-Ακολούθησέ με. Δε με εμπιστεύεσαι;
Και τόσο εύκολα μπορεί να ξεκινήσουν όλα. Με μια τόσο απλή φράση. Ακόμα κι αν δεν είχες προλάβει να συνειδητοποιήσεις αν εμπιστεύεσαι τον σύντροφό σου, αυτή τη στιγμή θες μόνο να τον ακολουθήσεις. Είναι μονόδρομος. Σήμερα θες να σου αποδείξει αν μπορείς να βασιστείς επάνω του, να σταθεί δίπλα σου κι αν μπορείς να μοιραστείς τα πάντα μαζί του. Ταυτόχρονα, όμως, δείχνουμε κι εμείς διατεθειμένοι να πράξουμε τα αντίστοιχα γι’ αυτό.
Αποφάσισες λοιπόν να πιστέψεις σε αυτό το άτομο, να βασιστείς και να παίρνεις τα λεγόμενα και τις πράξεις του ως δεδομένο, χωρίς να νιώθεις την ανάγκη να τα αναλύσεις για να ελέγξεις αν τυχόν κρύβεται κάτι πίσω από αυτά. Η ανάλυση, λοιπόν, της λέξης αυτής, από μόνη της φανερώνει κι ένα απ’ τα βασικά συστατικά στη συνταγή μιας επιτυχημένης σχέσης. Κι επιτυχημένη σχέση δεν είναι άλλη από αυτήν που φροντίζει την προσωπική μας ευτυχία.
Ενώ όμως, η λέξη «εμπιστοσύνη» αφορά μια γενικότερη ευαίσθητη έννοια σε μια σχέση, πώς γίνεται να μας έρχεται στο μυαλό μόνο μια ενδεχόμενη απιστία; Τουλάχιστον, με μια πρώτη σκέψη. Είναι μια μορφή εξαπάτησης κι αυτή κι ίσως η πιο εξεζητημένη, δε λέω. Όμως δεν είναι άλλο από ένα σύνηθες δείγμα, μέσω του οποίου μπορείς εύκολα να καταλάβεις αν ο σύντροφός σου είναι άξιος εμπιστοσύνης.
Γιατί συνηθίζουμε να πιστεύουμε πως αυτό που κρατάει μία σχέση είναι ο έρωτας ή η αγάπη, μα αυτό που στ’ αλήθεια κρατάει μια σχέση, είναι η εμπιστοσύνη. Γιατί η ασφάλεια που υπάρχει μέσα σ’ αυτή, κλείνει μέσα της άλλες πολύ σημαντικότερες , όπως σεβασμός, εκτίμηση, ειλικρίνεια.
Αργά ή γρήγορα μαθαίνουμε πως χωρίς ειλικρίνεια καμία σχέση δεν μπορεί να διατηρηθεί. Πως το ψέμα τη ροκανίζει, όπως το σαράκι το ξύλο και πως όσο πιο πολλά συναισθήματα υπάρχουν στη σχέση αυτή, τόσο μεγαλύτερος ο πόνος, η απογοήτευση, το αίσθημα της προδοσίας, γι’ αυτόν που γίνεται αποδέκτης του ψέματος.
Φυσικά, όλα τα ψέματα δεν είναι τα ίδια. Κάποια είναι μικρά και αθώα, προστατεύοντας κάποιες φορές τη σχέση από ανούσια θέματα κι ανίσχυρες υποθέσεις. Ακόμα κι αυτά όμως, αν επαναλαμβάνονται συχνά, είναι δυνατόν σε βάθος χρόνου να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του ενός ή του άλλου. Όπως κι η ασυνεπής συμπεριφορά.
Και ίσως αυτή, τελικά, να αποτελεί το βασικό δείγμα. Ίσως αυτή η ασυνέπεια να είναι ο «οδηγός» σου. Εμπιστεύεσαι ένα άτομο που ξέρεις πως αυτό που λέει πως θα πράξει, το πράττει. Νιώθουμε ασφαλείς δίπλα σε κάποιον που είναι συνεπής στα λόγια του, γιατί έτσι νιώθουμε πως είναι συνεπής και στα συναισθήματά του. Γιατί έτσι, δε χρειάζεται να ανησυχούμε διαρκώς για το αν μας είναι αφοσιωμένος.
Γιατί λόγω αυτής της ασυνέπειας, σε βάθος χρόνου, η έλλειψη εμπιστοσύνης οδηγεί στην καχυποψία κι η καχυποψία οδηγεί στη συναισθηματική φθορά. Με αυτόν τον τρόπο, το άτομο που νιώθει πως απειλείται συναισθηματικά, δημιουργεί μια στάση άμυνας. Όταν, λοιπόν, τηρεί αυτή τη στάση, δεν είναι σε θέση ούτε να μοιραστεί τα συναισθήματά του ούτε να αφεθεί στη σχέση.
Γιατί όσες φορές κι αν συγχώρεσες κάποιον που σου έχει φερθεί με ασυνέπεια, σου έχει πει ψέματα κι έχει κλονίσει την εμπιστοσύνη σου ξανά και ξανά, εκείνος δε θα πάψει να το κάνει, γιατί απλά δεν ξέρει πώς να είναι αληθινός. Αυτοκαταστροφικός, όπως ο ψεύτης βοσκός στο μύθο του Αισώπου, καταδικασμένος στο ψέμα του και τη μοναξιά του εν τέλει, εύχεσαι να μάθει κάτι απ’ την απώλειά του και την τιμωρία του, ακόμη κι αν αυτή ήρθε ειρωνικά, τη στιγμή που αποφάσισε -ίσως- να πει την αλήθεια. Στο τέλος της σχέσης.
Και σήμερα που κατάλαβες πως η λέξη «εμπιστοσύνη» έχει πιο ουσιαστική σημασία, τι λες; Θα τον ακολουθήσεις;
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη