Ευτυχώς ή δυστυχώς -δυστυχώς κατά την άποψη του υποφαινόμενου- όλοι έχουμε μια εμπειρία από αυτό το χαρακτηριστικό γνώρισμα της ελληνικής κοινωνίας. Ναι, καλά καταλάβατε από τον τίτλο. Θα μιλήσουμε για τη ζωή στο πατρικό λίγο αφότου έχεις πατήσει τα τριάντα.
Κατ’ αρχάς το φαινόμενο αυτό είναι μοναδικό γνώρισμα της ελληνικής κοινωνίας. Συμβαίνει σε μερικές εξαιρετικές περιπτώσεις και σε άλλες ευρωπαϊκές κοινωνίες, αλλά συνήθως είναι μία μεταβατική περίοδος, μέχρι το παιδί να πατήσει στα πόδια του. Για παράδειγμα μετά από ένα διαζύγιο.
Στην Ελλάδα όμως είναι αλλιώς. Προφανώς και πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τη τραγική οικονομική κατάσταση μέσα στην οποία ζει η γενιά των τριαντάρηδων. Η δική μου γενιά δηλαδή. Που ακόμα και να δουλεύει, πολλές περισσότερες ώρες από τις προηγούμενες γενιές, αμείβεται με αστεία ποσά. Είναι επομένως αδύνατο να ζήσει κάποιος μόνος του όταν ο μισθός του είναι ισοδύναμος με ένα μπουκάλι στα μπουζούκια. Αναπόφευκτα, το παιδί θα στραφεί στην οικογένεια για να βοηθηθεί και να ορθοποδήσει. Θα επιστρέψει στο πατρικό. Οι λόγοι είναι πολλοί σίγουρα και δε θέλω να εμβαθύνω περισσότερο σε αυτούς τώρα. Προτιμώ να ασχοληθώ με την πραγματικότητα μίας τέτοιας καθημερινότητας.
Γιατί όσο γλυκό είναι να σου ετοιμάζει η μητέρα σου πρωινό και καφέ μόλις ακριβώς ξυπνήσεις, παύει να είναι γλυκό μετά την πρώτη εβδομάδα. Που μπορεί να έχεις πάει την προηγούμενη σε 2 συνεντεύξεις και να ήταν η μία χειρότερη από την άλλη. Ή μπορεί το αφεντικό να σε τρέχει σαν να μην υπάρχει αύριο. Και να έρχεσαι από ένα 12ώρο εργατικό μαραθώνιο και να σε περιμένει άλλος ένας την ίδια ημέρα. Όσο και να βοηθηθείς από ένα κομμάτι πάστα φλώρα το πρωί, δε θες να μιλήσεις σε άνθρωπο. Γιατί μισείς όλο το σύμπαν κάτι τέτοιες στιγμές. Και είσαι σε μία ηλικία που μπορεί και να θέλεις να ρίξεις καντήλια το πρωί στην καφετιέρα που έκανε τον καφέ σου άγευστο το πρωί. Δεν είναι τόσο γλυκά τα τριάντα σαν να είσαι παιδί που ψάχνει καραμέλες στο πάνω συρτάρι.
Γιατί όσο γλυκό είναι να βλέπετε όλοι μαζί το βράδυ τηλεόραση και να γελάτε με ανύπαρκτα αστεία του Γρηγόρη, άλλο τόσο εκνευριστικό είναι να μην έχεις τον προσωπικό σου χώρο. Το ζωτικό χώρο που χρειάζεσαι για να χαθείς μέσα στις προσωπικές σου διαδρομές. Είναι μία ηλικία που χρειάζεσαι περισσότερο χρόνο με τον εαυτό σου πλέον, παρά με τους 60άρηδες γονείς σου.
Έχεις τα δικά σου προβλήματα και τα δικά σου άγχη. Ψάχνεις τους τρόπους σου να αντιμετωπίσεις τους δαίμονες που έχουν αρχίσει να κυνηγάνε τα χρόνια που φεύγουν. Και έχεις ήδη τον εαυτό σου να σε ρωτάει «πού πας στη ζωή σου;». Σου φτάνει αυτό για να αγχώνεσαι αρκετά. Το να έχεις μέσα σε αυτό το σύμπαν ερωτηματικών και άγχους και άλλους ανθρώπους να σε ρωτάνε «τι θες να φας;» ή «τι ώρα θα γυρίσεις;» τα κάνουν όλα πιο δύσκολα. Όχι επειδή νοιάζονται οι άνθρωποι. Αλλά επειδή δε σε νοιάζει πραγματικά τι φαγητό θα έχει. Έχεις πολύ μεγαλύτερα προβλήματα να σε κυνηγάνε.
Γιατί όσο γλυκό είναι να προσπαθείς να βοηθήσεις τους γονείς σου με τα δικά τους τα προβλήματα, άλλο τόσο εκνευριστικό είναι να καταλαβαίνεις ότι τα δικά σου τα προβλήματα σε μεγάλο βαθμό δεν είναι δικά σου. Σου τα φορτώσαν άλλοι. Και όσο και να θέλουν να βοηθήσουν οι γονείς σου με αυτά τα προβλήματα, δε γίνεται να το κάνουν. Όσο το προσπαθούν, τόσο σε γεμίζουν ασυνείδητα με άγχος και με τα δικά τους προβλήματα. Τα δικά σου προβλήματα πρέπει να τα λύσεις πρώτα εσύ. Όχι επειδή ζούμε σε μία ζούγκλα όπου ο καθένας πρέπει να παλεύει μόνος του. Αλλά επειδή είναι κομμάτι της διαδικασίας ωρίμανσης του ατόμου. Να αντιπαλεύει την πραγματικότητά του μόνος του.
Δε θέλω να παρερμηνευθεί κάτι από όλα αυτά που γράφω. Θεωρώ την ελληνική οικογένεια βασικό κύτταρο της ελληνικής κοινωνίας και ιδιοσυγκρασίας. Ένα δώρο που ξεκινάει από την Εστία και φτάνει μέχρι τα οικογενειακά τραπέζια του σήμερα. Μεγάλο κομμάτι των καλών μας χαρακτηριστικών ως λαός το οφείλουμε στην ύπαρξη της μοναδικής αυτής οντότητας που ονομάζεται Ελληνίδα μάνα. Αλλά πρέπει να αναγνωρίζουμε και τα αρνητικά της σύγχρονης μορφής της ελληνικής οικογένειας.
Είναι φυσική εξέλιξη των πραγμάτων κάποια στιγμή η νέα γενιά να κάνει τη δική της οικογένεια. Να δημιουργεί έναν καινούριο κόσμο που φέρει τα δικά της προβλήματα και τις δικές της χαρές. Να απεμπλέκεται από τα άγχη της προηγούμενης και να αντιπαλεύει νέες θαλασσοταραχές.
Επιμέλεια Κειμένου Κωνσταντίνου Κυριάκου: Σοφία Καλπαζίδου
Συντάκτης: Κωνσταντίνος Κυριάκος
