Έχεις αναρωτηθεί ποτέ γιατί απολαμβάνεις τόσο πολύ το wasabi, ή το τσίλι ή οτιδήποτε πολύ καυτερό, ενώ την ίδια στιγμή σε κάνει να «υποφέρεις»; Ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται έναν «κίνδυνο» και προσπαθεί μετά μανίας να σβήσει τη φλόγα την ίδια ώρα που το στόμα ορέγεται για άλλη μια μπουκιά. Mάλιστα, ειδικά για τις πιπεριές, υπάρχει μια διατροφική θεωρία που λέει πως δεν μπορούμε να τις μεταβολίσουμε, ενώ το ότι καίνε είναι η δική τους άμυνα απέναντί μας. Από την άλλη, όταν «επιβιώσουμε» της συνύπαρξής μας με τον όποιο κύνδυνο, το σώμα μας μάς προσφέρει επιβράβευση με τη μορφή ενδορφινών και ντοπαμίνης. Όσο περισσότερο γεύεσαι τον «κίνδυνο», αυξάνεται η αδρεναλίνη κι ο οργανισμός καταλήγει να ζητά κι άλλο, κι άλλο, κι άλλο. Η κατάσταση καταλήγει να γίνεται εθιστική. Ως προς τα καυτερά λοιπόν, μπορεί να κλαις από το πόσο πονάει ο λαιμός, μα τρως άλλη μια μπουκιά γιατί σ΄αρέσει.
Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τους πολύ προβληματικούς έρωτες. Συνήθως φαίνονται από την αρχή τα red flags, τα βλέπουμε, τ’ αναγνωρίζουμε κι εν τέλει τ’ αποφεύγουμε ή τ’ αγνοούμε επίτηδες, είτε γιατί πιστεύουμε ότι δεν είναι σημαντικά είτε επειδή θεωρούμε ότι μπορούμε να τα κατευνάσουμε. Σταδιακά εθιζόμαστε, όπως ακριβώς στο πιάτο που μας καίει και δε βλέπουμε την ώρα να το κατασπαράξουμε ολόκληρο κι ας μην έχουμε την αίσθηση της γεύσης μας μετά.
Κατανοώντας όμως ότι πρόκειται απλώς για μια άμυνα του οργανισμού, σε μια απόδωση της πραγματικότητας ίσως γίνεται πιο εύκολη η τοποθέτηση ορίων στον εαυτό μας, η προστασία του από παρόμοιες μελλοντικές καταστάσεις. Όταν καείς πρώτη φορά από μια γερή μπουκιά καυτερού φαγητού, ξέρεις την επόμενη ότι πρέπει να περιορίσεις την κάθε μπουκιά, να γίνεις πιο προσεκτικός με τις κινήσεις σου. Βρίσκεις τρόπους, όπως π.χ. το να συνοδεύσεις το γεύμα σου με λίγο ψωμί ή γάλα, για να μπορέσεις ν’ απολαύσεις κάτι το οποίο σε υπερβολικό βαθμό μπορεί να σε βλάψει.
Έτσι, μόλις την πατήσεις από τον πρώτο προβληματικό έρωτα, είσαι εξοπλισμένος με γνώσεις· στον επόμενο θα κρατήσεις μια πισινή, δε θα πέσεις με τα μούτρα, ή ακόμα, εάν έχεις πληγωθεί πολύ από κάτι τέτοιο στο παρελθόν, θα τον αποφύγεις τελείως. Το κλειδί για να πετύχει η συνταγή είναι η συνειδητοποίηση ότι κάποια πράγματα δεν είναι στο χέρι σου κι ότι δεν είσαι σε θέση να έχεις τα πάντα υπό έλεγχο. Όσο κι αν προσπαθήσεις να ηρεμήσεις μια φλόγα που καίει, αν στον περιβάλλοντα χώρο υπάρχει γερός άνεμος, οι προσπάθειές σου θα πάνε στράφι.
Έτσι και στην πιπεριά μπορεί από το ίδιο δέντρο η μια να σου φέρει έμφραγμα κι άλλη να είναι τόσο ήπια που δε θα την καταλάβεις. Κόβεις μια και παίρνεις το ρίσκο. Προφανώς αν είναι κάτι που πιστεύεις ακράδαντα ότι αξίζει, θα κάνεις την προσπάθειά σου, θα θέσεις τα όριά σου, θα μπεις σε mode μάχης και θα παλέψεις για τον εαυτό σου πρώτα. Γνωρίζοντας τη γενικότερη αλήθεια, είσαι πιο κατατοπισμένος σε αυτό που πας να μπεις. Ξέρεις τι έρχεται, υποπτεύεσαι πού μπορεί να καταλήξει και για πόσο αξίζει να δίνεις ένα κομμάτι του εαυτού σου. Η επίγνωση είναι το παν για να μην καταστραφείς. Είναι αυτό το χαρακτηριστικό που θα κάνει τα συναισθήματά σου να αποκτήσουν μια δόση λογικής, τόση, όση χρειάζεσαι για να μη βυθιστείς. Ή έστω να καταλάβεις την ώρα που βυθίζεσαι ότι δεν υπάρχει γυρισμός κι έτσι να παλέψεις μέσα σου για να ξαναβγείς στην επιφάνεια.
Έτσι, όσο κι αν ο άλλος σε «καίει», σε παρασέρνει ή προσπαθεί να σε πάει με τα νερά του, εσύ έχεις θέσει το σημείο που ορίζει τις αντοχές σου και υπερβαίνοντάς τις, θα σταματήσεις για να πιεις λίγο νερό ή να πάρεις μια ανάσα. Σταδιακά, θα γυρίσεις στη φυσιολογική σου κατάσταση και δε θα φας την επόμενη μπουκιά. Θα σου μείνουν παράσημα οι ανεβασμένοι παλμοί και δυο κόκκινα μάγουλα. Καμιά φορά και υγρά μάτια. Τι να κάνουμε, έτσι είν΄ αυτά.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου