Ενηλικιώνεσαι όταν συνειδητοποιείς πως οι γονείς δεν είναι υπερήρωες

Μεγάλωσες και μαζί σου μεγάλωσαν κι εκείνοι που σ’ έφεραν στον κόσμο. Είναι εκείνοι που σου έδιναν το χέρι τους για να περπατήσεις, που σε έμαθαν να λες τις πρώτες σου λέξεις, που σε κρατούσαν αγκαλιά όταν αρρώσταινες, που στέγνωναν τα δάκρυά σου κάθε φορά που χτυπούσες, που σε άφηναν να φας την τελευταία μπουκιά απ’ το πιάτο τους, όσο κι αν την ήθελαν. Είναι οι γονείς σου, αυτοί που πρώτοι σου έδειξαν τον κόσμο και στα μάτια σου ήταν οι δικοί σου ήρωες. Αυτοί οι ήρωες των παιδικών σου χρόνων ήταν οι πρώτοι θαυμαστές της προσωπικότητάς σου κι οι σημερινοί υποστηρικτές σου.

Ακόμα τους χρειάζεσαι παρ’ όλη τη σοφία σου και την αυτάρκειά σου. Νιώθεις την αγάπη τους όταν βρίσκεσαι κοντά τους, έχεις ανάγκη ένα τηλέφωνό τους. Σίγουρα δεν τους χρειάζεσαι πλέον για να σου διαβάζουν παραμύθια, ούτε για να σου φέρνουν το γάλα σου. Τα οικογενειακά τραπέζια μπορεί στην εφηβική σου ηλικία να φάνταζαν εφιάλτης και να συμμετείχες –αφού είχες διαπραγματευτεί το αντάλλαγμά σου– με τα καλά ρούχα σου που δε διάλεξες να βάλεις. Σήμερα, όμως, νοσταλγείς αυτές τις συναντήσεις και προσπαθείς να διαμορφώσεις το πρόγραμμά σου έτσι ώστε να καταφέρεις να βρίσκεσαι μια ακόμη φορά στην οικογενειακή φωτογραφία.

Πότε άραγε ήρθε η στιγμή που μπήκες κι εσύ στον κόσμο των μεγάλων; Η αλήθεια είναι πως η πραγματική ενηλικίωση δεν έρχεται όταν θα σβήσεις το 18ο κερί της γενέθλιας τούρτας σου. Γίνεται σταδιακά και το συνειδητοποιείς όταν μπορέσεις να δεις τους γονείς σου ως αληθινούς ανθρώπους κι όχι σαν τους super ήρωες της παιδικής σου ηλικίας. Κάποια στιγμή έριξες μια διαφορετική ματιά στις νεανικές κι ανέμελες φωτογραφίες τους. Συνειδητοποίησες πως δεν ήταν πάντα γονείς. Υπήρξαν παιδιά, έφηβοι, νέοι κι ωρίμασαν κι αυτοί μαζί σου. Είναι άνθρωποι που προκειμένου να σε μεγαλώσουν κοίμισαν για λίγο την ανεμελιά τους, μια ανεμελιά που σήμερα τη δικαιούνται.

Η ωριμότητά σου ήρθε με το πέρασμα του χρόνου και σε έκανε να καταλάβεις τον τρόπο που θα έπρεπε να οριοθετήσεις τη σχέση σας ώστε να παραμείνει υγιής. Απογαλακτισμός δε σημαίνει να αποκόβεσαι, σημαίνει πως όσα διδάχτηκες, είτε απ’ την οικογένειά σου είτε απ’ τον ίδιο το χρόνο, πρέπει να τα εφαρμόσεις και να πάρεις τα ηνία της ζωής σου στα χέρια σου, να πετάξεις σαν πουλί μακριά απ’ τη φωλιά που έπαψε να σε χωράει και ν’  ανοίξεις τα φτερά σου.

Μέσα απ’ αυτή σου την εσωτερική διεργασία θα καταφέρεις να γνωρίσεις τις αληθινές προσωπικότητές  τους, να σεβαστείς τις ανάγκες τους και να αναγνωρίσεις τις αδυναμίες τους, να μάθεις τους φόβους τους -όσο κι αν κάποτε δεν περνούσε απ’ το παιδικό μυαλό σου ότι έχουν. Ως παιδιά, θεωρούμε δεδομένη τη διαρκή παρουσία τους στις ζωές μας, πιστεύουμε πως θα δώσουν λύση σε κάθε μας πρόβλημα κι ότι έχουν απαντήσεις σε κάθε δικό μας «γιατί» που ακούν τα αφτιά τους. Σήμερα ξέρεις πως δεν πρέπει οι δικές σου ανάγκες να καταπατούν το χώρο τους, πράγμα που στην παιδική σου ηλικία έκανες δίχως να το συνειδητοποιείς.

Η σχέση μας με την οικογένειά μας είναι ένας δεσμός συνεχούς αλληλεπίδρασης που όπως όλες οι άλλες σχέσεις χρειάζεται εμπιστοσύνη και χτίσιμο. Αυτή η ακαθόριστη γραμμή ανάμεσα στην προσωπικότητα των γονιών και την αγάπη τους προς το παιδί είναι δύσκολο να οριοθετηθεί και να διαχωριστεί, όμως αν υπάρχουν ισχυρά θεμέλια θα μπορέσουμε να τοποθετήσουμε αυτή τη σχέση σε νέες βάσεις, διαφορετικές απ’ αυτές που εμπεριέχουν εξάρτηση ή κτητικότητα.

Η ιδιότητα του γονέα δε χάνεται, ούτε αποχαρακτηρίζεται. Μέσω αυτής της νέας σχέσης που θα δομηθεί θα καταλάβεις και θα καταφέρεις να συγχωρέσεις λάθη που πιθανώς έγιναν, μα ανήκουν στο παρελθόν και θα νιώσεις τις αγωνίες και το άγχος που τους κυρίευε στη διάρκεια του μεγαλώματός σου, γιατί θα μπορείς να τοποθετήσεις τον εαυτό σου στη θέση τους. Η δουλειά της ανατροφής σου ολοκληρώθηκε κι ο ρόλος τους πλέον παίρνει νέα υπόσταση, υποστηρικτική κι όχι διδακτική. Είναι σίγουρο πως παραμένεις το παιδί τους, σε έναν άλλο ρόλο που δεν είναι εξαρτώμενος και βρίσκεται σ’ αυτή τη σχέση από ευγνωμοσύνη, σεβασμό κι από αυτήν την έμφυτη ανάγκη να ‘σαι δίπλα τους.

Ίσως κάποια στιγμή έρθει η δική σου σειρά να τους μάθεις νέα πράγματα που αγνοούν, να χρειαστεί να τους φροντίσεις ή να τους κρατήσεις κι εσύ το χέρι για να περπατήσουν. Δε θα το κάνεις για να τους το ανταποδώσεις, δεν είναι πληρωμή για ό,τι σου χάρισαν. Οι ίδιοι σε έμαθαν αρχικά την έννοια της ανιδιοτελούς αγάπης. Είναι εκείνη η αγάπη που σου χάρισαν απλόχερα απ’ τη στιγμή που σε έφεραν στον κόσμο και φύτεψαν μέσα σου το σπόρο της.

Μεγάλωσες τελικά κι αυτός ο νοητός ομφάλιος λώρος που σας συνδέει φέρει όλες αυτές τις στιγμές που σας ενώνουν, όλες αυτές τις αναμνήσεις που νοσταλγείς, όλα αυτά που είσαι σήμερα.

Συνήθως κλείνω το κείμενό μου με το ρητό κάποιου άλλου, αλλά σε αυτή την περίπτωση θα χρησιμοποιήσω δικό μου: Όταν έρθει η ώρα που τα παιδιά σου θα σταματήσουν να σε χρειάζονται κι εξακολουθούν να σε θαυμάζουν ως γονιό, σημαίνει ότι έκανες πραγματικά καλή δουλειά.