Γεννήθηκες μόνος και μόνος θα πεθάνεις. Αυτή είναι μια πραγματικότητα. Μακάβρια ίσως, γλαφυρά ρεαλιστική δε. Τι γίνεται όμως στο μεσοδιάστημα που ονομάζουμε ζωή; Ίσως η μοναξιά που συνοδεύει τη στιγμή γέννησης και θανάτου να είναι απαραίτητη για να μας δείξει ότι μεταξύ αυτών των στιγμών είμαστε δημιουργημένοι για να μοιραζόμαστε, για να ανήκουμε σε ομάδες, περιτριγυρισμένοι από ανθρώπους που μας εκφράζουν, φίλους που τους κάναμε οικογένεια, την αγέλη μας.
Το αίσθημα του «ανήκειν» είναι ίσως η βασικότερη ανάγκη του ανθρώπου, αυτή που είναι συνδεδεμένη με την αίσθηση ασφάλειας και σιγουριάς ότι ανήκεις σε μια ομάδα ανθρώπων με τους οποίους μοιράζεσαι ίδια χαρακτηριστικά. Η διατήρηση σταθερών δεσμών, κοινωνικής και φιλικής φύσης, αποδεικνύεται να συνδέεται εξελικτικά με την ίδια την επιβίωση, όχι απλά με την καλοπέραση και τη διασκέδαση. Κι αυτό το αίσθημα του «ανήκειν», δεν αφορά απλά ένταξη σε μια παρέα αλλά προσφέρει κάτι πολύ βαθύτερο, μια πραγματική πεποίθηση πως τα άλλα άτομα της αγέλης ενδιαφέρονται ειλικρινά για την ευημερία σου, απαιτεί δηλαδή μια συχνή επαφή πιο οικεία και προσωπική.
Έρευνες δείχνουν πως οι άνθρωποι που νιώθουν ότι ανήκουν σε μια παρέα κι η παρέα αυτή αποτελεί γι΄αυτούς την «αγέλη» τους, βιώνουν μικρότερα ποσοστά κατάθλιψης και στρες. Πολλές φορές οι στενοί μας φίλοι, οι άνθρωποι που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε οικογένεια, έχουν ρόλο ψυχοθεραπευτικό στη ζωή μας, εκεί θα ξεφορτώσουμε την ένταση, τα προβλήματά μας και την κακή μας διάθεση. Μια άλλη ενδιαφέρουσα έρευνα χρησιμοποίησε αποτελέσματα MRI με τα οποία αποδείχτηκε πως οι άνθρωποι που κρατούσαν το χέρι ενός οικείου, φιλικού τους προσώπου κατά τη διάρκεια πόνου, βίωναν τον πόνο λιγότερο έντονα από τους υπόλοιπους που το βίωναν εντελώς μόνοι τους. Η παρέα των φίλων μας λειτουργεί με αυτό ακριβώς τον τρόπο, δημιουργεί μια ζώνη ασφάλειας μεταξύ εμάς και του πόνου. Η αγέλη των δικών μας ανθρώπων, απαλύνει τη σκληρότητα της ζωής, θεραπεύει.
Δεν είναι εύκολο όμως να βρεις την παρέα των φίλων με την οποία θα νιώσεις ότι ανήκεις πραγματικά. Το να βρεις τη «φυλή» (tribe) σου γίνεται ακόμα πιο δύσκολο καθώς μεγαλώνεις. Οι παιδικοί σου φίλοι μεγαλώνουν και φεύγoυν σε διαφορετικές κατευθύνσεις κάνοντας το πολύ δύσκολο να κρατήσεις ουσιαστική επαφή. Αναπόφευκτα η δημιουργία οικογένειας εισάγει άλλες προτεραιότητες στη ζωή μας, οπότε πώς δημιουργείς την αγέλη σου;
Καταρχάς ξεκινάς με το να ψάξεις βαθιά μέσα σου και να βρεις τα χαρακτηριστικά αυτά που θα ήθελες να έχουν οι άνθρωποι που σε περιτριγυρίζουν. Αν ας πούμε θεωρείς το χιούμορ ένα χαρακτηριστικό με το οποίο δε θα μπορούσες να μην έχεις στη ζωή σου, τότε είναι προφανώς σημαντικό να το έχουν οι φίλοι σου άρα θα επιδιώξεις να το βρεις ή ακόμη καλύτερα θα γίνει, ενδεχομένως, το μέσο με το οποίο θα γνωρίσεις κόσμο. Αν είσαι άτομο που του αρέσουν τα αθλήματα, η γυμναστική και γενικά όλες οι δραστηριότητες που απαιτούν μια σωματική άσκηση τότε πολύ πιο πιθανό να γνωρίσεις άτομα σε γκρουπ που διοργανώνουν σχετικές εκδηλώσεις, όπως π.χ ποδηλατικούς ομίλους, ομάδες ανάβασης σε βουνά, μαθήματα γιόγκα ή γυμναστήρια.
Πότε ήταν η τελευταία φορά που ασχολήθηκες με εθελοντισμό; Αν θεωρείς τον εθελοντισμό ως την υπέρτατη μορφή προσφοράς κι αν η αίσθηση του να προσφέρεις είναι κάτι που επιδιώκεις γενικότερα στη ζωή σου, τότε βρες μια δράση στην οποία μπορείς να προσφέρεις εθελοντικά. Κάπου εκεί θα συναντήσεις ανθρώπους για τους οποίους το να προσφέρεις είναι εξίσου σημαντικό χαρακτηριστικό. Τους γείτονές σου τους γνωρίζεις καλά; Όταν λέμε καλά δεν εννοούμε πέντε λεπτά συζήτησης. Μπορεί να έχεις πολλά περισσότερα κοινά με τους γείτονές σου, σκέψου ότι έχετε σίγουρα ένα, μένετε στην ίδια πολυκατοικία ή γειτονιά.
Κάποτε οι άνθρωποι δένονταν μεταξύ τους γιατί αυτό ήταν απαραίτητο για να μπορέσουν να βρουν τροφή, να προστατευτούν, να χτίσουν οικισμούς και εν γένει να επιβιώσουν. Ίσως σήμερα οι ανθρώπινες σχέσεις να μην βασίζονται στην ανάγκη τροφής, στέγης ή προστασίας, βασίζονται όμως σίγουρα στην καλή ψυχική ζωή. Όσο οι κοινωνίες μεγαλώνουν, όσο η τεχνολογική ανάπτυξη προσφέρει εναλλακτικές, τόσο περισσότερο βυθιζόμαστε στη μοναξιά μας. Κανείς όμως πέτυχε σπουδαία πράγματα μόνος του, όλοι βασίστηκαν σε μια ομάδα. Αξίζει να βρει ο καθένας τη δική του.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου