5 καθημερινές προκλήσεις που βιώνει ένας νευρωτικός άνθρωπος

Οι πιεστικοί ρυθμοί της καθημερινότητας, οι πολύπλοκες σχέσεις και οι απαιτητικές καριέρες που ζητούν συνεχώς μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του σύγχρονου ανθρώπου, είναι παράγοντες που κάνουν τη ζωή όλων λίγο πιο αγχωτική. Στην περίπτωση όμως του ανθρώπου που πάσχει από κάποια μορφή νεύρωσης, η κατάσταση μπορεί να είναι πολύ πιο σύνθετη. Σύμφωνα με τον ορισμό της Britannica, η νεύρωση είναι μια διαταραχή που συνήθως εκδηλώνεται με συμπτώματα όπως είναι η κατάθλιψη, το υπερβολικό άγχος και η γενικότερη αίσθηση δυστυχίας κι ανικανοποίητου σε βαθμό υπερβολικό σε σχέση με τις καταστάσεις που μπορεί να βιώνει το άτομο κάθε φορά. To 1980, η American Psychological Association-APA, αφαίρεσε τη νεύρωση από το διαγνωστικό της εγχειρίδιο σε μια προσπάθεια να συστηματοποιήσει τα κριτήρια διάγνωσης των ψυχικών ασθενειών και την κατέταξε στην ίδια κατηγορία με τις διαταραχές άγχους.

Ας δούμε όμως πέντε καθημερινές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι που πάσχουν από κάποια μορφή νεύρωσης κι ακόμη και οι πιο κοντινοί τους άνθρωποι δυσκολεύονται να κατανοήσουν:

1. Δυσκολία προσαρμογής σε νέες συνθήκες

Λένε πως ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά για την επιβίωση ενός ανθρώπου είναι η προσαρμοστικότητα και η ικανότητα αποδοχής των αλλαγών. Σίγουρα μια αλλαγή σε οποιονδήποτε τομέα της ζωής μπορεί να προκαλέσει άγχος στο σύγχρονο άνθρωπο. Ωστόσο, κάποιος που πάσχει από κάποια νεύρωση, είναι πολύ πιθανό να βιώσει πολύ μεγαλύτερο άγχος από ότι θα προκαλούσε μια προαγωγή στη δουλειά ή μια μετακόμιση με τον σύντροφο ή τους φίλους του. Πέρα από άγχος, είναι πιθανό το άτομο να βιώσει έντονο αίσθημα φόβου και να νιώσει πως κατακλύζεται από αρνητικές σκέψεις. Από το να του κοπεί η όρεξη μέχρι το να χάσει τον ύπνο του και να καταφύγει σε εθισμούς, ο νευρωτικός δεν μπορεί να διαχειριστεί το άγχος του.

2. Η καθημερινή μάχη με τα ψυχοσωματικά συμπτώματα

Ο άνθρωπος με νεύρωση, σε αντίθεση με άλλους ανθρώπους με διαταραχή προσωπικότητας ή ψύχωση, έχει γενικά επίγνωση της πραγματικότητας και της κατάστασής του και για το λόγο αυτό ζητά βοήθεια. Η βοήθεια αυτή μπορεί να έρθει είτε μέσω της ψυχοθεραπείας είτε μέσω μιας μορφής δημιουργικής απασχόλησης μεταξύ άλλων. Ωστόσο, το άγχος του ατόμου μπορεί να του προκαλέσει μια σειρά ψυχοσωματικών συμπτωμάτων όπως είναι η ταχυκαρδία, η υπερβολική εφίδρωση, η διαταραγμένη λειτουργία του εντέρου, η συχνή ούρηση, η δύσπνοια, ακόμη και οι κρίσεις πανικού που γίνονται κομμάτι της καθημερινότητάς του.

3. Σε πόλεμο με τον ίδιο τους τον εαυτό

Πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από νεύρωση, εξακολουθούν να παραμένουν λειτουργικοί σε όλους τους τομείς της ζωής τους ενώ πολλές φορές ακόμη και οι πιο κοντινοί τους άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται πως κάτι τους συμβαίνει. Δεν είναι ωστόσο λίγες οι φορές που δείχνουν προβληματισμένοι κι απόμακροι και οι γύρω τους αναρωτιούνται αν έχουν φταίξει εκείνοι σε κάτι. Εδώ είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως στην ουσία ο νευρωτικός δε βρίσκεται σε πόλεμο με το περιβάλλον του αλλά με τον ίδιο του τον εαυτό στην προσπάθεια αντιμετώπισης των έντονων συμπτωμάτων άγχους που νιώθει. Συχνά το άτομο είναι τόσο επικεντρωμένο στην προσπάθεια να νιώσει καλύτερα ώστε αισθάνεται πως δεν έχει χρόνο για πολλές εξηγήσεις στο περιβάλλον του.

4. Η άρνηση ως μηχανισμός άμυνας

Ένας από τους μηχανισμούς άμυνας του Εγώ απέναντι στο άγχος που προκαλεί η νεύρωση, είναι η άρνηση. Η άρνηση παίρνει πολλές μορφές όπως το να αρνείται κανείς να αναγνωρίσει πως μια ερωτική ιστορία έχει τελειώσει και πως το αντικείμενο του πόθου του έχει προχωρήσει σε μια νέα σχέση ακόμη και αν ξέρει πως όλα συνηγορούν προς αυτό το συμπέρασμα. Προκειμένου το άτομο να μπορέσει να επιβιώσει και να μετριάσει το άγχος του, αρνείται έστω και παροδικά την πραγματικότητα μέσω της φαντασίωσης ή μέσω της προσκόλλησης σε πρόσωπα και καταστάσεις που απαλύνουν έστω και παροδικά το άγχος του.

5. Μπορεί να χάσουν πολύ εύκολα τον ύπνο τους

Όπως έχει πει ο Sigmund Freud «νεύρωση είναι η ανικανότητα του ατόμου να ανεχθεί την ασάφεια». Στην περίπτωση του νευρωτικού ατόμου, μια ασάφεια στις οδηγίες για ένα σημαντικό πρότζεκτ που έχει αναλάβει στη δουλειά, ένα επερχόμενο ταξίδι που δεν έχει κανονιστεί με κάθε λεπτομέρεια ή η αμφιβολία για το πόσο πιστός και ειλικρινής είναι ο σύντροφος, μπορούν να τον κάνουν να χάσει στην κυριολεξία τον ύπνο του με άμεση επίπτωση στην καθημερινότητά του.

Χωρίς να σημαίνει πως η νεύρωση εμποδίζει κάποιον από το να εκτελέσει οποιαδήποτε εργασία και να ζήσει μια φυσιολογική ζωή, σίγουρα έχει σημαντικές επιπτώσεις στη ζωή του ανθρώπου. Σύμφωνα με την ψυχαναλυτική θεωρία, το υπερβολικό άγχος έχει τις ρίζες του σε τραυματικά γεγονότα της παιδικής ηλικίας και στο βαθμό εκπλήρωσης των επιθυμιών του ατόμου ως παιδί. Μέσω της ψυχοθεραπείας και της δουλειάς με τον εαυτό μας, είναι ωστόσο ένα θέμα που μπορεί να αντιμετωπιστεί. Το πρώτο βήμα εξάλλου είναι η αναγνώριση του προβλήματος από το ίδιο το άτομο καθώς, ευτυχώς, και σε αυτή την περίπτωση ισχύει πως αρχή ήμισυ παντός.