H diet culture μας ξεσκίζει και δεν το έχουμε καταλάβει

Η diet culture που ζει ανάμεσά μας

Πάμε να δούμε λίγα πράγματα για να κατανοήσουμε αυτή την κουλτούρα που έχει εισβάλει τα τελευταία χρόνια στις ζωές μας. Η διατροφική αυτή συνήθεια, αναφέρεται σ’ έναν τρόπο ζωής βασισμένο στην κομψότητα και στην αδύνατη σιλουέτα, έναντι της σωματικής υγείας και συναισθηματικής ευεξίας. Συχνά αναφέρεται σε λέξεις όπως, «κακές» ή «καλές» τροφές και κύριο μέλημά της είναι μια διατροφή με μειωμένες θερμίδες κι έλεγχος της ποσότητας που θα καταναλώσουμε επί 24ώρου βάσεως.

Πού συναντάται;

Οπουδήποτε μπορούμε να συναντήσουμε αυτόν τον χαρακτηρισμό της διατροφικής κουλτούρας, αν και συχνά τείνει να χρησιμοποιείται στον δυτικό κόσμο. Βάσει ερευνών αναπτύσσεται αρκετά μεταξύ εφήβων και νεαρών ενηλίκων. Η οικονομική κατάσταση σε ορισμένες περιπτώσεις είναι κριτήριο, ενώ σε κάποιες κοινωνικές ομάδες η εμφάνιση και το diet culture είναι άκρως συνυφασμένο με την εξουσία και το εισόδημα ενός ανθρώπου.

Στους επαγγελματίες χορευτές μπαλέτου. Πόσες φορές έχουμε δει σε ταινίες μια επαγγελματίας μπαλαρίνα, να κάθεται στο μεσημεριανό τραπέζι για να φάει και το πιάτο της να έχει μετρημένες ποσότητες του τύπου 7 μπιζέλια, 2 μπροκολάκια, ¼ φιλέτο κοτόπουλο κι άφθονο νερό. Εδώ υπάρχει ακόμη πιο έντονα αυτή η κουλτούρα, καθώς μέσα στη μέρα γίνονται από 1 έως 3 μετρήσεις για να δούνε ακόμη και τα γραμμάρια που μπορεί ν’ αποθηκεύτηκαν.

Παραδείγματα Diet Culture:

1. Περιορισμός ή αποφυγή ολόκληρης ομάδας τροφίμων, κυρίως υδατανθράκων, γαλακτοκομικών και σακχάρων.

2. Αίσθημα ενοχής και ντροπής για το φαγητό.

3. Προσπάθεια να κατασταλεί η όρεξη με καφεΐνη, νικοτίνη, νερό, τσάι κ.α.

4. Ζύγιση (όπως αναφέρθηκε και παραπάνω) σε καθημερινή βάση.

5. Αίσθημα φθόνου όταν κάποιος άλλος έχει λιγότερα κιλά.

6. Αποφυγή κοινωνικών events, έτσι ώστε να μην πέσετε στην παγίδα φαγητού.

Όπως έχουμε καταλάβει κι από τα παραπάνω, πρόκειται για μια κατάσταση που συσχετίζεται με το μυαλό και συνεπώς και την ψυχική ισορροπία. Μια τέτοια κουλτούρα εν έτη 2022 θα έπρεπε να είχε εκλείψει. Παρ’ όλα αυτά, τέτοιες συμπεριφορές ανθίζουν και σημαντικά μάλιστα, με πρώτο και κύριο υπαίτιο τα social media. Χαλιναγωγούμε τον εαυτό μας, δεν του επιτρέπουμε να απελευθερωθεί, να αγαπήσει το σώμα του και να ενημερωθεί κατάλληλα για τις σωστές διατροφικές συνήθειες που θα μπορούσε ν’ ακολουθήσει έναντι ενός περιοριστικού προγράμματος.

Η διατροφική κουλτούρα μπορεί να προκαλέσει τεράστια συναισθήματα ντροπής, ενοχής, αμηχανίας και φόβου. Ταυτόχρονα, μπορεί να βάλει την απώλεια βάρους και τις δίαιτες σε τεράστιο βάθρο. Ως αποτέλεσμα, μπορεί να υποθέσετε ότι «αποτυγχάνετε» εάν δεν μπορείτε να τηρήσετε τέτοια άκαμπτα πρότυπα. Παράλληλα, ιατρός και ψυχίατρος R.D. Laing δηλώνει: «Το αίσθημα στιγματισμού για οποιονδήποτε λόγο μπορεί να οδηγήσει σε άγχος, υψηλότερους κινδύνους για χρόνιες ασθένειες κι αποφυγή υγειονομικής περίθαλψης και το στίγμα του βάρους έχει συνδεθεί ειδικά με την αποφυγή της άσκησης, την αδυναμία αυτορρύθμισης της όρεξης, τις διαταραχές διάθεσης κι άγχους, το φαγητό συμπτώματα διαταραχής, ακόμη και σε θνησιμότητα από όλες τις αιτίες».

Το diet culture δεν είναι αποκλειστικά υπεύθυνο για την πρόκληση διατροφικών διαταραχών, μπορεί αναμφίβολα να επιδεινώσει αυτά τα ζητήματα. Ομοίως, επειδή τόσοι πολλοί νέοι εκτίθενται στην κουλτούρα διατροφής, μπορεί να είναι πιο επιρρεπείς σε επικίνδυνες τακτικές απώλειας βάρους, που μπορεί να πυροδοτήσουν την ανάπτυξη βουλιμίας, ανορεξίας, υπερφαγίας και με άλλο τρόπο καθορισμένης διαταραχής σίτισης ή πρόσληψης τροφής (OSFED ). Έρευνες δείχνουν ότι η δίαιτα, αν και συνηθισμένη, μπορεί να είναι επιβλαβής. Για παράδειγμα, η Εθνική Ένωση Διατροφικών Διαταραχών (NEDA) αναφέρει ότι το 35% της δίαιτας γίνεται εμμονική και το 20-25% των διατροφικών μέτρων μετατρέπονται σε διατροφικές διαταραχές.

Μέσα από αυτό το άρθρο, βλέπουμε και συνειδητοποιούμε πως μια απλή μόδα μπορεί να αποβεί εμμονική και μοιραία σε κάποιες περιπτώσεις ανθρώπων. Τίποτα δεν μπορούμε να υιοθετούμε άκριτα και τίποτα δεν μπορούμε ν’ αλλάξουμε τόσο απόλυτα στη διατροφή μας χωρίς τη βοήθεια του διατροφολόγου μας. Παρακάτω θέλω να κλείσω με κάποια παραδείγματα diet culture που αποτελούν ενδείξεις να μιλήσεις σ’ έναν ειδικό. Δεν πρέπει να αψηφούμε ένα πρόβλημα αλλά να το λύνουμε.

1. Επιδείνωση της ενασχόλησης με το βάρος, το φαγητό και τις θερμίδες.

2. Αισθάνεστε ολοένα άβολα όταν τρώτε ή τρώτε γύρω από άλλους.

3. Μασάτε το φαγητό και στην συνέχεια το φτύνετε.

4. Κενώσεις, κάποιες φορές καταναγκαστικές, μετά το φαγητό.

5. Καταναγκαστική άσκηση με ή χωρίς τροποποίηση της πρόσληψης τροφής.

6. Παρουσία σωματικών αλλαγών (π.χ. κράμπες στο στομάχι, παλινδρόμηση οξέος, απώλεια περιόδου, αλλαγές θερμοκρασίας σώματος, οδοντικά προβλήματα, εύθραυστα νύχια, λεπτές τρίχες στο σώμα).

7. Δραματικές αλλαγές βάρους.

8. Κλοπή ή κρυφή κατανάλωση φαγητού λόγω ντροπής.

9. Δυσκολίες εστίασης στην εργασία, το σχολείο ή τις σχέσεις.

10. Επιδείνωση της κατάθλιψης, του άγχους ή των αυτοκτονικών σκέψεων.