγνωσή σου. Αποφάσισες να απευθυνθείς σε ειδικό, όπως σε συμβούλευσαν, και κάπως έτσι αποφάσισες να υλοποιήσεις την ιδέα που στριφογύριζε στο κουρασμένο μυαλό σου.

Έβαλες μπροστά τη διαδικασία επιλογής του ψυχοθεραπευτή σου. Φοβόσουν να εμπιστευτείς την ψυχή σου σε κάποιον, αλλά αυτή ήταν για ‘σένα η ύστατη ελπίδα. Διάβασες το βιογραφικό του, τις διθυραμβικές κριτικές των ασθενών του και την εξειδίκευσή του. Τον διάλεξες.

Η αρχή έγινε. Το σώμα σου πήρε θέση σ’ ένα άνετο κάθισμα ιατρείου κι απέναντί σου είχες μια παρουσία που με την ήρεμη φωνή της κατάφερνε σταδιακά να διώχνει τους φόβους σου και να στεγνώνει τον ιδρώτα που πριν λίγο κυλούσε στο μέτωπό σου. Το άγχος σου άρχισε να εξαφανίζεται σαν σύννεφο καπνού κι η γλώσσα σου λύθηκε όπως ποτέ άλλοτε. Μυστικά που δεν τολμούσες να πεις στον εαυτό σου, σκέψεις κρυφές που σου προκαλούσαν καρδιοχτύπια, πράξεις που έχτιζαν μέσα σου συναισθήματα ντροπής, έπαιρναν μορφή μέσω των λέξεων κι ακολουθούσαν το δρόμο για τα αφτιά και τον εγκέφαλο του ανθρώπου που εμπιστευόσουν περισσότερο απ’ όλους όσους μέχρι τώρα γνώριζες.

Μέρα με τη μέρα, ένιωθες να βρίσκεις τον εαυτό σου, όχι τον παλιό, αλλά εκείνη τη βελτιωμένη έκδοσή του που είχες ξεχάσει ή δεν ήξερες καν ότι υπάρχει. Ανυπομονούσες για το επόμενο ραντεβού κάθε φορά που ο χρόνος σου τελείωνε. Ένιωθες την ανάγκη να τηλεφωνείς στο ιατρείο ακόμα και για το πιο μικρό απ’ τα προβλήματα που αντιμετώπιζες στην καθημερινότητά σου, μόνο και μόνο για να σε ησυχάσει η φωνή που θα ακούγονταν στο ακουστικό σου.

Σ’ ένα απ’ τα πολλά τηλεφωνήματά σου, η φωνή, γεμάτη καθησυχασμό, σου είπε πως εξετάζει άλλον ασθενή και πως θα σε καλούσε αργότερα. Έχασες τον κόσμο σου. Όχι μόνο γιατί δεν έλαβες την προσοχή που παραλόγως απαιτούσες, αλλά γιατί συνειδητοποίησες πόσο σημαντικός είναι για σένα σε συναισθηματικό επίπεδο ο ψυχοθεραπευτής σου. Κατακλύστηκες απ’ όλα εκείνα τα συναισθήματα ντροπής και φόβου που υπήρχαν στο παρελθόν. Αναρωτήθηκες αν θα πρέπει να σιωπήσεις, να εξαφανιστείς και να διακόψεις τη θεραπεία ή να εκδηλώσεις τα συναισθήματά σου, που αγγίζουν τα όρια του ερωτισμού. Μια ερώτηση σφηνώνει στο μυαλό σου: Μήπως ερωτεύτηκες;

Ρύθμισε τις ανάσες σου. Ανάπνευσε βαθιά, κάνε μια βουτιά στο θυμικό σου και προσπάθησε να επαναφέρεις όλες τις πληροφορίες που διάβασες πριν απευθυνθείς στον ψυχοθεραπευτή σου. Θυμήθηκες; Είχες διαβάσει για το φαινόμενο της ερωτικής μεταβίβασης. Τότε σου φάνταζε παράξενο κι αστείο. Φέρε στο μυαλό σου πόσες φορές διάβασες για τη συχνότητα αυτού του φαινομένου. Είχες φωτογραφίσει στη μνήμη σου όλες τις σελίδες που πέρασαν απ’ τα γεμάτα ανησυχία μάτια σου.

Σελίδες που έγραφαν πως σύμφωνα με τον Freud, η μεταβίβαση είναι η ασυνείδητη ανάπτυξη συναισθημάτων, συμπεριφορών και στάσεων προς το πρόσωπο του θεραπευτή, που δε δικαιολογούνται απ’ τη θεραπευτική συνθήκη κι ενώ για πολλά χρόνια η έννοια της μεταβίβασης γινόταν δεκτή αποκλειστικά απ’ τους κόλπους της ψυχανάλυσης, πλέον οι πιο σύγχρονοι θεωρητικοί αποδέχονται πως αντανακλά μία γενικότερη στάση του ανθρώπου στο να ερμηνεύει τα πρόσωπα γύρω του μέσα από παρελθοντικές σχεσιακές εμπειρίες.

Διώξε τις ενοχές σου. Δέξου πως όλα αυτά τα συναισθήματα είναι κι αυτά ένα μέρος της θεραπευτικής σου διαδικασίας, τα οποία πρέπει να κατανοήσεις και να υπερβείς. Προτεραιότητά σου είναι ο ίδιος σου ο εαυτός και θα πρέπει να καταγράφεις τα συναισθήματά σου, να τα εξηγείς, και να αποφεύγεις τη δαιμονοποίησή τους.

Πάρε κι άλλες ανάσες. Φέρε στο μυαλό σου ό,τι έχεις διαβάσει για τον Bergmann. Μιλά για το φαινόμενο του να ερωτευθεί ένα άτομο τον θεραπευτή του ως μια αναμενόμενη και σημαντική πτυχή της θεραπευτικής διαδικασίας. Ισχυρίζεται πως η ψυχαναλυτική θεραπεία αντλεί την αποτελεσματικότητά της ακριβώς σε τέτοια συναισθήματα. Όσο σημαντικότερος είναι σε συναισθηματικό επίπεδο ο θεραπευτής για ένα άτομο τόσο περισσότερη δύναμη έχει για να αντιμετωπίσει τις αρνητικές επιδράσεις των πρώιμων εσωτερικευμένων αντικειμένων που αγαπήθηκαν με πάθος.

Η ερωτική μεταβίβαση μπορεί να συμβεί πολύ έμμεσα. Αν ο θεραπευτής σου είναι όντως άξιος εμπιστοσύνης κι οι διθυραμβικές κριτικές για τις ικανότητές του είναι αληθείς, έχε τη βεβαιότητα πως είναι σε εγρήγορση με κάθε ασθενή του, προκειμένου να αντιλαμβάνεται και να εξηγεί τις πράξεις και τα συναισθήματα των ασθενών του. Σκοπός του ψυχοθεραπευτή είναι η πλήρης εξυγίανση του ασθενούς κι η εμπιστοσύνη που χτίζει μαζί τους είναι ακριβώς για να μπορέσει να λειτουργήσει θεραπευτικά στον ψυχισμό τους, ακόμα κι αν ο θεραπευόμενος δεν έχει πλήρη επίγνωση των συναισθημάτων του.

Μην μπεις στον πειρασμό να αγνοήσεις ή να απορρίψεις τα συναισθήματά σου. Η συνέχεια της θεραπείας σου είναι σημαντική. Όσο άβολη κι αν νιώθεις πως είναι η θέση στην οποία περιήλθες είναι σημαντικό να εκφραστείς. Ο θεραπευτής σου είναι σίγουρο πως ξέρει πώς να χειριστεί μια τέτοια κατάσταση και να προσπαθήσει να σε βγάλει απ’ αυτή τη στρεσογόνο κατάσταση, προσπαθώντας να εκμαιεύσετε μαζί από πού προέρχονται τα συναισθήματα που τρέφεις και να σου προσφέρει υγιείς τρόπους για να τα αντιμετωπίσεις.

Να θυμάσαι πάντα πως ο θεραπευτής σου έχει την ευθύνη να μην ξεπερνά ποτέ τη νοητή γραμμή της επαφής έξω απ’ το θεραπευτικό πλαίσιο. Έχε αισιοδοξία και σκέψου πως το ταξίδι για την εξυγίανση της ψυχής είναι γοητευτικό και μπορεί να σου διδάξει πράγματα για τον εαυτό σου και για τον κόσμο.  Το πρόσωπο του θεραπευτή σου κι η σχέση σου μαζί του είναι το βασικό θεραπευτικό σου εργαλείο.

«Αν ανακάλυψες κάτι που σε έκανε να νιώσεις ένα σφίξιμο μέσα σου, καλό θα ήταν να προσπαθήσεις να μάθεις περισσότερα γι’ αυτό». -Nicholas Sparks