Το κείμενο που ακολουθεί δεν είναι κριτής ζωών ή ανθρώπων. Το θέμα της μονογαμίας είναι μεγάλο και παλιό. Όσο περίπου και η ανθρώπινη κοινωνία. Δεν καλύπτεται σε μερικές εκατοντάδες λέξεις. Εδώ απλώς θα πούμε γιατί η διατήρηση μιας παράλληλης σχέσης είναι δύσκολη. Προσωπικά τη βρίσκω αδύνατη.
Θα μιλήσουμε δηλαδή για όλα αυτά τα πρακτικά ζητήματα, όπως για παράδειγμα τα δύο τηλέφωνα ή τα δύο σπίτια. Τις ξεχωριστές βραδινές εξόδους ή τα συχνά επαγγελματικά ταξίδια.
Δεν ξέρω εάν όντως αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα, έχω όμως την αίσθηση ότι οι άντρες θα έκαναν μια παράλληλη σχέση πιο εύκολα από ό,τι οι γυναίκες. Είναι θέμα χαρακτήρα ή θέμα κοινωνικών αρχετύπων που κατεβαίνουν σε εμάς από τα χιλιάδες χρόνια κοινωνικών ανισοτήτων ανάμεσα στα δύο φύλα; Δεν νομίζω ότι υπάρχει μονολεκτική απάντηση.
Ωστόσο, η μονογαμία ιστορικά πιστεύεται ότι μάλλον ήταν μία κοινωνική σύμβαση που επιβλήθηκε από τους άντρες. Μόνο έτσι μπορούσαν να είναι σίγουροι για την πατρότητα των παιδιών τους.
Αλλά στο σήμερα φαίνεται ότι κάποιοι άντρες, ίσως και γυναίκες, ακυρώνουν την έννοια της μονογαμίας. Και το κάνουν διατηρώντας παράλληλες σχέσεις και ζωές. Πώς τα καταφέρνουν;
Το βρίσκω εξαιρετικά απαιτητικό. Ξεπερνώ τις ψυχολογικές αιτίες που δημιουργούν τη συμπεριφορά, αλλά πώς γίνεται κάποιος ή κάποια να βιώνει ή να χαίρεται καταστάσεις κάτω από τόσο μεγάλο άγχος; Βόλτες, ταξίδια, στιγμές, αναμνήσεις. Όλα με τη ψυχή στο στόμα. Με το βάρος της γνώσης ότι η ευτυχία που ανθίζει εδώ έχει κοπεί από κάπου αλλού. Κλεμμένη ευτυχία.
Διάβαζα πρόσφατα ότι ένα τυπικό χαρακτηριστικό ενός άντρα, που είναι σε «παράνομο» ραντεβού, είναι ότι το κινητό το έχει πάνω στο τραπέζι και ανάποδα. Με την οθόνη κρυμμένη. Όλα κρυφά και όλα στεγανά.
Πρέπει να είναι όλες οι κινήσεις υπολογισμένες και προσχεδιασμένες, ώστε να αποφευχθούν τα προβλήματα. Ολόκληρη η ζωή πρέπει να μπαίνει σε κουτιά. Δύο μεγάλα κουτιά με ετικέτες δύο διαφορετικών ονομάτων. Και προσοχή, μη μπλεχτούν πουθενά. Αυθορμητισμός υπάρχει, έστω και λίγος; Δύσκολα χωράει στην εξίσωση, στα δικά μου μάτια τουλάχιστον. Και χωρίς αυθορμητισμό, δεν βλέπω κάτι να μένει αληθινό.
Το μεγάλο ζήτημα φυσικά είναι η κορύφωση της σχέσης. Πόσο στεγανά γίνεται να λειτουργήσει το κορμί όταν κλείσουν τα φώτα; Τέτοιες στιγμές είναι πετσοκομμένες. Το μυαλό δεν είναι ούτε εδώ ούτε εκεί. Δεν μπορεί. Ίσως όχι την ώρα του σεξ. Εκείνη την ώρα τα βασικά ένστικτα επικρατούν και δεν αφήνουν ίχνος λογικής. Τότε είναι που όλα μοιάζουν εύκολα. Τότε είναι που νιώθει κανείς δυνατός.
Οι στιγμές που ακολουθούν όμως είναι περίεργες. Όταν εκείνος ανάβει τσιγάρο πάνω από το ιδρωμένο κορμί στην αγκαλιά του. Τότε είναι που χτυπάει η λογική την πόρτα και οι σκέψεις κατακλύζουν το μυαλό. Εκείνες οι στιγμές πιστεύω ότι είναι οι πιο δύσκολες. Οι πιο απαιτητικές. Τότε είναι που όλο το βάρος της διπλής ζωής γιγαντώνεται.
Μεγάλο βάρος. Το οποίο ίσως γίνεται ακόμα πιο συντριπτικό μόλις επιστρέψεις ξανά στους φυσιολογικούς ρυθμούς. Όταν αγκαλιάσεις το άλλο κορμί για να πεις «σε αγαπώ» ή «μου έλειψες». Αλήθεια, λέει κανείς κάτι τέτοιο μία ώρα αφότου έχει ξαπλώσει με κάποιον άλλον;
Κάποιοι σίγουρα πιστεύουν ότι η μονογαμία είναι δογματική και περιοριστική έννοια, ότι δεν ταιριάζει ίσως στους ρυθμούς και τα έθιμα της μοντέρνας κοινωνίας μας. Είναι θέμα απόψεων. Και επιλογών του καθενός. Αλλά μαζί έρχονται πρακτικά θέματα. Ειδικά στην περίπτωση της διπλής ζωής, μίας παράλληλης, κρυφής σχέσης, όλα γίνονται με το μανδύα του απαγορευμένου. Που δηλητηριάζει κάθε πτυχή της ζωής. Δύσκολα ζητήματα.
Εάν πάμε ακόμα και σε μία μουσουλμανική κοινότητα, όπου η πολυγαμία είναι αποδεκτή και θεσμοθετημένη μέσα στα κοινωνικο-θρησκευτικά πλαίσια, το θέμα δεν είναι απλό και εύκολο. Ο άντρας που επιθυμεί να διατηρεί δύο οικογένειες πρέπει και οφείλει να προσφέρει και στις δύο το ίδιο επίπεδο ζωής. Απλό παράδειγμα. Εάν αγοράσει ένα φρούτο για τη μία οικογένεια, πρέπει να προσφέρει το ίδιο φρούτο και στην άλλη. Όχι ένα ίδιο φρούτο, αλλά το ίδιο φρούτο. Το μισό πάει στη μία οικογένεια και το άλλο μισό στην άλλη. Μόνο έτσι εξασφαλίζεται ότι καμία από τις δύο οικογένειες δεν θα βγει «ριγμένη».
Η διπλή ζωή είναι επιλογή. Οι λόγοι που οδηγούν σε αυτήν είναι προσωπικοί. Αλλά το αποτέλεσμα, το πρακτικό κομμάτι της επιλογής αυτής, είναι εξαιρετικά δύσκολο να βιωθεί.
Τουλάχιστον στα δικά μου μάτια. Γιατί πηγαίνει αγκαζέ με το ψέμα. Και τίποτα σταθερό δε μπορεί να δομηθεί πάνω στο ψέμα.