Έχεις καναπέ; Αυτό και μόνο αρκεί για να φιλοξενήσεις ταξιδιώτες απ’ όλο τον κόσμο. Αν ακόμη εκτός απ’ τον καναπέ προσφέρεις κι ένα πρόγευμα φτιαγμένο με αγάπη, τότε να ‘σαι βέβαιος πως έχεις κερδίσει αντίστοιχη φιλοξενία στη χώρα προέλευσης των ταξιδιωτών που εσύ φιλοξενείς. Ο κόσμος αλλάζει και μαζί με αυτόν αλλάζει κι ο τρόπος που ταξιδεύουμε, καθώς κι ο τρόπος που θέλουμε να εξερευνήσουμε τον κόσμο. Μέσα από αυτή την αλλαγή ξεπήδησε το κίνημα του “couch surfing”.
Το κίνημα του couch surfing λέει ότι έχεις φίλους σε όλο τον κόσμο, απλά δεν τους έχεις γνωρίσει ακόμη. Αποτελείται από άτομα που προσφέρουν φιλοξενία σε άτομα που ταξιδεύουν από κάθε γωνιά της Γης. Κι όλο αυτό χωρίς χρηματικό αντίτιμο, αν κι αποτελεί άγραφο κανόνα ότι εφόσον έχεις δεχτεί φιλοξενία μπορείς να ανταποδώσεις, είτε μαγειρεύοντας κάποιο παραδοσιακό έδεσμα απ’ τη χώρα σου είτε κερνώντας σφηνάκια!
Αν και για πολλούς από εμάς η ιδέα να μείνουμε στον ίδιο χώρο με αγνώστους δεν είναι κι ιδιαίτερα ελκυστική, είναι ομολογουμένως ένας διαφορετικός τρόπος διαμονής. Όταν ανακοίνωσα στη μαμά μου πως θα ταξίδευα μέχρι το μακρινό Μαυρίκιο τρόμαξε. Όταν, δε, της ανακοίνωσα ότι μέρος της διαμονής μου θα ήταν στο σπίτι κάποιου άγνωστου, σκοτείνιασε. Κάπου εκεί, μεταξύ εγκεφαλικού και λιποθυμίας, για να προλάβουμε τα χειρότερα, έσπευσα να την καθησυχάσω, εξηγώντας της ότι τα μέλη της online αυτής κοινότητας έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ενδελεχή έλεγχο του οικοδεσπότη τους μέσω διαφόρων μηχανισμών, με τον κυριότερο από αυτούς να είναι τα σχόλια κι η κριτική που δέχονται από άλλους ταξιδιώτες που τους έχουν ήδη επισκεφτεί. «Μμμ, σπουδαίοι μηχανισμοί ελέγχου. Δηλαδή, θες να με πεθάνεις; Να μην κοιμάμαι τα βράδια;» μου απαντάει με ύφος αρχαίας τραγωδίας. Ζω ένα δράμα, να σας παίξω λίγο;
Η μαγεία του να ανοίγεις το σπίτι σου και σε αντάλλαγμα ο άλλος να προσφέρει το δικό του είναι ότι γίνεσαι μέλος μιας ευρύτερης κοινότητας που κρατά ζωντανή την αληθινή έννοια της φιλοξενίας. Γιατί τα άτομα που ανοίγουν το σπίτι τους, συνήθως ανοίγουν και τις καρδιές τους, γίνονται για λίγο ξεναγοί σου και σου ψιθυρίζουν όλα τα μυστικά που κρύβει η πόλη τους, τοπία-διαμάντια και την underground κουλτούρα που κανένας ταξιδιωτικός οδηγός δε θα σου δείξει ποτέ. Όσο οργανωμένος ταξιδιώτης και να ‘σαι, όσο καλά διαβασμένος κι αν είσαι για τον επικείμενο προορισμό σου, η αλήθεια παραμένει μια: την κουλτούρα και τον παλμό της πόλης μπορείς να τα βιώσεις μόνο με ντόπιους.
Με τον Davind, λοιπόν, γνωριστήκαμε στον Μαυρίκιο κι έκτοτε κρατάμε επαφή μέχρι και την επόμενή μας συνάντηση, αυτή τη φορά στη δική μου πατρίδα. Μου άνοιξε το σπίτι του και μου έδειξε το νησί του με τρόπο που δε θα μπορούσα ποτέ να έβλεπα από μόνη μου. Είχα την τύχη να δοκιμάσω παραδοσιακά φαγητά φτιαγμένα απ’ τη μαμά του, τόσο νόστιμα που έγλειφα και τα δάχτυλά μου –δεν είχα επιλογή, βέβαια, γιατί δε χρησιμοποιούν μαχαιροπίρουνα– και να ανακαλύψω παραλίες που υπό άλλες συνθήκες δε θα έβλεπα ποτέ. Το σημαντικότερο δώρο του ταξιδιού είναι πως ένας καναπές με βοήθησε να ανοίξω την καρδιά μου λίγο περισσότερο και να νιώσω σιγουριά πως στον κόσμο αυτό που ζούμε υπάρχει περισσότερο φως από σκοτάδι.
Δεν είναι, βέβαια, όλα ρομαντικά κι όπως κάθε όμορφη ιδέα έχει και το άγριο πρόσωπό της, έτσι και το κίνημα αυτό. Παρόλο που γενικά θεωρείται ένας σχετικά ασφαλής τρόπος να ταξιδεύεις, υπάρχουν εκατοντάδες καταγεγραμμένα περιστατικά όπου οι οικοδεσπότες είτε ανέμεναν κάποιο σεξουαλικό αντάλλαγμα για τη φιλοξενία που προσέφεραν είτε τα καταλύματα ήταν σε άθλια κατάσταση. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο είναι πολύ σημαντικό να γίνεται καλός έλεγχος, τόσο του καταλύματος όσο και του οικοδεσπότη που θα σε φιλοξενήσει, και να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή σε σχόλια άλλων ατόμων που φιλοξενήθηκαν. Όσοι ταξιδεύουν με αυτόν τον τρόπο θα πρέπει να ‘ναι προετοιμασμένοι στο ενδεχόμενο να αλλάξουν τόπο διαμονής τελευταία στιγμή αν, ενστικτωδώς, νιώσουν ότι κάτι δεν πάει καλά.
Εν τέλει, η γοητεία όλου αυτού του κινήματος έγκειται στην επιλογή σου να εμπιστευτείς και να σε εμπιστευτούν, να ανοίξεις το σπίτι σου και συνάμα την καρδιά σου χωρίς καχυποψία. Πού ξέρεις, ίσως στο τέλος καταλήξεις να ‘χεις φίλους έτοιμους να σε φιλοξενήσουν σε όλο τον κόσμο. The world is our oyster!
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη