Όταν νοιάζεσαι χωρίς όρια φτάνεις να εξαντληθείς

Δημιουργούμε σχέσεις με βασικό ζητούμενο να μετριάσουμε τη μοναξιά μας αλλά και το φόβο που μας προκαλεί το ενδεχόμενο να μείνουμε βάσεις, ρίζες, χωρίς σύντροφο ή στενούς και σταθερούς φίλους. Από μικρά παιδιά βιώνουμε την οδύνη που προκαλεί η διαμάχη με ένα φίλο ή ακόμη και η απώλεια αυτού ενώ αναγνωρίζουμε την ασφάλεια που μας δημιουργεί το να ανήκουμε κάπου και να μη μένουμε στο περιθώριο. Από μικροί λοιπόν μαθαίνουμε τον συμβιβασμό ενώ αρκετά χρόνια αργότερα συνειδητοποιούμε πως είναι καλύτερα να είναι κανείς μόνος παρά με κακή παρέα. Πριν ωστόσο φτάσουμε σε αυτή την απελευθερωτική συνειδητοποίηση, πολλές φορές, όχι απαραίτητα από φόβο μόνο αλλά είτε από υπερβολικό νοιάξιμο είτε από την ανάγκη μας να γίνουμε αρεστοί στα άτομα του περιβάλλοντός μας, ξεχνάμε να θέσουμε όρια τόσο στον εαυτό μας όσο και στις σχέσεις μας.

Τα όρια φυσικά είναι πολύτιμα τόσο για τον εαυτό μας όσο και για τον τρόπο με τον οποίο προδιαγράφεται πώς σχετιζόμαστε με τους άλλους. Όταν λοιπόν τείνουμε να δείχνουμε συνεχώς διαθέσιμοι για τους άλλους, αποδεικνύοντας με την καθημερινή μας συμπεριφορά και τα επίπεδα ανοχής μας απέναντι σε αδιάκριτη, ασεβή αλλά ακόμη και κτητική συμπεριφορά, πως τα όριά μας είναι πολύ χαλαρά, φορτώνουμε τις πλάτες με δυσβάσταχτο φορτίο καθώς φορτωνόμαστε πλήρως τα λάθη, τις αγωνίες, τις αποτυχίες αλλά και τα προβλήματα των άλλων. Φυσικά, το να προσφέρουμε βοήθεια -έστω και για την προσωπική μας ικανοποίηση- και η ανάγκη για μοίρασμα είναι μερικές από τις βάσεις πάνω στις οποίες οικοδομούνται όλες οι επιτυχημένες σχέσεις. Ωστόσο, αυτό συμβαίνει, μόνο όταν υπάρχουν όρια ανάμεσα στη ζωή μας και τη ζωή των άλλων κι όταν μαθαίνουμε τη διαφορά ανάμεσα στη συμβουλή και στο να αναλάβει ένα άτομο να λύσει τα προβλήματα όλου του κόσμου, γινόμενο το δεκανίκι του εκάστοτε φίλου ή συντρόφου.

Δεν είναι λίγα τα άτομα που λόγω της μεγάλης τους δοτικότητας έφτασαν στο σημείο της συναισθηματικής εξάντλησης. Κάποιος μπορεί, στην προσπάθειά του να είναι καλός φίλος, εραστής ή συνεργάτης, χωρίς να προστατεύει επαρκώς τον εαυτό του και την προσωπική του ζωή, να φτάνει στο σημείο να εξαντληθεί συναισθηματικά όντας φορτωμένος με βάρη και προβλήματα της ζωής των άλλων. Το email εκείνο που δε θα απαντήσεις εκτός ωραρίου, το τηλεφώνημα που δε θα σηκώσεις στη μέση της νύχτας -ακόμη και αν το κολλητάρι είναι φρεσκοχωρισμένο- γιατί χρειάζεσαι ξεκούραση αλλά και το βράδυ εκείνο που έχεις ανάγκη να περάσεις μόνος, χωρίς το ταίρι, δε σε κάνει χειρότερο άνθρωπο αλλά αντιθέτως σε κάνει άνθρωπο που ξέρει να οριοθετείται και να προστατεύει τον εαυτό του και τις σχέσεις του.

Φυσικά δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που στην προσπάθειά τους να θέσουν κάποια αυστηρά όρια στις σχέσεις τους, έφτασαν στο άλλο άκρο. Έθεσαν άκαμπτα όρια που τους οδήγησαν στη μοναξιά, αφού, φοβούμενοι την εξάρτηση και την εγγύτητα οδηγήθηκαν στην απομόνωση. Σίγουρα ωστόσο, κανείς δεν προτιμά τη μοναξιά στη ζωή του κι όσοι ισχυρίζονται πως το κάνουν, ουσιαστικά ψεύδονται σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Γι’αυτό τα όρια που θέτουμε οφείλουν να μας προστατεύουν κι όχι να μας κλείνουν σε χρυσό κλουβί.

Στην τελική, στις σχέσεις δεν υπάρχουν χρυσές λίστες με συμβουλές που θα σε οδηγήσουν στην επιτυχία αλλά ούτε και θαυματουργές λύσεις. Το σημαντικό είναι από την αρχή οι σχέσεις να διέπονται από ειλικρίνεια και να οικοδομούνται με βάση τα «θέλω» και των δυο πλευρών που θα πρέπει να συμβαδίζουν κατά έναν τρόπο ώστε κανένας να μη νιώθει αδικημένος ή να ασφυκτιά. Όπως άλλωστε έχει πει και ο Khalil Gibran, «η φιλία είναι πάντα μια γλυκιά ευθύνη, ποτέ μια ευκαιρία» και θα μπορούσε κανείς να πει πως αυτό θα μπορούσε να αποτελεί την ουσία όλων των σχέσεών μας.