«Μία τζούρα ενθουσιασμού παρακαλώ!»

Από όλες τις μορφές εθισμού υπάρχει και μια λιγότερο γνωστή. Οι περισσότεροι δε γνωρίζουν καν την ύπαρξή της. Η ιδιαίτερη αυτή μορφή εθισμού δεν είναι άλλη από τον εθισμό στον ενθουσιασμό.  Σύμφωνα με τον ψυχολόγο Marvin Zuckerman, η αναζήτηση του ενθουσιασμού ορίζεται ως η αναζήτηση νέων κι έντονων εμπειριών και αδιαφορία για τους ενδεχόμενους σωματικούς, κοινωνικούς, νομικούς ή οικονομικούς κινδύνους. Αυτό φυσικά μπορεί να είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό και συνδεδεμένο με τη φύση του ανθρώπου καθώς διαφορετικά θα μέναμε στάσιμοι και θα χάναμε τη δημιουργικότητά μας. Λέγεται μάλιστα πως ο  Χριστόφορος Κολόμβος ξεκίνησε το ταξίδι της ανακάλυψης επειδή ήταν σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση την περίοδο εκείνη.

Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Μινεσότα, επιστήμονες διέγνωσαν μεταλλάξεις στο σύστημα της ντοπαμίνης, ένα σύστημα του οργανισμού που ενεργοποιείται σε στιγμές απόλαυσης και καλής διάθεσης, στα άτομα που αναζητούν συνεχώς τον ενθουσιασμό και τις πράξεις που τον προκαλούν. Τα άτομα αυτά κάποιες φορές τείνουν να στρέφονται ακόμα και προς την κατάχρηση ουσιών αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητο. Μπορεί ακόμη να έλκονται από επαγγέλματα που ενέχουν κινδύνους όπως είναι τα στρατιωτικά ή την τέχνη η οποία συνεχώς μπορεί να τους δίνει εμπειρίες πλούσιες σε συναισθήματα.

Ίσως να είσαι και εσύ εθισμένος και να μην το γνωρίζεις. Σκέψου όλες εκείνες τις φορές που νιώθεις πως αν δεν είχες κάτι διαφορετικό να περιμένεις, κάτι που να ταράξει τη ρουτίνα και την καθημερινότητά σου θα τρελαινόσουν. Μπορεί να είναι ένα ταξίδι μια φορά το μήνα, το να επισκέπτεσαι συνεχώς νέα μέρη και να αλλάζεις στέκια στην ίδια σου την πόλη. Ακόμη και να αλλάζεις συνεχώς παρέες και συντρόφους. Ίσως τα extreme sports.  Για σένα η καθημερινότητα δεν έχει κανένα απολύτως νόημα αν δεν έχεις κάτι να περιμένεις. Ξεκινάς συνεχώς καινούρια χόμπι και το πρόγραμμά σου είναι συνεχώς γεμάτο. Δεν είναι λίγες οι φορές που συγγενείς, φίλοι ακόμη και οι ίδιοι σου οι γονείς και ο σύντροφός σου αναρωτιούνται τι είναι αυτό που σε κυνηγάει και δεν μπορείς λίγο να μείνεις ήσυχος.

Από την άλλη συχνά μπορεί να έμεινες κολλημένος σε σχέσεις με λάθος άτομα, μόνο και μόνο επειδή τα θεωρούσες συναρπαστικά. Σου έφτιαχναν τη διάθεση και σου προκαλούσαν τον απόλυτο ενθουσιασμό. Ακόμα κι αν μέσα σου ήξερες καλά πως αυτές οι σχέσεις μικρή πιθανότητα επιτυχίας είχαν. Ίσως στις σχέσεις , ακόμη κι ασυνείδητα, να επιζητάς το δράμα. Σε πρώτη ανάγνωση οι καβγάδες με το ταίρι μπορεί να σε κουράζουν αλλά μήπως τελικά για να μένεις σε προβληματικές σχέσεις παίρνεις κάτι από όλο αυτό;

Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Nottingham Trent του Ηνωμένου Βασιλείου, αυτό το φαινόμενο παρατηρείται σε μεγάλο βαθμό και σε άτομα που είναι εθισμένα στον τζόγο. Ακόμα κι αν χάνεις, κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού εκκρίνεις αδρεναλίνη και ενδορφίνες, τις ορμόνες της ευτυχίας. Ο δεύτερος σημαντικότερος λόγος για τον οποίο παίζουν, μετά τα κέρδη, είναι γιατί είναι μια δραστηριότητα στην οποία περνούν καλά και είναι γενικότερα συναρπαστική.

Αν κι εσύ κυνηγάς συνεχώς νέες συγκινήσεις και η ηρεμία σε σκοτώνει, ίσως κάπου μέσα σου να τους καταλαβαίνεις και λίγο. Μια ζωή χωρίς ταξίδια, μια δουλειά καθαρά διεκπεραιωτική στην οποία κάθε μέρα είναι ίδια και δεν έχει να σου προσφέρει τις συγκινήσεις της εξέλιξης και της πρόκλησης. Ο γάμος και η δημιουργία οικογένειας. Σύμφωνα με την κοσμοθεωρία σου, όλα τα παραπάνω τα λες και μαρτύριο. Με  αλλά λόγια, η σκέψη πως η ζωή θα παραμείνει για καιρό με τον τρόπο που είναι τώρα και θα έχεις να περιμένεις λίγες αλλαγές μόνο μπορεί απλά να σε τρελάνει.

Έχεις αναρωτηθεί όμως ποτέ αν υπάρχει βαθύτερος λόγος που σου αρέσει να ζεις και να λειτουργείς στη ζωή σου με τον τρόπο αυτό; Ίσως απλά δεν αντέχεις τη μονοτονία και την ανία σε μικρότερο βαθμό απ’ ότι  οι άλλοι άνθρωποι. Ίσως πάλι νιώθεις πως η ζωή σου, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί σε καθημερινή βάση, δε σε καλύπτει πλήρως. Υπάρχουν κομμάτια που λείπουν κι ο μόνος τρόπος για να αναπληρωθεί το κενό είναι να κάνεις συνεχώς κάτι διαφορετικό. Στην ερώτηση αυτή βέβαια σου είναι δύσκολο να απαντήσεις καθώς για σένα αυτός ο τρόπος ζωής είναι ο μόνος τρόπος να αντέξεις το άγχος, την πίεση και το στρες της καθημερινότητας.

Τελικώς, για όποιο λόγο και να το κάνεις, μικρή σημασία έχει αν πραγματικά ο τρόπος ζωής που έχεις επιλέξει σε κάνει χαρούμενο και ισορροπημένο άνθρωπο. Αν πάλι νιώθεις πως κρύβεσαι από κάτι, αν νιώθεις πως συνεχώς κάτι σε κυνηγάει, ίσως καλό θα ήταν να επωφεληθείς  από τις στιγμές στασιμότητας και ρουτίνας και να τα βρεις με τον εαυτό σου. Ίσως μέσα από μια διαδικασία ενδοσκόπησης  να πάψει να σε τρομάζει τόσο η έλλειψη αλλαγών και να αρχίσεις να εκτιμάς το συνηθισμένο σου λίγο περισσότερο.