Αριθμομνήμονες· εκείνοι που παίζουν τους αριθμούς στα δάχτυλα

Τα σχολικά χρόνια υπήρξαν δύσκολα για πολλούς και δεν είναι λίγοι αυτοί που ανέπτυξαν μια απέχθεια προς τα μαθηματικά και τους αριθμούς κατά τη διάρκειά τους. Οι υπολογισμοί, η άλγεβρα και η γεωμετρία ανέκαθεν υπήρξαν από τους πιο περίπλοκους τομείς. Ωστόσο, δεν προκαλούν σε όλους την ίδια αποστροφή και δυσκολία. Υπάρχουν άτομα που έχουν μια κλίση προς αυτά κι η επίλυση προβλημάτων δεν είναι παρά μονάχα ένα διασκεδαστικό παιχνίδι γι’ αυτούς. Δεν κρύβουν την αδυναμία τους για τους αριθμούς και η ικανότητά τους να λύσουν κάτι που εσύ δεν μπορούσες σε χρόνο ρεκόρ, είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Η λέξη που χαρακτηρίζει αυτούς τους ανθρώπους είναι οι «αριθμομνήμονες» ή αλλιώς ,άνθρωποι calculators.

Οι αριθμομνήμονες δεν είναι ένα φαινόμενο που παρουσιάστηκε στα ξαφνικά στην εποχή μας, αλλά έχει ρίζες βαθιά στην ιστορία. Κάποτε οι αριθμομνήμονες, οι άνθρωποι δηλαδή που μπορούσαν να κάνουν σύνθετες αριθμητικές πράξεις, ήταν περιζήτητοι. Από τράπεζα μέχρι τσίρκο για να κάνουν επιδείξεις των ικανοτήτων τους. Το πιο εξωπραγματικό χαρακτηριστικό πολλών από αυτούς ήταν το γεγονός πως ήταν αμόρφωτοι. Ο Νικόμαχος, ένας μαθηματικός από τα Γέρασα της Συρίας, τον 2^ο αιώνα μ.Χ ήταν ο πρώτος που έχει διασωθεί από την ιστορία. Έγινε διάσημος ως ένας από τους τελευταίους Πυθαγορείους μαθηματικούς. Μετά απ’ αυτόν ακολούθησαν πολλοί και μέσα σε αυτούς κι ένα οκτάχρονο παιδί που έβρισκε με τη μνήμη τετραγωνικές ρίζες, κύβους αριθμών κι έλυνε προβλήματα με τη μέθοδο των τριών. Ένας από τους πιο γνωστούς ήταν ο Τομ Φούλερ έμεινε στη ιστορία ως «ο αριθμομνήμων της Βιρτζίνια», καθώς παρ’ όλο ήταν αγράμματος κατάφερε να απαντήσει στις πιο τρελές υπολογιστικές ερωτήσεις .

Αυτός όμως που έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ήταν ένας εκ γενετής τυφλός ονόματι Φλερί στο άσυλο της Αρμαντιέρ που από τα πολλά χρόνια εγκλεισμού του, είχε αρχίσει να τα χάνει. Παρ’ όλα αυτά χρειάστηκε μόλις ένα λεπτό  για να απαντήσει στην ερώτηση  που του δόθηκε σχετικά με τα «πόσα δευτερόλεπτα υπάρχουν σε 39 χρόνια, 3 μήνες και 12 ώρες». Ακόμη, του εξήγησαν τι είναι μια τετραγωνική ρίζα χωρίς να του δείξουν τον τρόπο εξαγωγής της κι αυτός άρχισε να λέει τις τετραγωνικές ρίζες τετραψήφιων αριθμών και να δίνει και το υπόλοιπο. Δηλαδή του έδιναν τυχαίους αριθμούς που δεν είχαν τέλεια τετράγωνα για να μένει υπόλοιπο, το οποίο κι έβρισκε.

Αρκετοί αριθμομνήμονες ισχυρίζονται ότι βλέπουν τους αριθμούς να σχηματίζονται μπροστά τους. Δεν μπορούν να δώσουν κάποια εξήγηση σχετικά με το πώς το κάνουν. Γι’ αυτούς είναι κάτι σαν τρισδιάστατο παζλ. Όταν τους ζητούν τι αποτέλεσμα έχει ένα γινόμενο, αρχίζουν να οραματίζονται τους αριθμούς σε μια τρισδιάστατη παράσταση. Τους βλέπουν να μετασχηματίζονται, να ενώνονται, να περιστρέφονται, να αποκόβονται σε τμήματα και τελικά να τους παρουσιάζεται το αποτέλεσμα. Η λειτουργία ενός εγκεφάλου σαν αυτόν παραμένει αίνιγμα άλυτο μέχρι και σήμερα. Είναι απλά κάτι το έμφυτο στον άνθρωπο.

Στο πλαίσιο των ερευνητικών μελετών, ο καθηγητής Μορίς Ντ΄ Οκάν σκέφτηκε να φέρει σε αντιπαράθεση μια αριθμομηχανή με έναν αριθμομνήμονα. Ηλεκτρονικοί υπολογιστές δεν υπήρχαν ακόμη εκείνη την εποχή, αλλά και μόνο η σκέψη του Οκάν εγκαινίαζε τον κύκλο της διαμάχης ανάμεσα στην ανθρώπινη και την τεχνητή νοημοσύνη, με κορυφαία στιγμή την επική παρτίδα σκάκι του Κασπάροφ με τον υπολογιστή της IBM «Ντιπ Μπλου», το 1996. Ο Οκάν διαπίστωσε πως οι αριθμομνήμονες υπερείχαν στις πράξεις που περιελάμβαναν μέχρι τέσσερα ψηφία κι άρχιζαν να τα χάνουν όταν αυξάνονταν ο αριθμός των ψηφίων. Το συμπέρασμα ήταν πως οι αριθμομνήμονες είχαν μια εξαιρετική ικανότητα να συγκρατούν τα νούμερα στο μυαλό τους, αλλά αυτό είχε ένα όριο.

Παρ’ ότι το φαινόμενο παραμένει σε μεγάλο βαθμό άλυτο, η ικανότητα του ατόμου να υπολογίζει τάχιστα τα πιο περίπλοκα νούμερα δεν παύει να εκπλήσσει. Μπορεί να είναι κάτι που αναπτύσσεις στη διάρκεια της ζωής σου, αλλά συνήθως υπάρχει έμφυτο στο μυαλό. Ο καθένας έχει και κάπου μια κλίση κι αυτοί οι άνθρωποι έχουν στους αριθμούς. Και μια τέτοια αγάπη δε δείχνει τίποτα λιγότερο από υψηλό δείκτη νοημοσύνης.  Και δεν υπάρχει τίποτα πιο γοητευτικό από ένα σύνθετο κι ευφυές μυαλό. Γιατί όπως και να το κάνουμε, ας είμαστε ειλικρινείς, η ευφυΐα εξιτάρει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.