Θυμόμαστε όσους πέρασαν κατά πώς μας βολεύει

Απ’ όλα όσα φεύγουν στη ζωή μας, μένει μία εντύπωση. Μένει αυτό που αποκαλούμε «ανάμνηση». Αλλά δεν είναι μια απλή αποτύπωση ρεαλιστικών γεγονότων, τοποθετημένα άρτια στον χωροχρόνο. Είναι κυρίως μια αίσθηση. Ίσως σουρεάλ κι εντελώς υποκειμενική. Τοποθετημένη έτσι που να βολεύει τη συνέχεια της ιστορίας που ‘χουμε διαλέξει. Έτσι που να βολεύει τις ανάγκες μας.

Λέγονται πρώην. Κι είναι αυτός ο ουσιαστικότερος προσδιορισμός από εμάς για εκείνους. Δεν έχει σημασία αν υπήρξαν σωστοί ή όχι, αν έμειναν για πολύ ή αν βιάστηκαν να περάσουν, αν κάναμε το κέφι μας μαζί τους ή αν τους βαρεθήκαμε γρήγορα. Σημασία έχει ότι είναι πρώην κι όχι νυν. Άλλωστε, τα υπόλοιπα είναι μέρος μιας ιστορίας που θα αφηγηθούμε όπως θέλουμε εμείς.

Γιατί έχουμε ανάγκη να τους ξεχάσουμε. Και βολεύει κλείνοντας τους λογαριασμούς μας μαζί τους να υποτιμήσουμε αυτά που έδωσαν. Δώρα απρόσωπα, εκπλήξεις προβλέψιμες, διακοπές του σωρού, ραντεβού συνηθισμένα. Θα μείνουμε στους τσακωμούς κι ας τους προκαλέσαμε εμείς, στα λάθη τους κι ας τα διόρθωσαν με προθυμία, στις ακεφιές τους κι ας μην κάναμε τίποτα για να τις αλλάξουμε.

Θα κρατήσουμε στην υπερβολή κάθε αρνητικό τους. Θα πούμε στις παρέες μας ότι ήταν παντελώς ακατάλληλοι και θα αστειευτούμε ειρωνικά με την ανικανότητά μας μια φορά να κρίνουμε εξαρχής σωστά. Στις ίδιες παρέες που τους εκθειάζαμε αραδιάζοντας μακρινά σχέδια για εμάς μαζί τους και βαρυσήμαντους χαρακτηρισμούς για την περίπτωσή τους. Στις ίδιες παρέες που καβγαδίσαμε όταν προσπάθησαν να προσγειώσουν τον ενθουσιασμό μας γι’ αυτούς.

Η λήθη δεν έρχεται μόνη. Την φέρνει ο χρόνος κι η πρόθεσή μας. Και την καθυστερούν οι Ερινύες που της βάζουν λόγια για όλα τα καλά των πρώην μας. Αυτές τις φωνές πρέπει να σωπάσουμε. Γι’ αυτό και τελικά κρατάμε από εκείνους τη χειρότερη εκδοχή της σχέσης μας μαζί τους αλλά και του χαρακτήρα τους. Και πάμε παρακάτω.

Αν, πάλι, ο όρος «πρώην» βασανιστικά τριγυρίζει μες στο κεφάλι μας ζητώντας να ανατραπεί και να δικαιούται λίγη ζωή στο παρόν και μπόλικη στο μέλλον, ξελογιάζουμε την κρίση μας εμείς οι ίδιοι. Τους προσδίδουμε αρετές που ίσως δεν είχαν ποτέ, δικαιολογούμε τα αδικαιολόγητα και κρατάμε από αυτούς τον άνθρωπο που θα ‘πρεπε να ‘χουμε σήμερα δίπλα μας.

Αναγνωρίζουμε λάθη τους σαν δικά μας, ξεχνάμε αυτά που ισχυριζόμασταν πως ποτέ δε θα τους συγχωρούσαμε, ρίχνουμε το βάρος στις ατυχείς συγκυρίες και τις κακές γλώσσες. Εκείνοι; Εκείνοι ίσως υπήρξαν παροδικά μια κακή εκδοχή του εαυτού τους, αλλά είχαν τόσα να δώσουν. Κι είχαμε τόσα να τους δώσουμε κι εμείς. Κι ας τα σπάσαμε κάποτε αδειασμένοι κι οι δυο.

Έτσι κάπως, στην πλάνη που ταΐζει τους πόθους μας, γεννιούνται τα απωθημένα. Και το παρόν πεινασμένο ζητά τροφή στο παρελθόν. Με μια λιγούρα που τελικά ικανοποιείται προσωρινά από γλυκές ψευδαισθήσεις.

Αυτοί είναι οι πρώην μας. Χαρακτήρες αλλοιωμένοι, λίγο ακούσια και πολύ εκούσια. Συνδημιουργοί ιστοριών που κάποτε οι επαναλήψεις τους θα απέχουν πολύ απ’ την πρώτη προβολή τους. Τα λόγια θα ‘χουν ξεχαστεί, το σενάριο θα ‘ναι άλλο και το νόημα θα κρέμεται από λεπτές κλωστές υποκειμενικότητας. Κάποτε εμείς κι αυτοί θα περιγράφουμε δυο εντελώς διαφορετικές αλήθειες για κάτι που υποτίθεται πως ζήσαμε μαζί.

Γιατί αυτό που έχει σημασία είναι το τέλος κι όλα του τα απομεινάρια. Τύψεις πίσω από ανύπαρκτες παραδοχές, εγωισμοί πίσω από άφαντους συμβιβασμούς, αγάπες πίσω από ημιτελείς σχέσεις. Και το μυαλό, είτε το δικαιούται είτε όχι, παίζει με τους ρόλους, γιατί ξέμεινε ως κομπάρσος εκεί που ξεκίνησε ως πρωταγωνιστής.