Η φωτιά που γέννησε το "Smoke on the water"

Δεν είναι λίγες οι φορές που ακούστηκε ένα τραγούδι στο ραδιόφωνο και χαράχτηκε στο μυαλό για ώρες ή και μέρες. Είναι στιγμές που το ακούς σε τελείως άκυρη φάση και σου κολλάει ο ρυθμός σε βαθμό που καταλήγεις να τον σιγοτραγουδάς, μέχρι να το βρεις και να το ξανά παίξεις. Την πρώτη φορά που το βάζεις επικεντρώνεσαι στον ρυθμό ενώ τη δεύτερη στους στίχους. Κι εκεί είναι που κρύβεται όλη μαγεία καθώς μέσα από αυτούς βρίσκεις ταύτιση για καταστάσεις που ίσως κάποτε πέρασες ή και ακόμη περνάς. Κι όσο περισσότερο ταυτίζεσαι με ένα κομμάτι, τόσο πιο συχνά το βάζεις να αναπαράγεται.

Οι στίχοι των τραγουδιών είναι αυτοί που δίνουν νόημα σε όλη τη σύνθεση καθώς και με την ανάλογη μουσική κατηγοριοποιούνται σε είδη. Χωρίζονται σε μια τεράστια γκάμα που η καθεμιά κατηγορία από αυτές καλύπτει και κάποια προτίμηση. Ξεκινούν από τις πιο ήρεμες νότες όπως αυτές της κάντρι και φτάνουν μέχρι και τις πιο βαρύτονες όπως αυτές της death metal. Ανεξαρτήτως της μουσικής πολλά από αυτά έχουν ένα κοινό σημείο. Την αγάπη. Εκατοντάδες τραγούδια κυκλοφορούν κάθε χρόνο με βάση αυτή. Είτε αφορά κάποια παλιά είτε κάποια καινούργια.

Ωστόσο υπάρχουν κομμάτια που μπορούν να ανατριχιάσουν όλο σου το σώμα που καμία σχέση δεν έχουν με έρωτες κι αγάπες. Που ο στίχος τους συγκινεί και προκαλεί ρίγη στο άκουσμά τους. Είναι αυτά που θα σου δείξουν την ωμά ρεαλιστική πλευρά της ζωής κι όχι μονάχα τη χαρά και το ουράνιο τόξο. Ένα από αυτά είναι και το “Smoke on the water” των Deep Purple. Ένα rock τραγούδι που έκανε (και κάνει) τεράστια επιτυχία αλλά κι έχει εξίσου μεγάλο νόημα. Αν παρατηρήσει κανείς τους στίχους θα δει και μόνος πως εξιστορούν ένα θλιβερό γεγονός που έζησε το συγκρότημα.

Η ιστορία μας συμβαίνει τον Δεκέμβριο του 1971 όταν το συγκρότημα πήγε με το φορτηγό ηχογραφήσεων των Rolling Stones στο Μοντρέ της Ελβετίας με σκοπό να ηχογραφήσει τον επερχόμενο δίσκο τους. Εκεί, είχαν κλείσει διαμονή σε ένα τοπικό ξενοδοχείο-καζίνο το οποίο άνηκε στον Κλοντ Νομπς. Την πρώτη κιόλας μέρα παρευρέθηκαν σε μια συναυλία στο χώρο. Ενώ στην αρχή όλα κυλούσαν ομαλά, η συνέχεια εξελίχθηκε σε καταστροφή. Ένας φανατικός οπαδός του τραγουδιστή εισέβαλε στο χώρο κρατώντας ένα όπλο με φωτοβολίδες κι έριξε στην οροφή.

Σε δήλωσή του ο Peter Schneider αναφέρει: «Η φωτιά εξαπλώθηκε τόσο γρήγορα που όλοι όσοι βρίσκονταν μπροστά, κοντά στη σκηνή είχαν παγιδευτεί. Υπήρχε μια μεγάλη πόρτα στη δεξιά πλευρά, αλλά δεν ξέρω αν ήταν ανοικτή ή κλειστή. Στάθηκα πίσω από το πλήθος που προσπαθούσε να βγει από τα μεγάλα γυάλινα παράθυρα που κάλυπταν το σύνολο του κτιρίου. Χρωστάω τη ζωή μου σε έναν Ελβετό πυροσβέστη ο οποίος άρχισε να σπάει τα παράθυρα ένα προς ένα. Όλοι όσοι κάθονταν μπροστά, άρχισαν να πηδούν έξω. Βρισκόμασταν στο δεύτερο όροφο, οπότε καταλαβαίνετε ότι ήταν ένα αρκετά μεγάλο άλμα».

Το υλικό από το οποίο ήταν φτιαγμένη πήρε φωτιά και παρ’ ότι οι παρευρισκόμενοι αποχώρησαν με ασφάλεια, ο χώρος καταστράφηκε ολοσχερώς. Μετά από αυτό, το συγκρότημα αναγκάστηκε να αλλάξει ξενοδοχείο κι έπειτα από μερικές ατυχίες κατέληξαν σε ένα θερινό συναυλιακό χώρο έξω από το Μοντρέ. Από το παράθυρο του δωματίου τους το επόμενο πρωί ο μπασίστας είδε τον καπνό πάνω από τη λίμνη και αμέσως είπε “Smoke on the water”. Όταν μετέφερε το λόγια του στον τραγουδιστή ως τίτλο για το κομμάτι που έγραψαν, αρνήθηκε, αλλά τελικά παρέμεινε και μόλις κυκλοφόρησε ο ήχος του έγινε ορόσημο για τη ροκ μουσική.

Οι στίχοι γράφτηκαν κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς πάνω σε μια χαρτοπετσέτα ενώ ο Κλοντ ανέφερε χαρακτηριστικά ότι του είχαν μιλήσει για το κομμάτι αυτό αλλά δε σκόπευαν να το συμπεριλαμβάνουν στο δίσκο. Σε αντίθεση με τους ίδιους, εκείνος επέμεινε να μπει θεωρώντας ότι θα είχε τεράστια επιτυχία κι έτσι τον άκουσαν. Κάθε λέξη που γράφτηκε, περιγράφει ακριβώς το τι συνέβη, ενώ σε ένα σημείο τονίζει πως ο Κλοντ έβγαζε κόσμο από το κτίριο, κάτι το οποίο τον έκανε πασίγνωστο στους μουσικούς της Ροκ.

Αφού κυκλοφόρησε ο δίσκος για ένα χρόνο, το συγκρότημα αποφάσισε να κυκλοφορήσει το κομμάτι ως σινγκλ το οποίο τελικά απέσπασε την τέταρτη θέση στα αμερικάνικα τσαρτς και βραβεύθηκε με χρυσό δίσκο. Έπειτα από αυτή την επιτυχία δεν έπαψαν να το τραγουδούν στις συναυλίες τους ενώ παράλληλα δεν υπήρχε κιθαρίστας που να μην το είχε παίξει. Μέχρι και σήμερα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια της ροκ που βασίστηκε σε αληθινά γεγονότα.

Smoke on the Water

We all came out to Μontreux
On the lake Geneva shoreline
To make records with a mobile
We didnt have much time
Frank Ζappa and the Μothers
Were at the best place around
But some stupid with a flare gun
Burned the place to the ground
Smoke on the water, fire in the sky

They burned down the gambling house
It died with an awful sound
Funky Claude was running in and out
Pulling kids out the ground
When it all was over
We had to find another place
But swiss time was running out
It seemed that we would lose the race
Smoke on the water, fire in the sky

We ended up at the grand hotel
It was empty cold and bare
But with the rolling truck stones thing just outside
Making our music there
With a few red lights and a few old beds
We make a place to sweat
No matter what we get out of this
I know well never forget
Smoke on the water, fire in the sky.