Εύη; Εύη ακούω και γυρίζω είτε απευθύνονται σε μένα είτε σε μια άλλη Εύη που ακούει στο ίδιο όνομα μαζί μου. Γνωρίζεις άτομο με το ίδιο όνομα και χαίρεσαι γιατί μοιράζεστε κάτι παρόμοιο, λες και μοιράζεστε ίδια χαρακτηριστικά. Αν ακόμη, το όνομά σου συγκαταλέγεται στα μη συνηθισμένα, σε μια γνωριμία με συνονόματο, νιώθεις αυτόματα πως με το άτομο που έχεις απέναντί σου, ανήκετε σε μια μυστική ομάδα που είναι ικανή να πολεμήσει τους κακούς και να σώσει το σύμπαν.
Είναι το όνομα, λοιπόν, απλά ένας τρόπος για να ξεχωρίζουμε ο ένας από τον άλλον; Δηλαδή αν το θέσω πεζά, είναι το ίδιο με το να ξεχωρίζεις τα αρνιά στο μαντρί; Φυσικά κι όχι. Ή μήπως το όνομά σου είναι αμάλγαμα του ποιος είσαι, από πού προέρχεσαι (από πού κρατάει η σκούφια σου ένα πράμα!), κομμάτι των απογόνων σου και γενικά ένας παράγοντας που χαράζει την πορεία σου στη ζωή; Φυσικά και ναι γιατί νοηματοδοτεί την ύπαρξή σου.
«Μα ακόμα κι αν με λένε Μαρία, έχεις ακούσει για τα ανέκδοτα με την κουτσή Μαρία, έτσι;» Ακόμα κι αν σε λένε Μαρία. Αναρωτήθηκες ποτέ την υπόσταση του ονόματος Μαρία, τη σύνδεσή του με την Παναγία και τις θρησκευτικές ρίζες του ονόματός σου; Είναι τόσο καίριο κομμάτι του εαυτού μας αλλά συχνά «μουντζουρώνεται» από τον τρόπο που οι γύρω μας το αντιμετωπίζουν ή και που το προφέρουν.
Ένα ξενόφερτο όνομα, σήμαινε για το άτομο, στο παρελθόν κυρίως, προβλήματα, στεναχώρια ακόμα και bullying στις πιο μικρές ηλικίες. Συνδεόταν συχνά με προσφυγιά, μετανάστευση κι όλα τα ταμπού που συνοδεύουν αυτές τις λέξεις, με άλλα λόγια το άτομο αυτό στιγματιζόταν και ήταν πολύ δύσκολο- ενδεχομένως να είναι ακόμη- να νιώσει περήφανο για το όνομά του. Ακόμα πιο δύσκολα γίνονται τα πράγματα όταν το όνομά σου είναι δύσκολο να το προφέρει κανείς σωστά. Σήμερα, χιλιάδες παιδιά των οποίων οι γονείς έχουν μεταναστεύσει σε άλλες χώρες, νιώθουν πραγματική δυσκολία στο σχολείο αλλά και στο κοινωνικό τους περίγυρο γιατί κανείς δεν προφέρει το όνομά τους σωστά. Κι ενώ κάθε φορά που το ακούνε ξινίζουν λίγο περισσότερο μέσα τους, δεν τολμούν να διορθώσουν τον άλλον, είτε γιατί έχουν κουραστεί είτε δεν έχουν την αυτοπεποίθηση να υποδείξουν στο δάσκαλό τους πως είναι η σωστή προφορά.
Θα μοιραστώ μαζί σας το εξής. Όταν σπούδαζα Αγγλία κανένας συμφοιτητής μου και κανένας καθηγητής μου δεν πρόφερε σωστά το όνομά μου, το οποίο θεωρώ πολύ απλό αφού αποτελείται από μόνο 3 γράμματα. Η προφορά του ακουγόταν συνήθως ως «Ήβη», παρά «Εύη». Ουδέποτε διόρθωσα κανένα και ουδέποτε μοιράστηκα με κανένα ότι ο όνομά μου προέρχεται από το «Ευανθία», δεν υπήρχε περίπτωση να το πετύχει κανείς! Προς μεγάλη μου έκπληξη, η προσφώνηση των ονομάτων μας κατά τη διάρκεια της τελετής αποφοίτησής μας, έγινε απόλυτα σωστά, τόσο στο όνομα όσο και στο επίθετο. Κι αυτό δεν αφορούσε μόνο εμένα, αλλά και συμφοιτητές μου με καταγωγή από Κίνα, Αφρική, Αραβικές χώρες, Ινδία κτλ. Αργότερα έμαθα ότι το άτομο που μας καλούσε στη σκηνή να παραλάβουμε το πτυχίο μας, είχε κάνει μαθήματα ορθοφωνίας και πέρασε από ειδικό σεμινάριο στο οποίο έμαθε να προφέρει ονόματα από διάφορες χώρες του κόσμου και πως αυτό έγινε από το πανεπιστήμιο σε μια προσπάθεια να αποφύγει τη φυλετική μικροεπιθετικότητα που μπορεί να δημιουργηθεί από τη λάθος προφορά ονόματος.
Σε εκτεταμένη έρευνα που έγινε από τους Δρ. Rita Kohli και Δρ. Daniel Solorrzzano, έγινε σαφές ότι άτομα που φέρουν ονόματα τα οποία είναι παράξενα και προφέρονται με διαφορετικό τρόπο απ’ ό, τι έχουμε συνηθίσει, χρειάζεται να καταβάλουν διπλάσια προσπάθεια να ενσωματωθούν στο κοινωνικό σύνολο γιατί τους γίνεται απόλυτα σαφής η φυλετική διαφορετικότητα. Ήταν τόση λοιπόν η χαρά μου, όταν το όνομά μου αντήχησε σωστά, όπως έπρεπε, σε μια αίθουσα γεμάτη κόσμο απ’ όλα τα μέρη του πλανήτη γιατί ένιωσα ότι εκείνη τη στιγμή τόσο εγώ όσο κι όλοι οι υπόλοιποι ήμασταν το ίδιο.
Το όνομά μας είναι σαν τη σπονδυλική μας στήλη, στηρίζει όλη την ύπαρξή μας, είναι η αρχή και το τέλος γιατί μας εξασφαλίζει μια μοναδικότητα, μια ιδιαιτερότητα. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο οφείλουμε να διεκδικούμε να προφέρεται σωστά κι οφείλουμε να το εξασφαλίζουμε αυτό και για τους υπόλοιπους ανθρώπους γύρω μας. Οι φυλετικές διακρίσεις είναι βαθιά ριζωμένες αλλά αν θέλουμε να τις καταρρίψουμε, ας ξεκινήσουμε με τα βασικά, το όνομά μας.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου