Πρώτα παθαίνεις μετά μαθαίνεις

Δεν είμαστε λίγοι που ως νέοι περνάμε κάποια στάδια της ζωής μας μαθαίνοντας. Μαθαίνεις να συνυπάρχεις με εντελώς διαφορετικά άτομα οχτώ ώρες τη μέρα, αναγκάζεσαι πολλές φορές να κάνεις νέους φίλους λόγω ξενιτιάς, ενώ φοβόσουν πως δεν ήξερες ή απλά μαθαίνεις στα δύσκολα μέσα απ’ τα βιώματα της ίδιας σου της οικογένειας. Καθεμία περίπτωση από αυτές, όπως κι άλλες τόσες, αποτελεί μια μορφή «διδασκαλίας» για σένα. Κάθε ένας από αυτά τα άτομα μπορεί να γίνει ο «δάσκαλός» σου.

Υπάρχει μια διάσημη παροιμία που λέει πως «όταν ο μαθητής θα είναι έτοιμος, ο δάσκαλος θα εμφανιστεί». Μήπως όμως εκείνοι οι εν ονόματι «δάσκαλοι» δεν εμφανίζονται ξαφνικά; Μήπως απλά βρίσκονταν πάντοτε τριγύρω σου, με διάφορες μορφές κάθε φορά κι απλά σήμερα εσύ τους εντόπισες;

Κάθε άνθρωπος που συναντάς, καθεμία κατάσταση που βιώνεις, όλα κι όλοι μπορεί να αποτελέσουν τον δικό σου δάσκαλο. Για να γίνεις εσύ ο «μαθητής» τους, όμως, αρκεί να έχεις διάθεση να μάθεις. Το ζήτημα είναι πως οι περισσότεροι από εμάς προσπαθούμε τόσο πολύ να δείξουμε πόσα πολλά ξέρουμε. Να αποδείξουμε πως γνωρίζουμε πάντοτε, τα πάντα! Και δεν ακούμε. Και δε μαθαίνουμε.

Τα πρώτα βήματα σαν μαθητής, μπορείς να τα κάνεις και μόνος σου, αρκεί να σκεφτείς τις συνεχώς επαναλαμβανόμενες αρνητικές καταστάσεις που δε σε διατηρούν ήρεμο. Αν τα μοτίβα αυτά επαναλαμβάνονται, στις προσωπικές σου σχέσεις, στις επαγγελματικές ή και σε άλλους τομείς τις ζωής σου, κοίτα βαθύτερα. Αυτό σημαίνει πως έχεις ένα μάθημα να πάρεις από εκεί. Κάτι θα σε ενοχλεί ή θα σε εκνευρίζει, κάτι θα σου στερεί την ανάπτυξή σου. Προσπάθησε να το εντοπίσεις, να το αγκαλιάσεις και να το αντιμετωπίσεις. Το να «ξεγλιστράς» μονίμως από αυτό και να μένεις παθητικός, περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή για να δράσεις, είναι μάταιο, γιατί θα έρθει η στιγμή που θα το βρεις πάλι προ των πυλών.

Γιατί ο χρόνος αποτελεί τον σπουδαιότερο, αλλά και τον πιο «σκληρό» δάσκαλο. Μοιάζει με αυτούς τους ψυχρούς καθηγητές που συναντήσαμε στα μαθητικά μας χρόνια, που μας πίεζαν να αποστηθίσουμε παπύρους ολόκληρους με τη δικαιολογία ότι «θα μας χρειαστούν μετέπειτα» κι εμείς αντιδρούσαμε. Κι όντως μας χρειάστηκαν. Και μεγαλώνοντας τους μνημονεύαμε.

Έτσι ακριβώς, όταν έρθει ο καιρός να μάθουμε το μάθημά μας, θα αναγκαστούμε να το μάθουμε, γιατί δε θα υπάρχει διαφυγή. Το ζητούμενο είναι να προλάβεις τον χρόνο, ίσως τότε το μάθημα να μην είναι τόσο επώδυνο. Αν, για παράδειγμα, δεν έχουμε κατανοήσει πως ο εθισμός σε ένα αντικείμενο ή στην ύπαρξη ενός ανθρώπου, προκαλεί πόνο, τότε τη στιγμή που θα πάρουν από εμάς αυτό το αντικείμενο της προσκόλλησης, θα υποφέρουμε. Κι ίσως αυτόν ακριβώς τον ξαφνικό  πόνο, αναζητούσες.

Στην πορεία της εξέλιξής μας, καταλαβαίνουμε πως ίσως τελικά δεν ξέρουμε τίποτα. Είναι η στιγμή που συναντάς τους πιο δικούς σου ανθρώπους και ξεκινάς να παρατηρείς. Και βλέπεις άλλα πράγματα, εικόνες που δεν είχες δει ποτέ, κακές όψεις που δεν είχες εντοπίσει, αλλά και καλύτερες, που δεν είχες αγαπήσει σε αυτούς. Δε φταις. Απλά τώρα ίσως ξεκίνησες να ωριμάζεις.

Έμαθες λοιπόν και σήμερα κάτι. Και κάθε μέρα μπορείς να μαθαίνεις από κάτι. Και ίσως κι εσύ γίνεις ο «δάσκαλος» κάποιου άλλου, γιατί ένας καλός δάσκαλος δεν παύει ποτέ να είναι μαθητής. Όσο πιο έτοιμος κι ανοιχτός είσαι για να μάθεις πράγματα, τόσο πιο καλός δάσκαλος θα γίνεις. Αρκεί να φυλάς την ψυχή σου σαν κόρη οφθαλμού. Να παραμείνει  εύπλαστη κι αμόλυντη κι ίσως να αλλάξει κάποια στιγμή κι ο δικός σου κόσμος, όσο είσαι έτοιμος να αλλάξεις κι εσύ τον ίδιο σου τον εαυτό.

Γιατί όσο καλό δάσκαλο κι αν συναντήσεις, αν δεν είσαι εσύ έτοιμος, κανείς δε θα καταφέρει ποτέ να σε «ξυπνήσει».