Γιατί προτιμούμε τις γλυκές γεύσεις;

Βλέπουμε ότι οι άνθρωποι έχουμε μια τάση προς τη γλυκιά γεύση. Λέγοντας γλυκιά γεύση, δεν εννοούμε μόνο τις σοκολάτες και τα κέικ αλλά και τα φρούτα, τα γλυκά λαχανικά όπως είναι το καρότο, το γάλα που έχει μια ήπια γλυκιά γεύση καθώς και το ψωμί. Όλα αυτά περιέχουν γλυκόζη, φρουκτόζη, σακχαρόζη, λακτόζη, μαλτόζη, άμυλο κι άλλα. Άρα κατηγοριοποιούνται υπό την ομπρέλα των υδατανθράκων. Η κλήση μας προς την γλυκιά γεύση δεν είναι καθόλου τυχαία και καθόλου νέα, είναι ένα φαινόμενο που υπάρχει από τότε που υπήρχαν άνθρωποι και θα συνεχίσει να υπάρχει.

Στα πρώτα χρόνια της ανθρωπότητας, τα άτομα δεν έβρισκαν εύκολα φαγητό και συχνά έμεναν χωρίς  τροφή για μέρες μέχρι να βρουν ξανά κάτι βρώσιμο. Τρέφονταν κυρίως με φρούτα, καρπούς και ρίζες που έβρισκαν στο περιβάλλον τους και τούς έδιναν γρήγορα ενέργεια για να μπορούν να συνεχίσουν τον αγώνα τους προς την επιβίωση. Η γλυκιά γεύση αυτών των τροφίμων, όπως και σήμερα έτσι και τότε, τους ενεργοποιούσε το μέρος του εγκεφάλου που σχετίζεται με την επιβράβευση. Με αυτό τον τρόπο ο οργανισμός τους, τούς έλεγε να συνεχίσουν να προτιμάνε αυτά τα πιο γλυκά, εύκολα στην πέψη τρόφιμα. Σήμερα ο μηχανισμός της επιβράβευσης συνεχίζει να υπάρχει χωρίς όμως να μας είναι απαραίτητος για την επιβίωσή μας αφού τρώμε συχνά γεύματα και πλέον έχουμε μια πιο καθιστική ζωή άρα δεν έχουμε ανάγκη μια άμεση βόμβα ενέργειας. Αντίθετα χρειαζόμαστε μια πιο σταδιακή αύξηση ενέργειας μέσα στη μέρα για να μας κρατήσει πιο συγκεντρωμένους στις δουλειές μας αλλά και στις καθημερινές ασχολίες μας.

Ο άνθρωπος προτιμά τη γλυκιά γεύση και για έναν ακόμη λόγο. Οι πρώτες μας γεύσεις, από τότε που βγήκαμε από την κοιλιά της μητέρας μας ήταν γλυκές. Το μητρικό γάλα έχει μια πιο γλυκιά γεύση από αυτά του εμπορίου. Έπειτα συνεχίσαμε με κρέμες δημητριακών που έχουν επίσης γλυκιά γεύση και είναι αρκετά εύπεπτες. Συνεχίσαμε με τα φρούτα που είναι επίσης αρκετά γλυκά κι εύπεπτα και στο τέλος μας δόθηκαν λαχανικά, λιπαρά και πρωτεΐνες που είναι λιγότερο εύπεπτες τροφές. Όπως καταλαβαίνετε, το μυαλό μας είναι προγραμματισμένο να αναζητεί τη γλυκιά γεύση και να ικανοποιείται από αυτήν. Κάθε φορά που τρώμε κάτι γλυκό, έρχονται στο μυαλό μας αναμνήσεις από τα ανέμελα παιδικά μας χρόνια, κάτι που μάς κάνει να το λαχταράμε όλο και πιο συχνά.

Όταν τρώμε απλούς υδατάνθρακες, όπως είναι η ζάχαρη, στο μυαλό μας εκκρίνονται ντοπαμίνη και οπιοειδή. Αυτό κάνει τη ζάχαρη εξαιρετικά εθιστική. Όσο πιο συχνά τρώμε ζάχαρη τόσο πιο πολύ την αναζητά ο οργανισμός μας και μάλιστα σε μεγαλύτερες δόσεις. Νόμιμο ναρκωτικό την αποκαλούν οι επιστήμονες. Έγινε κάποιο πείραμα σε ποντίκια που τούς δόθηκαν μπισκότα και κοκαΐνη, σε ξεχωριστές φάσεις του πειράματος. Προς έκπληξη όλων η κατανάλωση ζάχαρης φαίνεται να ενεργοποίησε περισσότερους εγκεφαλικούς νευρώνες από ότι η κοκαΐνη. Κι αν κρίνουμε ότι η ζάχαρη, σε διάφορες μορφές, βρίσκεται σχεδόν σε όλα τα τυποποιημένα τρόφιμα, τότε μάλλον ήμαστε όλοι κατά έναν τρόπο εθισμένοι σε αυτήν.

Ακούμε συχνά ότι οι υδατάνθρακες παχαίνουν και προκαλούν διάφορα προβλήματα υγείας. Αυτό είναι μύθος, εν μέρει. Αρχικά υπάρχουν δύο ομάδες υδατανθράκων: οι απλοί και οι σύνθετοι. Οι απλοί υδατάνθρακες είναι ψηλού γλυκαιμικού δείκτη, δηλαδή απελευθερώνουν ενέργεια πολύ γρήγορα στο αίμα και η ενέργεια που δίνουν κρατάει για λίγο. Μερικά παραδείγματα απλών υδατανθράκων είναι το μέλι, η λευκή ζάχαρη και οι χυμοί φρούτων. Οι σύνθετοι υδατάνθρακες απελευθερώνουν ενέργεια αργά και σταδιακά με αποτέλεσμα αυτή η ενέργεια να κρατάει περισσότερο. Μερικά παραδείγματα σύνθετων υδατανθράκων είναι τα δημητριακά ολικής, τα φρούτα με τις ίνες τους και η γλυκοπατάτα. Οι υδατάνθρακες είναι το κύριο καύσιμο ενέργειας για τον οργανισμό και κυρίως για τον εγκέφαλό μας. Είναι στη φύση μας να καταναλώνουμε γλυκά τρόφιμα, επομένως, αλλά ας το κάνουμε έξυπνα επιλέγοντας σύνθετους υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη.