Σε έβαλαν στα 17 και στα 18 σου χρόνια να πάρεις τις πιο σημαντικές αποφάσεις τις ζωής σου γιατί θα ενηλικιωνόσουν σύντομα. Έπρεπε να επιλέξεις το αντικείμενο που θα σε απασχολούσε ίσως για την υπόλοιπη ζωή σου, έπρεπε να διαλέξεις τον τόπο διαμονής σου, τις συνθήκες ζωής σου κι άλλα πολλά. Σου είπαν ότι η ενηλικίωσή σου σημαίνει αυτόματα ωριμότητα, απόκτηση ευθυνών, ανεξαρτησία. Μετά τα 18, υποτίθεται ότι αντιμετωπίζεσαι σαν τους «μεγάλους»- είσαι ένας από αυτούς.

Ήσουν όμως έτοιμος;

Μπορεί να ήσουν. Κατά πάσα πιθανότητα όμως δεν ήσουν καθόλου βέβαιος για την πορεία των επόμενων χρόνων που θα ακολουθούσαν, σε επαγγελματικό, κοινωνικό και συναισθηματικό επίπεδο. Οι εφηβικές σου ορμόνες είναι πιθανό να συνέχισαν να σε αναστατώνουν για ένα χρονικό διάστημα, κατά το οποίο «έπρεπε» να στέκεσαι στο ύψος σου, σύμφωνα με την κοινωνία.

Εσύ λοιπόν κι όλοι όσοι ένιωσαν την εφηβεία να διαρκεί λίγο περισσότερο από το κανονικό, οφείλουν να φωνάξουν ένα μεγάλο ευχαριστώ στην επιστήμη. Διότι πρόσφατα, σύμφωνα με Βρετανούς παιδοψυχολόγους κι έρευνες που διεξήχθησαν, αποκαλύφθηκε ότι η εφηβεία, πρώτον, δε διαρκεί το ίδιο χρονικό διάστημα για όλους τους ανθρώπους, αλλά ποικίλει ανάλογα την ψυχοσύνθεση, τις εμπειρίες και τις ορμονικές διαδικασίες κάθε ατόμου, και δεύτερον, τα όριά της δεν είναι σαφή.

Έως τώρα, γνωρίζαμε πως η εφηβεία είναι μια μεταβατική περίοδος με πολλές εσωτερικές ανακατατάξεις, που ξεκινά στα 12 περίπου χρόνια του ατόμου και λήγει κατά την ενηλικίωσή του, γύρω στα 18. Η σύγχρονη επιστήμη αναθεωρεί αυτό το σφιχτό όριο, το οποίο διευρύνει στις ηλικίες από 10 έως και 25 ετών, σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε το BBC από το επιστημονικό περιοδικό  Lancet Child & Adolescent Health.

Πού οφείλεται αυτή η νέα θεωρία; Έχοντας πλέον περάσει σε μια εποχή όπου τα επίπεδα υγείας εξελίσσονται γοργά στον δυτικό κόσμο και με την προσοχή να δίνεται σχετικά με τη διατροφή από μικρή ηλικία, ο υποθάλαμος στον εγκέφαλο ενός παιδιού πλέον αρχίζει να εκκρίνει ορμόνες που ενεργοποιούν τους αδένες «της εφηβείας» νωρίτερα από ό,τι τα παλαιότερα χρόνια. Απόδειξη ότι η έμμηνος ρύση των κοριτσιών, σύμφωνα με έρευνα που έλαβε χώρα στη Βρετανία, έχει μετατεθεί περίπου 4 χρόνια νωρίτερα τα τελευταία 150 χρόνια.

Από την άλλη, η καθυστέρηση στη λήξη της εφηβείας έγκειται περισσότερο σε κοινωνικούς παράγοντες, καθώς παγκόσμια πλέον, τα παιδιά μετά τα 18 τους χρόνια περνούν μεγαλύτερο διάστημα σπουδάζοντας, σχεδιάζοντας το μέλλον τους, αποκτώντας επαγγελματικά εφόδια, παρά εστιάζουν στον γάμο, τη διαμόρφωση μιας οικογένειας και την απόκτηση ενός σπιτιού. Παράλληλα, σύμφωνα με την παιδοψυχολόγο της κλινικής Tavistock στο Λονδίνο, Λαβερν Άντρομπας, ο εγκέφαλος αλλά κι ο οργανισμός ενός ανθρώπου συνεχίζει να αναπτύσσεται με τον ίδιο ρυθμό έως τα 25 του χρόνια. Απόδειξη ότι οι φρονιμίτες σου μπορεί να εμφανίστηκαν στα 17 σου χρόνια, ενώ του διπλανού σου στα 25.

Μέχρι πρότινος, η εφηβεία διαχωριζόταν σε τρία στάδια, που διαμορφώνονταν ως εξής: το πρώιμο στάδιο, από τα 12 μέχρι τα 14, το μέσο στάδιο, από τα 15 μέχρι τα 16, και το προχωρημένο, από τα 17 μέχρι τα 18. Πλέον, τα τρία στάδια είναι πολύ πιο μετέωρα, με το πρώιμο να διευρύνεται από τα 10 μέχρι τα 14, το μέσο από τα 15 έως τα 17, ενώ η μεγάλη αλλαγή παρατηρείται στο προχωρημένο, που πλέον υποστηρίζεται ότι ξεκινά από τα 18 και παρατείνεται έως και τα 25 χρόνια.

Όλη αυτή η νέα θεωρία γεννά ερωτήματα σχετικά με πολιτικές που θα έπρεπε ίσως να αναθεωρηθούν σχετικά με τους εφήβους και τους νέους ενήλικες, όπως για παράδειγμα την παράταση των επιδομάτων που δίνονται σε παιδιά έως 18 χρονών, ή την ψυχολογική στήριξη -που είναι άκρως σημαντική και μετά την ενηλικίωση- κατά τα πολύ κρίσιμα επόμενα χρόνια που διαμορφώνεται κι ορίζεται ο χαρακτήρας και η υπόσταση ενός ατόμου.

Δεν είσαι λοιπόν ανώριμος, αν στα 23 σου δεν έχεις κατασταλάξει τι θα κάνεις στη ζωή σου, ούτε έχεις κάποιο πρόβλημα εάν η ακμή σου συνεχίζεται μέχρι τα 25 σου. Οι ορμόνες δεν εξαφανίζονται με την αποφοίτηση του λυκείου, ούτε ενδιαφέρονται για τα κοινωνικά πρότυπα. Αυτό που βιώνεις είναι κάτι το πάρα πολύ φυσιολογικό και το βιώνουν μαζί σου πολλοί «μεγάλοι έφηβοι».

Συντάκτης: Ίλυα Τρανούδη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου