Κάθε χρόνος στο σχολείο σε απομακρύνει από το να πεθάνεις κατά 2%

Διάβαζα τις ειδήσεις σε τίτλους σήμερα, μια καθημερινή μου συνήθεια, όπως των περισσοτέρων ανθρώπων και προς μεγάλη μου έκπληξη έπεσα πάνω σε κάτι ιδιαίτερα ευχάριστο. Ο λόγος για τον συνταξιούχο ψυχίατρο David Marjot, ο οποίος πήρε τον μεταπτυχιακό του τίτλο στα 95 του χρόνια κι απέκτησε τον τίτλο του γηραιότερου φοιτητή του Πανεπιστημίου Kingston. Το παράδειγμα του συγκεκριμένου ανθρώπου θα μπορούσε να ενταχθεί κι ως μάθημα στο σχολείο με θέμα «πώς να μην εγκαταλείπεις και να κυνηγάς τα όνειρά σου ανεξάρτητα από την ηλικία σου». Αγνοώντας τις στερεοτυπικές αντιλήψεις των γύρω του περί ηλικιακών εμποδίων αναφέρει, μάλιστα, ότι σκέφτεται ακόμα και να συνεχίσει σε διδακτορικό τίτλο σπουδών κι υπογραμμίζει πως μ’ αυτό τον τρόπο νιώθει ζωντανός.

Ο ίδιος, μάλιστα, δηλώνει πως οι σπουδές του, πέρα από τις ακαδημαϊκές γνώσεις που του προσφέρουν, αποτελούν σκοπό της ζωής του, πηγή ευτυχίας κι αντίδοτο στη θλίψη και στη μοναξιά του. Σκόπιμο είναι, λοιπόν, σ’ αυτό το σημείο να αναφέρουμε την έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «The Lancet Public Health» που δίνεται μεγάλη βαρύτητα στα οφέλη της εκπαίδευσης για όλα τα άτομα, ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία, τη χώρα και το κοινωνικό υπόβαθρο. Στην έρευνα διαπιστώθηκε ότι για κάθε επιπλέον έτος εκπαίδευσης μειώνεται η θνησιμότητα κατά 2%. Πρακτικά, κάποιος ο οποίος ολοκλήρωσε τη φοίτησή του στο δημοτικό έχει κατά μέσο όρο 12% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου συγκριτικά με κάποιον που δεν την ολοκλήρωσε.

Αποφοιτώντας από το γυμνάσιο και το λύκειο, το ποσοστό αυξάνεται κατά 25% ενώ χαρακτηριστικό παράδειγμα δίνεται στα 18 χρόνια εκπαίδευσης, που το ποσοστό κινδύνου μειώνεται κατά 34%. Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της ίδιας έρευνας, τα οφέλη της εκπαίδευσης είναι μεγαλύτερα στις πιο νεαρές ηλικίες χωρίς αυτό, βέβαια, να σημαίνει ότι οι μεγαλύτερες ηλικίες δεν επωφελούνται από αυτά, ακόμα και σε μικρότερο ποσοστό.

Αξιοσημείωτο είναι πως τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας για τα οφέλη της εκπαίδευσης συγκρίθηκαν με τα αποτελέσματα από άλλες έρευνες, όπως εκείνα για την υγιή διατροφή, το κάπνισμα και το αλκοόλ και τα ευρήματά τους παρουσίαζαν ομοιότητες. Τα 18 χρόνια εκπαίδευσης αντιστοιχούσαν με τα οφέλη της καθημερινής ιδανικής ποσότητας κατανάλωσης λαχανικών· εν αντιθέσει η αποχή από το σχολείο προσομοιώθηκε με την κατανάλωση αρκετών αλκοολούχων ποτών ή με 10 τσιγάρα ημερησίως για περίοδο παραπάνω των 10 χρόνων.

Ο Τεργέ Αντρέας Έικεμο, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης κι επικεφαλής του Κέντρου Έρευνας για τις Ανισότητες στην Παγκόσμια Υγεία στο Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας δηλώνει ότι: «Η εκπαίδευση είναι σημαντική από μόνη της, όχι μόνο για τα οφέλη της στην υγεία, αλλά τώρα μπορούμε να ποσοτικοποιήσουμε το μέγεθος αυτού του οφέλους». Στη δήλωση αυτή έρχονται να προστεθούν και τα λόγια της Μίρζα Μπαλάι, συν επικεφαλής και συγγραφέας, η οποία ανέφερε ότι «περισσότερη εκπαίδευση οδηγεί σε καλύτερη απασχόληση κι υψηλότερο εισόδημα, καλύτερη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και μας βοηθά να φροντίζουμε την υγεία μας. Οι άνθρωποι με υψηλό μορφωτικό επίπεδο τείνουν επίσης να αναπτύσσουν μεγαλύτερο σύνολο κοινωνικών και ψυχολογικών πόρων που συμβάλλουν στην υγεία τους στη διάρκεια της ζωής τους».

Οι χώρες που συμμετείχαν στη συγκεκριμένη έρευνα ήταν 59 και τα δεδομένα τους αξιολογήθηκαν από παραπάνω από 600 δημοσιευμένα άρθρα, αλλά και πάλι υπογραμμίζεται από τους συγγραφείς ότι χρειάζεται κι άλλη παρατήρηση κι ανάλυση δεδομένων, σε χώρες μεσαίου ή χαμηλού εισοδήματος, όπως είναι στην Αφρική, γιατί τα δεδομένα από τις πηγές εκεί είναι ελάχιστα.

Κατ’ επέκταση και σύμφωνα μ ’όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, η συμμετοχή του ατόμου στην εκπαίδευση αποτελεί έναν από τους βασικότερους παράγοντες για την καλή υγεία τόσο σωματικά όσο και ψυχικά. Ολοκληρώνοντας, αυτά τα ευρήματα που είναι πολύ ελπιδοφόρα αλλά κι εποικοδομητικά για την καταληκτική σημασία της συμμετοχής μας στη διαδικασία της εκπαίδευσης, θα αναφερθούμε στα λόγια του Βίκτωρος Ουγκώ: «Εκεί που ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή.» Ακόμα κι αν αυτή η φυλακή βρίσκεται τελικά μέσα μας.