Εκεί έξω, ανάμεσά μας, κυκλοφορεί κάποιοι που έχουν τη φοβερή ικανότητα να μας κάνουν έξω φρενών. Είναι άνθρωποι που επικαλούνται την επαγγελματική τους θέση, την εξειδίκευση ή τη μόρφωσή τους για να το παίξουν ανώτεροι και ως επιχείρημα για να σου την πουν ή να αποδείξουν πως έχουν δίκιο. Η συζήτηση είναι του τύπου «εγώ έχω πτυχία και ξέρω, τι να μου πεις εσύ». Κι ας έμαθες πως βγαίνει το μεροκάματο από 18 χρονών. Αντιμετωπίζουν υπεροπτικά τους πάντες και τα πάντα. Θαρρούν πως επειδή πήραν ένα πτυχίο τους ανήκει ο κόσμος. Νιώθουν σαν μικροί θεοί. Ξεχνάνε ότι στο δημοτικό στην ίδια αλάνα παίζαμε όλοι μαζί, με τον κυρ’ Τάσο τον περιπτερά και την κυρά Γεωργία που πουλάει πορτοκάλια στη λαϊκή. Ξαφνικά αποκτούν ένα αίσθημα μεγαλείου.
Δεν παραδέχεται τα λάθη του, γατί φυσικά ένας σπουδαγμένος δε δέχεται εύκολα υποδείξεις. Προσπαθεί να τη σκαπουλάρει ή να δικαιολογήσει συμπεριφορές κάνοντας επίκληση στο ένα και μοναδικό χαρακτηριστικό στο οποίο υπερέχει. Χρησιμοποιεί ένα δυνατό στοιχείο του εαυτού του -τη μόρφωση- για να κερδίσει στην γενική κατηγορία, λες και παίζουμε υπερατού -το παιχνίδι των παιδικών μας χρόνων. Όχι φίλε μου, οι ανθρώπινες επαφές δεν είναι έτσι. Πρέπει να επενδύεις, να εξελίσσεσαι ως ολότητα.
Είναι άνθρωποι που κάνουν επίκληση στην αυθεντία, αλλά τη δική τους αυθεντία. Υπάρχει κάποιος που μπορεί να τους πει ότι η επίκληση στην αυθεντία μετράει σαν επιχείρημα όταν μιλάμε για Πλάτωνα και Αριστοτέλη, για άτομα που έχουν αφήσει το στίγμα τους στον κόσμο τούτο. Το ότι απλώς κάποιος μόλις έχει τελειώσει το αγροτικό του. και γνωρίζει πώς να παίρνει την πίεση δε σημαίνει κατ’ ανάγκη πως είναι γνώστης και για το ποια πολιτική/κοινωνική πεποίθηση είναι η καλύτερη. Το ότι είναι κάποιος δάσκαλος δε σημαίνει πως μπορεί να σου μάθει απαραίτητα και πώς πρέπει να μιλάς στα παιδιά σου.
«Εγώ έφαγα τα χρόνια μου στα θρανία» σου λέει, «θα μου πεις εσύ;». Το πανεπιστήμιο καλώς ή κακώς δεν μας κάνει παν-επιστήμονες. Σαφώς και ξέρει πράγματα για την επιστήμη του και μπορεί και όντως να σε ξεπερνάει σε πανεπιστημιακή μόρφωση, αλλά το ότι είναι μορφωμένος δεν πάει να πει πως υποχρεωτικά έχει και παιδεία. Σίγουρα ξέρει περισσότερα πράγματα από σένα σε θέματα σχετικά με το επάγγελμα του, αυτό όμως δε σημαίνει πως ξέρει τα πάντα για τα πάντα ή πως είναι πνευματικά καλλιεργημένος. Αν το μόνο του επιχείρημα είναι πως είναι μορφωμένος και δεν μπορεί να στηρίξει αλλιώς τη θέση του ή να δικαιολογήσει τη συμπεριφορά του, τότε δεν αξίζει τον χρόνο σου. Στην αντίπερα όχθη όμως πρόσεχε κι εσύ μήπως στην ανάγκη σου να αποδειχθείς σωστός ή να νιώσεις σημαντικός, ασυνείδητα έχεις την ίδια συμπεριφορά. Ενδέχεται δηλαδή χωρίς να το καταλαβαίνεις να επιτίθεσαι στον άλλον και αυτός με τη σειρά του επειδή νιώθει πως απειλείται η θέση του να αμύνεται με αυτόν τον τρόπο. Έτσι μπαίνετε και οι δυο σε ένα φαύλο κύκλο που δεν έχει αρχή και τέλος και οι ρόλοι του θύτη και του θύματος εναλλάσσονται.
Οι πραγματικά καλλιεργημένοι άνθρωποι δε θεωρούν τους εαυτούς τους αυθεντίες. Τουναντίον έχουν την πεποίθηση ότι απ’ όλους έχεις κάτι να μάθεις. Ακούνε περισσότερο και μιλάνε λιγότερο. Γιατί μόνο έτσι ανοίγεις τους ορίζοντες σου και συνεχίζεις να μαθαίνεις. Μόνο έτσι συνεχίζεις να εξελίσσεσαι και γίνεσαι καλύτερος.
«Οι έξυπνοι είναι γεμάτοι αμφιβολίες ενώ οι ηλίθιοι γεμάτοι αυτοπεποίθηση». Charles Bukowski
Συντάκτης: Ρέα Τσαπατσάρη
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
