Συμπονετική αγάπη: Η απόλυτη μορφή αγάπης στη σχέση και πώς φτάνεις εκεί

Κάπου διάβασα ότι αγάπη είναι «να γεμίζεις τον άλλον με εμπιστοσύνη και να τον αδειάζεις από ανασφάλειες». Σε μια σχέση η αγάπη είναι το κύριο θεμέλιο της για να χτιστεί σε γερές βάσεις, οι οποίες δημιουργούνται από τους ίδιους τους συντρόφους. Όσο υπάρχουν αυτές οι γερές βάσεις και η συνεχής προσπάθεια στήριξης της σχέσης και από τους δύο συντρόφους, ταυτόχρονα η αγάπη τους περνάει από διάφορες διακυμάνσεις και στάδια. Το οποίο είναι και απολύτως φυσιολογικό. Τα στάδια της αγάπης μέσα σε μια σχέση ποικίλλουν. Ανάλογα τους χαρακτήρες, την προσπάθεια, τα προσωπικά βιώματα και τη θέληση.

Συνήθως, οι σχέσεις ξεκινούν είτε με το να νιώσεις τον «κεραυνοβόλο έρωτα» με μια ματιά είτε ο έρωτας έρχεται σταδιακά μέσα στην εξέλιξη της γνωριμίας. Όπως και να έχει, όταν ταιριάζουν σε ένα μεγάλο ποσοστό οι άνθρωποι μεταξύ τους και υπάρχει αυτή η έντονη ερωτική έλξη και χημεία ανάμεσα τους, σε κάποιο βαθμό ξεκινάει να υφίσταται σιγά-σιγά και το αίσθημα της αγάπης, μετά από ένα εύλογο χρονικό διάστημα.

Η αγάπη ενός ζευγαριού μπορεί να μεταφραστεί ως ρομαντική αλλά συνάμα και παθιασμένη. Θα έχετε διαβάσει πολλά άρθρα που αναφέρονται σε παθιασμένους έρωτες, ρομαντικά πάθη κ.ο.κ. Όπως και να τα ονομάσουμε, πάντα αναφερόμαστε σε εκείνο το συναίσθημα που μπαίνει ξαφνικά στη ζωή μας με μια δόση έντονης λαχτάρας και επιθυμίας για το άλλο άτομο. Ειδικοί ψυχολόγοι μας λένε ότι στο σημείο εκείνο, της παθιασμένης αγάπης, το κάθε άτομο το βιώνει τελείως διαφορετικά μέσα του. Όμως, ένα στοιχείο παραμένει κοινό σε όλους, νιώθει την εναλλαγή ισχυρών συναισθημάτων, από το αίσθημα της αγαλλίασης μέχρι την εσωτερική «έκσταση» όταν υπάρχει ανταπόκριση από το πρόσωπο που μας ενδιαφέρει. Παράλληλα, μπορεί κάποιος να νιώσει το αίσθημα του άγχους και της απογοήτευσης όταν δεν υπάρχει ανταπόκριση. Και εκεί εμφανίζεται μια λεπτή κόκκινη γραμμή που όλοι πρέπει να προσέξουμε, της εμμονής. Η παθιασμένη αγάπη υποδηλώνει την ερωτική επιθυμία μας προς ένα πρόσωπο και συνοδεύεται από φυσιολογική διέγερση. Ας δούμε τα χαρακτηριστικά της, έτσι όπως αναφέρονται από τους ερευνητές Hatfield & Walster:

1. Υψηλή φυσιολογική διέγερση (για παράδειγμα αίσθημα έντονων παλμών)
2. Έντονη επιθυμία για σ3ξουαλική συνεύρεση με το άλλο πρόσωπο
3. Εξιδανίκευση του άλλου ατόμου
4. Έντονη επιθυμία για γνωριμία σε βάθος
5. Πολύ συχνή εναλλαγή ισχυρών συναισθημάτων από ευτυχία σε απόγνωση
6. Εμμονή για το άλλο άτομο

Στην περίπτωση της παθιασμένης αγάπης, ειδικά στους σύγχρονους δυτικούς πολιτισμούς, μέσα από μελέτες νευροαπεικόνισης, παρατηρήθηκε το εξής. Δεν είναι απαραίτητο κάποιος/α να αισθάνεται σ3ξουαλική επιθυμία για να βιώσει το πάθος. Όπως σημειώνεται μέσα σε αυτές τις μελέτες «Η σ3ξουαλική επιθυμία από μόνη της, σχετίζεται με τα οιστρογόνα και τα ανδρογόνα, ενώ η παθιασμένη αγάπη συνδέεται πιο στενά με την ενεργοποίηση σε περιοχές του εγκεφάλου που έχουν να κάνουν με τα κίνητρα και τον εθισμό».

Υπάρχει μια θεωρία του Sternberg, η λεγόμενη «Τριγωνική Θεωρία της Αγάπης», που υποστηρίζει ότι η ερωτική αγάπη αποτελείται από τρείς πτυχές: την οικειότητα, το πάθος και τη δέσμευση. Κατά τον Sternberg, λοιπόν, διαφορετικοί συνδυασμοί των παραπάνω στοιχείων φτιάχνουν διαφορετικά είδη αγάπης για τον καθένα μας. Το είδος της αγάπης το οποίο απαρτίζεται και από τα τρία στοιχεία ονομάζεται ολοκληρωμένη αγάπη. Σε αυτό το σημείο, εμφανίζεται κατά τη χρονική διάρκεια μιας σχέσης, αυτού του είδους η αγάπη με τη μορφή της συμπονετικής αγάπης ανάμεσα σε δύο συντρόφους.

Η συμπονετική αγάπη χαρακτηρίζεται από πολύ βαθύτερους δεσμούς και έναν αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ δύο ατόμων. Πολλοί ψυχοθεραπευτές αλλά και life coaches ανά τον κόσμο επισημαίνουν ότι το αίσθημα της συμπόνιας έχει την τάση να είναι μεταδοτικό. Το ζεστό αυτό συναίσθημα ξεκινάει από τις μητέρες μέσω του θηλασμού, φτάνοντας στην ενηλικίωση ενός ατόμου που το κάνει να είναι πιο εγκάρδιο με τους γύρω του. Έρευνες που διενήργησαν οι κοινωνιολόγοι Νικόλας Χρηστάκης και Τζέιμς Φόουλερ, μας λένε ότι «τα ίδια κέντρα επιβράβευσης που βρίσκονται στον εγκέφαλο μας ενεργοποιούνται όταν συμπάσχουμε με τους άλλους, όπως ακριβώς όταν σκεφτόμαστε την σοκολάτα».

Για να μπορέσουμε να χαρακτηρίσουμε ότι δύο άτομα βιώνουν την ολοκλήρωση της αγάπης τους μέσα στη σχέση τους, κοινώς ότι έχουν φτάσει στο στάδιο της συμπονετικής αγάπης, θα πρέπει να εμφανίζουν τα εξής χαρακτηριστικά:

1. Διαφάνεια στη σχέση. Ένα από τα πρώτα χαρακτηριστικά είναι η εμπιστοσύνη και η παρουσία ειλικρίνειας και στα δύο πρόσωπα.
2. Ύπαρξη αμοιβαίου σεβασμού. Αυτό το αίσθημα δημιουργεί μια υγιής σχέση και περιλαμβάνει τα όρια, τις απόψεις και τη «γνήσια» μορφή της αγάπης προς το άλλο άτομο.
3. Ανοιχτή επικοινωνία για κάθε ζήτημα που μπορεί να αντιμετωπίσει κάποιο ζευγάρι.
4. Να υπάρχει υποστήριξη και ενθάρρυνση σε κάθε προσωπικό μικρό ή μεγάλο «θρίαμβο» του συντρόφου μας αλλά και σε κάθε μικρή ή μεγάλη απογοήτευση του.
5. Οικειότητα μέσω ρομαντικών χειρονομιών. Για παράδειγμα, φιλιά αναπάντεχα στη διάρκεια της ημέρας ή μεγάλες αγκαλιές ακόμα και όταν ο/η σύντροφος σας μπορεί να σας εκνευρίζει με τις ιδιορρυθμίες του.
6. Ενσυναίσθηση και συμπόνια. Στοιχεία που μπορούν να μειώσουν σε σημαντικό επίπεδο το άγχος, το στρες και να ενδυναμώσουν την επιβίωση μιας σχέσης ή ενός ατόμου που περνάει δύσκολα λόγω προσωπικών καταστάσεων και βιωμάτων.
7. Αποδοχή. Κύριο γνώρισμα μιας ολοκληρωμένης και συμπονετικής αγάπης είναι το να αποδέχεσαι το έτερον ήμισυ για αυτό που είναι. Με τα αρνητικά αλλά και τα θετικά του.

Σε καμία των περιπτώσεων δε θα πρέπει κάποιο άτομο να εκλάβει τη συμπόνια σαν ένδειξη λύπησης ή κάποιου μειονεκτήματος προς το πρόσωπο του. Αν παρατηρήσετε πως κάποιος πάει να μεταφράσει διαφορετικά την «αγάπη» του για εσάς, τότε αυτομάτως δεν είναι ένδειξη αγάπης αυτό το σημάδι.

Να θυμάστε πως για να δημιουργηθεί μια ολοκληρωμένη αγάπη δε χρειάζεται να υπάρχουν δύο ομόκεντροι κύκλοι, δηλαδή δύο ενωμένοι κύκλοι ώστε να μας κάνουν να φαινόμαστε ίδιοι μεταξύ μας μέσα στην εκάστοτε σχέση μας. Η απόλυτη ισορροπία σε μια σχέση και σύμφωνα με έρευνες, έρχεται όταν δύο κύκλοι ενώνονται σε δύο σημεία τους, όχι σε κάθε σημείο τους. Γιατί η διαφορετικότητα του κάθε ανθρώπου είναι εκείνη που τον κάνει αφενός ξεχωριστό από κάθε άλλον και αφετέρου «γεμίζει» κάποια δικά μας ατελή σημεία. Κατά επέκταση και εμείς «γεμίζουμε» τα δικά του. Με αυτόν τον τρόπο γινόμαστε αυτό το «ένα». Ένα ολοκληρωμένο «Ένα».