Έρχεται μια μέρα που η ζωή αποφασίζει να σε ξεβολέψει. Εκεί που νόμιζες πως τα είχες όλα στρωμένα, γυρίζουν τα πάνω, κάτω και τα πάντα ανατρέπονται. Και ξέρεις, η ανατροπή δεν πάει ποτέ μόνη της. Θέλει πάντα για παρέα μια ακόμη ανατροπή. Οπότε τα χτυπήματα είναι πολλαπλά και σε διαφορετικούς τομείς στη ζωή σου.
Είμαι απ’ τους ανθρώπους που πιστεύουν πως όλα συμβαίνουν για κάποιο λόγο. Όχι απαραιτήτως πως συμβαίνουν από μόνα τους κι εμείς μοιρολατρικά είμαστε έρμαια αυτών, αλλά ακόμη κι όταν η πρόκληση καταστάσεων κι αλλαγών γίνεται από εμάς (συνειδητά ή ασυνείδητα), έχει λόγους που συμβαίνει. Κάτι θα μάθουμε απ’ αυτό, κάτι θετικό θα βγει.
Και δεν είναι καθόλου ευχάριστο το ξεβόλεμα. Είχαμε συνηθίσει μια κατάσταση, ζούσαμε στην ασφάλεια της καθημερινότητας και δεν είχαμε κανέναν ενδοιασμό να μιλήσουμε για «ρουτίνα». Χρησιμοποιούσαμε αυτές τις αρνητικές λέξεις, γιατί δε σκεφτόμασταν αν αυτή η ρουτινιάρικη ασφάλεια τελικά μας άρεσε. Αν μέσα σε αυτήν ήμασταν ασφαλείς. Αν ήμασταν ευτυχείς.
Κι έφτασε η στιγμή που πέφτουμε, αλλά δεν έχουμε χρόνο να περιμένουμε κάποιον να μας σηκώσει αυτή τη φορά. Και κάπου εκεί η ζωή, αγανακτισμένη παίρνει την κατάσταση στα χέρια της και σου λέει: «Πίστεψε και πάλεψε». Η οδηγία ήταν σαφής. Δεν έχουμε χρόνο ούτε για να πενθήσουμε ούτε για να θρηνήσουμε την παλιά μας ζωή. Μόνο να πιστέψεις σε σένα σου ζητάει. Μήπως τελικά, το κλειδί είναι αυτό;
Και φτάνει η στιγμή που οι πρώτοι στόχοι μπήκαν σε στάδιο εξέλιξης. Το έχετε ακούσει, πιστεύω, πως ο άνθρωπος διαθέτει πραγματικές θεϊκές δυνάμεις. Δυνάμεις που βρίσκονται σε λανθάνουσα κατάσταση κι ενεργοποιούνται τη στιγμή που θέλεις να πετύχεις το στόχο σου, που έχεις πιστέψει σε αυτόν το στόχο, που έχεις κάνει focus μόνο σε αυτόν. Βλέπεις μόνο εσένα κι αυτόν.
Βιβλία, που έχουν γραφτεί απ’ την εποχή του μεσαίωνα, ολόκληρες θεωρίες στον τομέα της ψυχολογίας που αφορούν προφητείες. Τις «αυτοεκπληρούμενες» όπως συγκεκριμένα, αναφέρονται ή καλύτερα, ο Νόμος της Έλξης.
«Δες το πριν πιστέψεις και πίστεψε για να το δεις», λένε. Σε κάθε στιγμή της ζωή σου είτε σε επίπεδο επαγγελματικό, σε επίπεδο σχέσης ή ακόμα και στην πορεία που θα έχει το ίδιο σου το παιδί. Οι Αμερικάνοι προτείνουν ένα «vision board», έναν πίνακα, που πάνω στον οποίο ζωγραφίζεις τη ζωή που θες να έχεις και τον καρφώνουν. Η στάση σου ορίζεται πάνω σε αυτό το πινακίδιο. Πρόσεξέ με. Η στάση σου. Ό,τι και να γίνει, σε οποιονδήποτε από αυτούς τους τομείς.
Ας πούμε, στη νέα σου δουλειά, πίστεψε ότι θα ανελιχθείς και τότε κανένα εμπόδιο δε θα είναι απροσπέλαστο. Η συμπεριφορά σου θα είναι ανάλογη της προσδοκίας σου. Θα σκέφτεσαι μόνο αυτό και θα συμπεριφέρεσαι σαν να έχεις φτάσει ήδη σε αυτό το στάδιο. Και το πιο πιθανό είναι να δεις τον εαυτό σου να αλλάζει. Απ’ το ντύσιμο ως το στήσιμό σου, μέχρι τη στιγμή που η προσπάθειά σου θα πάρει μορφή.
Την ίδια στάση θα έχεις και στο ξεκίνημα της νέας σου σχέσης. Αν πιστέψεις ότι ο σύντροφος σου δεν είναι αρκετός για σένα, τότε το πιθανότερο είναι να εστιάσεις στην εύρεση λόγων που θα αποδεικνύουν ότι είναι όντως ανεπαρκής για σένα. Ενώ σε αντίθετη περίπτωση, με τη θετική σου στάση, η ίδια κατάσταση θα φαίνεται εντελώς διαφορετική.
Μπορεί σε όλα τα παραπάνω να διατηρείς τις επιφυλάξεις σου, αλλά να ξέρεις ότι τα πιο άμεσα αποτελέσματα αυτής της θεωρίας, θα τα δεις όταν θα γίνεις γονιός. Όταν θα ξεκινήσεις να βάζεις εκείνες τις αηδιαστικές «ταμπέλες» του κακού παιδιού ή του κακού μαθητή κι όταν το παιδί λάβει το μήνυμα ότι κάπου υστερεί, θα «εκπληρωθεί» αυτό που όρισες στην αρχή.
Στο τι εννοούσαν, μου πήρε και μένα χρόνο να το δω. Κι ακόμη περισσότερο να το πιστέψω. Πειραματίστηκα δεν στο κρύβω. Όταν απέβαλλα απ’ το λεξιλόγιο μου, λέξεις με αρνητική χροιά και τις αντικατέστησα με άλλες. Το «φοβάμαι» έγινε «προσπαθώ» και το απόλυτο «δε γίνεται» σε «ίσως» ή «μπορεί».
Δε σου λέω ότι αυτό είναι το σωστό. Σου λέω απλά ότι ίσως τελικά βοηθήσει και σένα. Δε σου λέω ότι δε φοβάμαι για ό,τι ζω κάθε μέρα, απλά προσπαθώ. Κάθε άνθρωπος που συναντώ είναι μια νέα πρόκληση κι εκεί σκέφτομαι αυτό που είπε ο Γκαίτε: «Αντιμετώπισε κάποιον όπως είναι και θα παραμείνει έτσι. Αντιμετώπισε τον όπως θα μπορούσε και θα έπρεπε να είναι και θα γίνει όπως μπορεί και πρέπει να γίνει».
Και ποιος ξέρει…
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη