Όσο γυρνάμε σε πρηγούμενες γενιές και παιδικές ηλικίες, τα παιδιά συναντιόνταν στους δρόμους, στις πλατείες, σε παιδικές χαρές, σε σπίτια και ξημεροβραδιάζονταν στα ομαδικά-παραδοσιακά παιχνίδια, παιχνίδια ρόλων κι επιτραπέζια, σήμερα, όταν συναντιούνται στους ανάλογους χώρους, ειδικά όταν η ηλικία τους κυμαίνεται από την πρώτη δημοτικού κι έπειτα, αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στην ενασχόλησή τους με κάποιο ηλεκτρονικό παιχνίδι.
Σίγουρα, η ζωή έχει αλλάξει, μόνο και μόνο από το γεγονός ότι εισέβαλαν στη ζωή τους οι ηλεκτρονικές κονσόλες κι οι εφαρμογές επικοινωνίας. Τα σημερινά παιδιά χάνουν την αξία του παιχνιδιού στις πλατείες, την αξία του «τι ώρα θα κατέβουμε να παίξουμε;». Τώρα υπάρχουν οι λεγόμενες φράσεις “τι ώρα θα μπούμε για ένα ματσάκι;”, “παρατήρησες το πέντακιλ που έκανε;”, “ν’ ανεβάσουμε ένα βιντεάκι στο τικ τοκ και στο ίνσταγκραμ;”.
Παραδεχόμαστε ότι πολλά από τα βιντεοπαιχνίδια είναι ελκυστικά, έχουν έντονα χρώματα, κίνηση, δράση κι εκτονώνουν την ένταση των παιδιών. Με την ισορροπημένη τους χρήση, έχουν θετικές επιδράσεις στον ψυχισμό τους, όπως την ανάπτυξη δεξιοτήτων και γνώσεων, την εξοικείωση με την τεχνολογία στην καθημερινή ζωή. Θεωρείται μια μορφή επικοινωνίας, δίνουν τη δυνατότητα ν’ αναλάβουν ρόλους-χαρακτήρες, αλλά και ν’ αντιμετωπίσουν κινδύνους μέσα από την εικονική πραγματικότητα του παιχνιδιού. Επίσης, οι εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων και προβολής στιγμιότυπων είναι ελκυστικές, διότι μπορούν μέσω αυτών να προβάλλουν τα ταλέντα τους, να μοιραστούν προσωπικές στιγμές, να γίνουν πιο εφευρετικοί. Από την άλλη όμως τα ωθούν σε μια εικονική πραγματικότητα που διαφέρει ραγδαία από τον έξω κόσμο, τα αποξενώνει από τις διαπροσωπικές σχέσεις και φτιάχνουν μια ψευδή ταυτότητα, η οποία απαντά στις απαιτήσεις της σημερινής κοινωνίας, παίρνοντας μ’ αυτόν τον τρόπο επιβεβαίωση.
Η υπέρμετρη χρήση των βιντεοπαιχνιδιών και λοιπών εφαρμογών παρουσιάζουν και πολλούς κινδύνους, όπως τους εξής: Προβάλλουν εικόνες βίας ή ψευδείς εικόνες, με αποτέλεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος να βυθιστούν σ’ αυτές κατασκευάζοντας λανθασμένα πρότυπα. Άλλωστε, δεν είναι λίγες οι φορές που δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν με το περιβάλλον γύρω τους, δείχνοντας έτσι μια σχέση εξάρτησης μ’ αυτά. Τους προξενούν, με άλλα λόγια, δυσκολία αντίληψης της πραγματικής ζωής, σε σχέση μ’ αυτή της φαντασίας, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν αντιδράσεις, όπως θυμό, ταραχή και στεναχώρια όταν χάνουν ή πρέπει να διακόψουν το παιχνίδι.
Επίσης, καταστούν δύσκολη την ανάπτυξη της ενσυναίσθησης, των διαπροσωπικών σχέσεων, καθώς και της φαντασίας τους, με αποτέλεσμα να αναζητούν το νόημα της καθημερινότητας μέσω των βιντεοπαιχνιδιών ή των εφαρμογών επικοινωνίας. Ακόμα, επιτρέπουν την εμφάνιση πολλών προσωπικών πληροφοριών, τις οποίες κάποιος μπορεί να κακομεταχειριστεί.
Εν καιρώ, και κατά περιπτώσεις, εμφανίζουν ψυχικές διαταραχές, όπως άγχος ή κατάθλιψη, διότι αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορούν να μοιάσουν στα ψευδή πρότυπα που προβάλλονται, τα οποία συναισθήματα και καλύπτονται μέσω αυτών. Ακόμα, διαταράσσουν την καθημερινή ενασχόλησή τους με τις σχολικές κι εξωσχολικές δραστηριότητες.
Πώς μπορούμε να τ’ αντιμετωπίσουμε:
1. Ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε εμείς την τεχνολογία -ως γονείς- επηρεάζει το παιδί άρδην.
2. Αποφεύγουμε να βάζουμε τιμωρίες στο παιδί, οι οποίες μπορούν να του φέρουν ταραχή και νεύρα ή να μας φέρουν σε σύγκρουση με αυτό. Προσπαθούμε να μη χάσουμε την ποιοτική επικοινωνία μαζί του.
3. Τοποθετούμε όρια στον χρόνο ενασχόλησής του με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια -και μένουμε σταθεροί σ’ αυτά- γιατί όπως ξέρουμε πλέον ανήκει μέσα στα ενδιαφέροντά του, άρα κι η περικοπή χαρακτηρίζεται λάθος. Αποφεύγουμε, όμως, το παιχνίδι τις βραδινές ώρες, καθώς μπορεί να επηρεαστεί ο ύπνος του.
4. Αναζητούμε μαζί με το παιδί την αιτία που ελκύεται από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια βρίσκοντας παρόμοιους τρόπους για ενασχόληση, ώστε να έρχεται σε κορεσμό η επιθυμία του. Το φέρνουμε σε επαφή με το στο φυσικό δημιουργικό παιχνίδι, το θέατρο, τη μουσική, τις αθλητικές δραστηριότητες, την κοινωνικοποίηση με τους συνομηλίκους του. Είναι σημαντικά, γιατί μαθαίνει καλύτερα το σώμα του και το βοηθούν να σχηματίσει την ταυτότητά του.
5. Αντικαθιστούμε, όποτε είναι εφικτό, την απασχόληση μπροστά σε μια οθόνη, με την διαπροσωπική συναναστροφή.
6. Μιλάμε για το πώς πρέπει να μοιράζουν τον χρόνο τους ανάμεσα στην τεχνολογία, το παιχνίδι και την κοινωνικοποίηση.
7. Κλείνοντας, να θυμίσουμε ότι υπάρχει η περίπτωση πίσω από την προσκόλληση να κρύβονται ανησυχίες κι άγχη του παιδιού. Άρα μια βουτιά στη δική μας σχέση μαζί του ως γονείς του, μπορεί να μας φέρει περισσότερες απαντήσεις απ’ όσες περιμένουμε.
Εν κατακλείδι, κάθε ηλεκτρονικό μέσο έχει θετικές κι αρνητικές λειτουργίες. Το βασικό είναι τα παιδιά να γνωρίζουν πώς μπορούν να το χρησιμοποιήσουν με ισορροπία στη ζωή τους, ώστε να είναι ωφέλιμο κι όχι βλαβερό. Να μείνει το παιχνίδι παιχνίδι κι η ηλικία τους άθικτη από οτιδήποτε μπορεί έστω και λίγο να τους στερήσει τη χαρά.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Συντάκτης: Άρτεμη Σαπουντζόγλου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
