Φταίει αυτός που πλασάρει το δήθεν ή αυτός που το αγοράζει;

Οι σύγχρονες κοινωνίες μπορούν να επαινούν τους εαυτούς τους πως έχουν καταφέρει να σπάσουν ορισμένα ταμπού και να διώξουν απαρχαιωμένες ιδέες. Φαινομενικά τουλάχιστον ισχύει, συχνά σε συζητήσεις με φίλους αντιλαμβάνεσαι πως για το ίδιο γεγονός ή για τον ίδιο άνθρωπο οι γνώμες διίστανται. Απορείς, πώς γίνεται μια άποψη που ξεδιπλώνεται μπροστά σου να μην έχει καμία σχέση με τις υπόλοιπες ποιότητες του ανθρώπου που τις εκφράζει. Αναρωτιέσαι τι είναι αυτό που μπορεί να κάνει κάποιον να λάβει ένα εκ διαμέτρου αντίθετο μήνυμα από αυτό που έλαβες εσύ που με τη σειρά σου φτιάχνεις μια στερεοτυπική εικόνα για τον χαρακτήρα του ανθρώπου αυτού, δημιουργώντας έτσι έναν τέλειο φαύλο κύκλο.

Το ίδιο ακριβώς έχουν καταφέρει και τα social media· σου δίνουν την ευκαιρία να μπορείς να μπερδέψεις ηθελημένα η άθελά σου τους διαδικτυακούς σου φίλους. Η εικόνα σου σε όλες αυτές τις πλατφόρμες εξαρτάται καθαρά από εσένα και από αυτό που θέλεις να προβάλλεις. Θέλεις να αποκτήσεις το στυλ του ταξιδιάρη-ψαγμένου και να έχεις ένα πιο εναλλακτικό προφίλ, θέλεις να είσαι ο χρήστης ο οποίος προβάλλει μία άνετη ζωή με χαϊλίκια και φοβερές εξόδους στα βόρεια προάστια, επίσης μπορείς να το κάνεις. Μπορείς να παρουσιάζεις τον εαυτό σου όπως ακριβώς επιλέξεις εσυ και φυσικά οι άνθρωποι γύρω σου θα σχηματίζουν την εικόνα που εσύ προωθείς, γιατί αυτό ουσιαστικά τους δίνεις «να αγοράσουν».

Γνωρίζεις έναν άνθρωπο για πρώτη φορά. Η γνώμη που θα σχηματίσεις γι’ αυτόν εξαρτάται από αυτό που θέλει ουσιαστικά να σού πουλήσει κι από όσα καταφέρεις εσύ να μεταφράσεις από τα συμφραζόμενα.Θα μου πεις, λίγο πολύ όλοι το κάνουμε αυτό, ελέγχουμε κατά κάποιο τρόπο το περιβάλλον γύρω μας και προσαρμοζόμαστε, κοπιάροντας ένα είδος χαμαιλέοντα. Βρίσκει κανείς τα τρωτά του σημεία, τα κρύβει δεξιοτεχνικά, ενώ προμοτάρει την εικόνα που γι’ αυτόν φαντάζει το ιδανικό προϊόν. Είναι σαν τα καινούρια trends που βλέπουμε στις βιτρίνες με τα υπέροχα αμπαλάζ, τις τσουχτερές τιμές και λέμε ότι είναι δήθεν, αλλά παρ’ όλα αυτά, τα θέλουμε και ζηλεύουμε λιγάκι αυτούς που κατάφεραν να τα αποκτήσουν.

Αν το καλοσκεφτείς βέβαια, δεν ξέρω τι είναι χειρότερο: ένας άνθρωπος που δουλεύει το προσωπικό του branding τόσο πολύ ώστε να είναι αρεστός σε όλους κι όλα; Καθώς, συμπερασματικά, αυτό το κομμάτι δείχνει και αρκετές ανασφάλειες που καλύπτονται με την ψεύτικη ουσιαστικά αποδοχή των άλλων. Ή εσύ κι εγώ και ο όποιος που την έχουμε πατήσει αρκετές φορές κι ακόμα συνεχίζουμε να ακολουθούμε την εικόνα που μάς πουλάει ο άλλος;

Τελικά οι κοινωνίες δεν έχουν καταφέρει να κάνουν και πολύ καλή δουλειά ως προς το “be true to you”. Γνωρίζεις ανθρώπους μορφωμένους με χιλιάδες πτυχία να κρέμονται στους τοίχους τους, να είναι πανέμορφοι, να είναι πραγματικά χαρισματικοί κι απορείς πώς αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν την παραμικρή αυτοπεποίθηση νιώθοντας πως χρειάζονται τα ψέματα ή την υπερπροβολή. Δεν είναι ήρωες όμως κάποιο βιβλίου, είναι απλοί άνθρωποι σαν όλους τους άλλους. Οπότε γιατί να μάς χρειάζεται ο θρόνος;

Γιατί έτσι φτιάχνεται το καταναλωτικό κοινό. Αγοράζεις αυτό που σού πουλάνε αρκετές φορές μέχρι που εκτινάσσεις την «τιμή» του προϊόντος. Πόσες φορές δεν έχεις ακούσει από γνωστούς και φίλους να σου λένε πως έχουν ερωτευτεί κάποιον από μια διαδικτυακή γνωριμία, που μπορεί να μην υπάρχει καν ως πρόσωπο πραγματικό, αν το καλοσκεφτείς. Καμία ανάγκη, καμία βαθύτερη σύνδεση. Δεν ξέρουμε καν αν ο άλλος ανταποκρίνεται σε αυτό που πραγματικά μας λείπει, μα συνεχίζουμε να δημιουργούμε μια φαντασίωση, που  συχνά μάς οδηγεί στην εμμονή.

Για να κάνουμε και το δικηγόρο του διαβόλου, το marketing του εαυτού μας δεν είναι πάντα κακό. Υπάρχουν καταστάσεις και θέσεις, όπως ένα εργασιακό περιβάλλον που αν δεν πουλήσεις τον εαυτό σου σωστά μπορεί και να μην πάρεις τη δουλειά.Όταν θα κάνεις μία νέα γνωριμία και θα βγείτε σε ένα πρώτο ραντεβού, σαφώς θα πας εκεί και θα παρουσιάσεις την καλύτερη εκδοχή σου, όχι όμως μία ψεύτικη, όχι κάτι που θα ήθελες να είσαι και δεν είσαι.

Σκέψου το απλά: αν όλοι οι άνθρωποι ήμασταν αληθινοί, τότε και οι κοινωνίες μας θα ήτανε αληθινές και οι σχέσεις μας θα ήταν αληθινές. Βάζουμε τους εαυτούς μας να αγωνίζονται ο ένας δίπλα στον άλλον για το ποιος θα καταφέρει να παρουσιάσει μια τέλεια εικόνα με έπαθλο να καταφέρει να εντυπωσιάσει τους περισσότερους ανθρώπους. Μα ξεχάσαμε πως κανένας ρόλος δε μας ταιριάζει περισσότερο από αυτόν του εαυτού μας.