Θα μπορούσε να πει κανείς πως κάθε καβγάς είναι ένα ακόμη παιχνίδι επικράτησης. Άλλη μια μάχη στην οποία, ειδικά αν είσαι κανένας εγωιστής ή ισχυρογνώμων, πρέπει οπωσδήποτε να επικρατήσεις. Να αποδείξεις πως εσύ είσαι πιο έξυπνος, πιο λογικός, πιο ετοιμόλογος από τον άλλο. Ικανός να ξεσκεπάσεις με επιχειρήματα την αδικία που παίζεται εις βάρος σου και να συντρίψεις τον αντίπαλό σου ο οποίος δε θα έχει πια άλλη επιλογή από το παραδεχτεί την ήττα του, να σκύψει το κεφάλι, να ζητήσει συγγνώμη ή απλά να το βουλώσει και να παραδεχτεί τη δική σου υπεροχή και τη δική του ήττα. Πολλές φορές βέβαια, καθώς η φύση του ανθρώπου είναι απρόβλεπτη, μπορεί ακόμη ο άλλος να καταφέρει να συντρίψει εκείνος τα δικά σου επιχειρήματα. Όταν παίρνεις το ρίσκο να μπεις σε καβγά, ξέρεις πως πρέπει να είσαι προετοιμασμένος για όλα.
Συνήθως, όταν τα πράγματα φτάσουν στο στάδιο της ανοιχτής αντιπαράθεσης, πέρα από ευγένειες και υποκρισίες, μικρή σημασία έχει ποιος έχει δίκιο, ποιος έχει τα καλύτερα επιχειρήματα. Σημασία έχει ποιος θα επικρατήσει και ποιος θα κάνει τον «αντίπαλό» του και όλους τους άλλους που είναι παρόντες να πειστούν πως η δική του άποψη είναι η σωστή. Εσύ αδικήθηκες, έδωσες και δεν πήρες ή εισέπραξες απλώς αχαριστία, με λίγα λόγια. Σ’ έναν καβγά δεν κερδίζει αυτός που έχει τη μεγαλύτερη υπομονή και επιμονή, αυτός που θα το κρατήσει μανιάτικο και θα κάνει το θυμωμένο για καιρό αλλά εκείνος που κατάφερε να πείσει, έστω και για λίγο τον άλλο, πως έχει το πάνω χέρι.
Γιατί στην ουσία, ακόμη και ένας καβγάς στο δρόμο δεν είναι κάτι άλλο πέρα από απόδειξη πως, κυριότερα στον ίδιο σου τον εαυτό, πως έχεις το πάνω χέρι και μπορείς να επικρατήσεις. Είναι διεγερτικό να υποκρίνονται οι άλλοι στη δική σου υπεροχή. Δεν το χωράει εξάλλου ο εγωισμός αλλά πολλές φορές και η προσωπική αίσθηση δικαίου του ανθρώπου να επιτρέψει στον οποιοδήποτε να τον μειώσει, να τον προσβάλλει και να τον αδικήσει. Πόσες φορές μετά από καβγά δε φέρνουμε στο μυαλό το σκηνικό με το διάλογο παραλλαγμένο; Τι θα μπορούσαμε να έχουμε διατυπώσει διαφορετικά, πως αλλιώς θα μπορούσαμε να έχουμε παρουσιάσει την κατάσταση, τι θα έπρεπε να είχαμε αποφύγει απλά και μόνο για να επικρατήσουμε. Για το λόγο αυτό άλλωστε δε θα είμαστε ποτέ πιο έξυπνοι από το φανταστικό, ιδανικό εαυτό μας που δεν αφήνει τίποτα να πέσει κάτω και δίνει σε όλους αυτό που τους αξίζει.
Οι περιπτώσεις και τα παραδείγματα από την καθημερινότητα άπειρα, από το πιο ασήμαντο έως το πιο σημαντικό γεγονός που μας έκανε να χάσουμε τον έλεγχο έστω και για λίγο. Αν τα αναλογιστείς καταλαβαίνεις πως μόνο θυμό σου προκαλούν όσο ακόμη τα περιστατικά εκείνα εξακολουθούν να σε αγγίζουν. Η αγενέστατη κυρία που επέμενε να σου κλέψει τη σειρά στο σούπερ μάρκετ, ο περαστικός εκείνος που έπεσε πάνω στο στο πεζοδρόμιο και μόνο που δε σ’ έβρισε έως το φίλο που δε σε μέτρησε σωστά και το σύντροφο που σε πρόδωσε.
Σε έναν καβγά ωστόσο, πολλές φορές τείνουμε να δίνουμε μεγαλύτερη αξία στην αφορμή που τον προκάλεσε παρά στην πραγματική του αιτία. Και εκεί ακριβώς είναι που κάνουμε λάθος και κάπου χάνουμε τη μπάλα. Πολλές φορές μέσα στην πίεση της καθημερινότητας, ίσως όλοι μας να έχουμε πέσει στην παγίδα να αρχίσουμε να αναζητούμε εξιλαστήρια θύματα. Κάπου να ξεσπάσουμε τα νεύρα μας, να εκτονωθούμε για μια ακόμη μέρα που μας έβγαλε την πίστη ή απλά με τον τρόπο αυτό να ασχοληθούμε με κάτι άλλο, πιο ασήμαντο, και να αφήσουμε όσα μας ενοχλούν πραγματικά στην άκρη του μυαλού μας. Μπορεί ακόμη ένας καβγάς στην τελική να γίνεται για να πούμε πράγματα που τόσα χρόνια κρατούσαμε μέσα μας ενώ μας ενοχλούσαν ή απλά τον χρησιμοποιούμε για να κάνουμε το ξεκαθάρισμα εκείνο που είχαμε τόση ανάγκη. Άλλες φορές πάλι, έχουμε την ανάγκη απλά να επικρατήσουμε και να αποδείξουμε την υπεροχή μας. Εκεί που μας παίρνει. Μπορεί κάπως έτσι, ακόμη και αν επιβάλλουμε την άποψή μας σε έναν άγνωστο ή ασήμαντο για τη ζωή μας, παίρνουμε τουλάχιστον την επιβεβαίωση πως εκεί επικρατήσαμε ακόμη κι αν αλλού έχουμε αποτύχει.
Αν λοιπόν κάθε εμπειρία έχει διδακτικό χαρακτήρα, ίσως θα μας έκανε καλό να αναλογιστούμε με ποιον καβγαδίζουμε και για ποιους λόγους. Ίσως αν κοιτάξουμε τον εαυτό μας κατάματα και συνειδητοποιήσουμε όσα μας ενοχλούν πραγματικά, να σταματήσουν να την πληρώνουν τα λάθος άτομα. Ας επικεντρωθούμε στην επίλυση των προβλημάτων μας. Κάπως έτσι, κάνοντας ένα βήμα τη φορά, ίσως κάποτε γίνουμε ακόμη κι ευτυχισμένοι και δεν έχουμε πια την ανάγκη να καβγαδίζουμε τόσο. Σε κάθε περίπτωση, μπορούμε έστω να προσπαθήσουμε.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου