Κρίσεις πανικού: μπορούν να συμβούν σε όλους

Πανικός. Μια λέξη που αυτομάτως γίνεται εικόνα, μια λέξη που ακούγεται καθημερινά σαν όλες τις υπόλοιπες. Το νόημά της, όμως, δεν είναι ποτέ το ίδιο για τον καθένα από εμάς που την ακούμε. Και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν υπάρχει η κατάλληλη αντίληψη του πραγματικού νοήματος.

Η λέξη «πανικός» είναι συνώνυμη, στις συζητήσεις, με την έννοια του χαμού, του μπερδέματος, του χάους, του συνωστισμού, των ατελείωτων πραγμάτων που έχουμε να κάνουμε ή μας περιβάλλουν ήδη στη ζωή μας. Λες και δεν υπάρχει μια μέρα χωρίς αυτά.

Η ίδια λέξη είναι εντελώς διαφορετική για κάποιους άλλους ανθρώπους όταν έχουν ζήσει στο πετσί τους τον πανικό. Κι αυτόματα γίνεται διαφορετικό όταν, σε μια άλλη περίπτωση, εσύ ο ίδιος βρίσκεσαι στη θέση να αντιμετωπίσεις το νόημά του σε όλο του το μεγαλείο. Σε κάτι τέτοιες στιγμές είναι που κόβεται απ’ τη ρίζα η χρήση τέτοιων λέξεων σε απλές, καθημερινές συνομιλίες.

Για σένα ο πανικός είναι μια μέρα στη δουλειά με ένα σωρό κόσμο, υποχρεώσεις, τηλέφωνα και θόρυβο. Για κάποιους άλλους είναι ένα αίσθημα που καλείσαι να αντιμετωπίσεις χωρίς προειδοποίηση. Αρκεί μια επίπονη και ξαφνική κατάσταση –κυριολεκτικά απ’ το πουθενά– για να σε κάνει να τρέμεις, να έχεις ταχυκαρδία, να μην μπορείς να πάρεις ανάσα και να ιδρώνεις απ’ την αγωνία σου. Αρκεί ένα αίσθημα φόβου, τόσο δυνατό σε ένταση, για να φτάσεις εσύ να σκέφτεσαι ότι μπορεί αυτή η στιγμή να είναι η τελευταία σου. Είναι μια στιγμή κόντρα στην απειλή, μια κραυγή του σώματος γεμάτη απελπισία. Είναι το τελευταίο δυνατό χαρτί του εγκεφάλου σου ενάντια στο κίνδυνο -όποιος κι αν είναι αυτός.

Αν νομίζεις ότι χρειάζεται κάποιο φόβο τύπου Hollywood για να συμβεί σε κάποιον, έχεις δρόμο μέχρι να καταλάβεις τη φύση αυτού του πράγματος. Είναι πιστευτό από πολλούς ότι για να συμβεί αυτό πραγματικά, πρέπει να είσαι πρωταγωνιστής σε ψυχολογικό θρίλερ. Για να βοηθήσω εδώ κι εγώ, κράτα την έννοια αυτή του ψυχολογικού θρίλερ· τώρα διατύπωσε στο κεφάλι σου ότι το θρίλερ που περιγράφω είναι καταστάσεις και γεγονότα καθημερινά απ’ τη ζωή μας. Το σενάριο, που λέμε, είναι βασισμένο στην πραγματική ιστορία του καθενός.

Για σένα το σενάριο μπορεί να είναι κάτι το οποίο δε θα σε φόβιζε και θα αντιμετώπιζες μια χαρά. Μαζί σου. Δεν μπορείς, όμως, να έχεις την απαίτηση από κάποιον πλησίον σου να αντιμετωπίσει το σενάριο ή να το δει με το τρόπο που το βλέπεις εσύ. Για σκέψου, στο σινεμά, όλα τα μάτια στην αίθουσα βλέπουν τη ταινία με τον ίδιο τρόπο; Αντιδρούν όλοι ίδια στο υποφαινόμενο σενάριο;

Όλα τα εμπνέει και τα δημιουργεί η ζωή. Κι όπως τα εμπνέει και τα φτιάχνει, με διαφορετικό τρόπο κάθε φορά, με τον ίδιο τρόπο μπορεί να σε φέρει αντιμέτωπο με μια κατάσταση στην οποία δε θα μπορείς να αντιδράσεις όπως αντιδράς συνήθως σε κάτι δύσκολο. Μπορεί να σε αφήσει άφωνο. Ανήμπορο, αδύναμο να κάνεις ή να πεις το οτιδήποτε.

Το δικό σου σενάριο σίγουρα θα διαφέρει απ’ το δικό μου ή κάποιου άλλου. Όσο διαφορετικοί κι αν είμαστε, τόσο ίδιοι παραμένουμε όλοι μεταξύ μας ταυτόχρονα. Γιατί αυτά τα δύσκολα σενάρια δε λειτουργούν με κλήρωση ή ανάλογα τα κέφια τους και πώς ξύπνησαν το πρωί. Δε διαλέγουν απλά κάποιον στην τύχη και μένουν εκεί -δεν είναι επιλεκτικά. Πού θέλω να καταλήξω;

Όσα σενάρια και να δεις στη ζωή σου, πρέπει να κρατάς στο πίσω μέρος του κεφαλιού σου ότι το πραγματικό νόημα του πανικού κι οι κρίσεις του μπορεί να χτυπήσουν και τη δική σου πόρτα, και τη δική μου. Με απλά λόγια, μπορεί να συμβεί στον καθένα από εμάς· κι όχι, δε θα κάτσει να σε ρωτήσει αν το περίμενες ή ότι δε φανταζόσουν την πιθανότητα να το πάθεις κι εσύ.

Αυτό που σου λέω να κρατήσεις στο κεφάλι σου, δεν έχει σκοπό να σε κάνει να τρομάξεις -έχει σκοπό να κάνει το αντίθετο. Έχει σκοπό να σε κάνει να καταλάβεις ότι ο πανικός είναι μια βαθιά έννοια την οποία λίγοι την έχουν καταλάβει και ζήσει όπως πραγματικά είναι. Μα το κυριότερο σκοπιμότητά του είναι να σου δώσει τη θέληση να καταλάβεις όλους αυτούς που το έχουν ζήσει και να μη σε κάνει άλλο να νομίζεις ότι υπερβάλλουν ή ότι έχουν πρόβλημα.

Η ζωή πέρα απ’ τα καλά της, έχει και τα κακά της.  Το μόνο που χρειάζεται τις περισσότερες φορές είναι μια στάλα παραπάνω κατανόηση προς όλους γύρω μας.