Η καθημερινότητά μας και τα περισσότερα από εκείνα που βιώνουμε κι ακούμε έχουν μια αρνητική χροιά και νομίζω συμφωνούμε όλοι πάνω σ’ αυτό. Σηκωνόμαστε το πρωί κι ανοίγουμε την τηλεόραση, τα social media καθώς ετοιμαζόμαστε σιγά-σιγά για τη δουλειά μας ή το ράδιο για ν’ ακούσουμε, τι συμβαίνει στον κόσμο, προσπαθώντας να ξεκινήσει με γλυκό τρόπο η μέρα μας.
Τότε είναι που βομβαρδιζόμαστε από έκτακτες ειδήσεις και ξαφνικά νιώθουμε να έρχεται κατά πάνω μας ένα κύμα πληροφοριών, το οποίο μοιάζει σαν ακραίο καιρικό φαινόμενο που μόνο ειρηνικά δεν έρχεται. Γεγονότα που μάς συγκλονίζουν κι ειδήσεις που όσο καλά εκπαιδευμένος, ψύχραιμος κι αν είναι κάποιος δεν τις αντέχει.
Γεγονότα που χλομιάζεις στο άκουσμά τους κι εύχεσαι να μην έχεις ακούσει καλά ή να είναι ένα κακό όνειρο που θα ξυπνήσεις και θα σβήσει. Έτσι παρομοιάζεται η καθημερινότητα μας, ως ένας εφιάλτης που θέλεις να σταματήσεις να κοιμάσαι, με σκοπό να μην τον βλέπεις. Το νόμισμα όμως έχει πάντα δύο όψεις, κι έτσι απ’ την αντίπερα όχθη, υπάρχουν κι οι καλές ειδήσεις, όπως οι έρευνες που μάς κάνουν περήφανους, οι διακρίσεις των αθλητών μας αλλά και τα επιτεύγματα διαφόρων επαγγελμάτων.
Αυτές οι ειδήσεις προβάλλονται ελάχιστα μέχρι και καθόλου σε σχέση με τις άλλες που μπορεί να κάνουν καλύτερα νούμερα τηλεθέασης, να προβάλλονται συνέχεια απ’ τα μέσα, να συζητιούνται απ’ το τελευταίο χωριό μέχρι τη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδος, να μάς προξενούν έντονα αρνητικά συναισθήματα όπως η θλίψη αλλά επιβάλλεται να αντισταθούμε. Όμως μήπως είμαστε πραγματικά εξαρτημένοι απ’ τις αρνητικές ειδήσεις; Και γιατί επιλέγουμε ν’ αναζητήσουμε πολλές φορές γεγονότα που έχουν να κάνουν μόνο μ’ αρνητικές ειδήσεις;
Η εξάρτηση σε τέτοιου τύπου ειδήσεις, μπορεί να λειτουργήσει ως ένας τρόπος για να αισθανθούμε ότι έχουμε τον έλεγχο σε μια κατάσταση. Όταν νιώθουμε ανίσχυροι ν’ αλλάξουμε μια κατάσταση, μπορεί ν’ ανησυχήσουμε και να προσπαθήσουμε ν’ ανακτήσουμε τον έλεγχο απ’ όσα μπορούμε να πράξουμε. Αν και σπάνια μπορούμε να επηρεάσουμε παγκόσμια γεγονότα, σίγουρα μπορούμε να διαχειριστούμε το περιεχόμενο που καταναλώνουμε. Ωστόσο, ακριβώς σ’ αυτό το σημείο αποτυγχάνουμε όταν αφιερώνουμε πολύ χρόνο στο λεγόμενο doomscrolling.
Είναι αλήθεια πως όσο εύκολα μπορεί να ειπωθεί η αντίσταση κι η υιοθέτηση μιας θετικής στάσης ζωής τόσο δύσκολο είναι να εφαρμοστεί στην πράξη. Εξάλλου τα σεμινάρια που διοργανώνονται για το συγκεκριμένο θέμα, οι ομιλίες, οι συνεδρίες με ειδικούς ψυχικής υγείας δεν είναι και λίγες.
Φτάνουν όμως για να δώσουν μια οριστική λύση στο πρόβλημα; Στην πραγματικότητα χρειάζεται να δουλέψουμε πολύ με τον εαυτό μας και προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να στραφούμε. Να εστιάσουμε σ’ εμάς και ν’ αποφεύγουμε ν’ αναζητάμε καθημερινά αρνητικές ειδήσεις στο διαδίκτυο. Δεν είναι εγωιστικό αυτό, αλλά είναι η μοναδική προσέγγιση που μπορεί πραγματικά να επιφέρει την αλλαγή.
Κατ’ επέκταση άμα εμείς οι ίδιοι κατακλυστούμε με θετικά συναισθήματα όπως αυτά της χαράς και της αγάπης κι οι στάσεις μας συνάδουν με τις συνήθειες μας τότε θα υπάρξει διαφοροποίηση. Επομένως, θα μπορέσει ο καθένας μας ατομικά να προσφέρει κάτι καλό στην κοινωνία μας κι ως αποτέλεσμα μετά ίσως οδηγηθούμε και στο συλλογικό καλό. Ένας πιο παραστατικός τρόπος να το παραληρήσουμε λίγο είναι εκείνος με τα cookies του υπολογιστή. Ότι ψάχνεις για να δεις και να διαβάσεις, λίγο μετά σού εμφανίζονται παρόμοιες σελίδες μ’ εκείνες που επισκέφτηκες.
Πριν λίγο καιρό διάβασα ένα πολύ όμορφο βιβλίο για τη συγκεκριμένη θεματολογία. Ο τίτλος του είναι: «Όλα είναι σκέψεις» του Ελευθέριου Ελευθεριάδη. Ο συγγραφέας μέσα απ’ την ιδιότητα του ψυχολόγου, μάς αναφέρει πως έχει δουλέψει με διάφορες ομάδες ανθρώπων που ένιωθαν άγχος, φόβο, πάλευαν με κρίσεις πανικού και ψυχαναγκασμούς ακόμα και doomscrolling.
Στα πρώτα κεφάλια, αυτού του μικρού βιβλίου, αναφερόταν στον τρόπο που πρέπει να πολεμήσεις έναν εχθρό όπως είναι το άγχος, οι κακές σκέψεις και τ’ αρνητικά συναισθήματα. Υποστήριζε πως θα έπρεπε να τον παρατηρήσεις προσεκτικά για να καταλάβεις τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει.
Ο αιώνας που ζούμε χαρακτηρίζεται ως αιώνας ενός διαρκούς άγχους και διαφέρει αρκετά με τα προηγούμενα χρόνια. Γι’ αυτό, λοιπόν, χρειάζεται να επιδείξεις πολύ προσοχή στις σκέψεις που επιτρέπεις να μπουν στο κεφάλι σου και πόσω μάλλον να μην τις προκαλείς εσύ ο ίδιος. Όταν το υποσυνείδητό σου βουλιάζει μέσα στην αρνητική είδηση και πληροφορία, δίχως να το θέλει αλλά όπως είπαμε και πιο πάνω μπορεί να το επιδιώκει, θα πρέπει να βάλεις ένα ΣΤΟΠ. Το πρώτο βήμα λοιπόν είναι να φρενάρεις το doomscrolling και τον eθiσμό στις αρνητικές ειδήσεις και να επιλέγεις εσύ τις ειδήσεις που θες πραγματικά ν’ ακούσεις. Είναι στη διακριτική ευχέρεια του καθένα να επιλέξει τι θέλει ν’ ακούει και να διαβάζει.
Τέλος, αξίζει ν’ αναφέρουμε πως σύμφωνα μ’ ερευνητές απ’ το University College of London χρειάζονται, κατά μέσο όρο 66 μέρες έτσι ώστε να δημιουργηθεί μία καινούργια συνήθεια στον εγκέφαλό μας οπότε ας υιοθετήσουμε καλές και θετικές συνήθειες ως προς τον εαυτό μας αλλά και την ψυχική μας υγεία καθώς όπως λέει και ο Willie Nelson «Τη στιγμή που θ’ αντικαταστήσεις τις αρνητικές σκέψεις με θετικές, θ’ αρχίσεις να έχεις θετικά αποτελέσματα».
Επιμέλεια κειμένου: Ανδρέας Πετρόπουλος