Στη Σουηδία ετοιμάζονται και νομικά για την αλλαγή φύλου από τα 16 έτη

Το Κοινοβούλιο της Σουηδίας ψήφισε ένα σημαντικό νόμο που επιτρέπει πλέον την αλλαγή φύλου από τα 16 έτη. Η κίνηση αυτή αποσκοπεί στην επίσπευση και απλοποίηση των διαδικασιών φυλομετάβασης και συγχρόνως ευνοεί τον αυτοπροσδιορισμό ως προς το φύλο ακόμη και πριν τα 18 έτη όπως ίσχυε μέχρι τώρα. Εκτός από τη νομική αλλαγή φύλου, ο νόμος επιτρέπει και την πρόσβαση σε χειρουργικές επεμβάσεις.

Αν και η Σουηδία ήταν η πρώτη χώρα που θέσπισε τη νομική αλλαγή φύλου από το 1972, το νομοσχέδιο προκάλεσε έντονες συζητήσεις με τον κεντροδεξιό συνασπισμό του συντηρητικού πρωθυπουργού της χώρας να είναι διχασμένος ως προς το θέμα της ψήφισης του νομοσχεδίου. Το κόμμα του πρωθυπουργού, οι Μετριοπαθείς, και οι Φιλελεύθεροι υποστήριξαν σε μεγάλο βαθμό τον νόμο, αλλά μικρότερα κόμματα ήταν αντίθετα. Τελικώς, το νομοσχέδιο πέρασε με 234 ψήφους υπέρ έναντι 94 κατά.

Το εν λόγω νομοσχέδιο αποτελεί ορόσημο για τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα και τους ανθρώπους που δεν ταυτίζονται με το βιολογικό τους φύλο και επιθυμούν να ξεκινήσουν διαδικασίες φυλομετάβασης. Πλέον, όσοι είναι κάτω των 18 θα χρειάζονται την έγκριση των γονιών τους και τη γνωμάτευση ενός γιατρού και του Εθνικού Συμβουλίου Υγείας και Πρόνοιας προκειμένου να προχωρήσουν στην αλλαγή φύλου. Όπως σχολίασε βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος, μπορεί αυτή η νομοθεσία να περάσει απαρατήρητη για τους περισσότερους Σουηδούς αλλά αναμένεται να έχει σημαντικό αντίκτυπο στις ζωές των ατόμων που βιώνουν δυσφορία φύλου. Όπως πρόσφατα είδαμε στη χώρα μας με τους πρώτους νόμιμους γάμους ομοφυλοφίλων αλλά και τη δυνατότητα υιοθεσίας από τα ομόφυλα ζευγάρια ως μια δικαίωση, διασφάλιση της ισότητας αλλά και αναγνώριση για πολλούς συνανθρώπους μας, έτσι και η νομοθεσία αυτή αναμένεται να κάνει τη διαφορά στη ζωή των ατόμων που επιθυμούν να προχωρήσουν σε χειρουργική επέμβαση με βάση  το αναφαίρετο δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού της ταυτότητάς τους από ακόμη πιο μικρή ηλικία.

Από την 1η Ιουλίου 2025 τίθενται σε ισχύ δυο νέοι νόμοι, ένας που ρυθμίζει τις χειρουργικές επεμβάσεις για τις εγχειρήσεις διόρθωσης φύλου κι ένας άλλος που ρυθμίζει τα νομικά και διοικητικά θέματα της αλλαγής. Πλέον, δε θα είναι απαραίτητη και η διάγνωση δυσφορίας φύλου που πιστοποιούσε ουσιαστικά την αναντιστοιχία ανάμεσα στο βιολογικό φύλο και το φύλο με το οποίο ταυτίζεται το άτομο.

Οι χειρουργικές επεμβάσεις για τη φυλομετάβαση θα επιτρέπονται από την ηλικία των 18 ετών, χωρίς να είναι πλέον απαραίτητη η έγκριση του συμβουλίου. Σε αυτό το σημείο, αξίζει να σημειώσουμε πως η αφαίρεση ωοθηκών ή όρχeων θα μπορεί να γίνει από την ηλικία των 23 ετών όπως γίνεται σήμερα. Για τις πιο συντηρητικές φωνές που ίσως αναρωτιούνται αν ένα ανήλικο άτομο μπορεί να μετανιώσει για την απόφασή του, είναι σημαντικό να σημειώσουμε πως σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που έγινε στην Ολλανδία και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό The Lancet, μόλις το 1.9% των εφήβων που προχωρούν τις διαδικασίες φυλομετάβασης μετανιώνουν για την απόφασή τους ενώ οποιαδήποτε αγωγή ακολουθείται πριν την ενηλικίωση είναι συνήθως αναστρέψιμη σε περίπτωση αλλαγής της απόφασης.

Η νομοθεσία αυτή που μας έρχεται από τη Σκανδιναβία, είναι ακόμη μια σημαντική ρύθμιση που ρίχνει φως στο σκοτάδι πολλών ανθρώπων που για χρόνια έπρεπε να περάσουν χρονοβόρες διαδικασίες με μεγάλη ψυχολογική επιβάρυνση προκειμένου να καταφέρουν να ζουν τη ζωή τους στο σώμα που νιώθουν φυσικό. Ας μην ξεχνάμε επίσης την ανάγκη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και ψυχολογικής υποστήριξης που δεν είναι πάντα δεδομένη σε όλες τις χώρες κι αποτελεί προϋπόθεση για την πραγματική ισότητα όλων των πολιτών. Κλείνουμε με την ευχή να έχουμε αντίστοιχες ευχάριστες και ενθαρρυντικές εξελίξεις προς ένα μέλλον με μεγαλύτερη ισότητα και ευκαιρία επιλογής κι από άλλες χώρες και φυσικά τη δική μας!