Στη Ρωσία προσπαθούν να εξαφανίσουν τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα και κανείς δε λέει τίποτα

Υπάρχει μια χώρα στην οποία τα ανθρώπινα δικαιώματα καταπατούνται χρόνια τώρα, ενώ είναι αμφίβολο αν η έννοια «ανθρώπινα δικαιώματα» υπάρχει καν στο σκεπτικό των κυβερνώντων. Η χώρα αυτή δεν είναι άλλη από τη Ρωσία, η οποία μπορεί να έχει βρεθεί στο επίκεντρο λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, ωστόσο στο εσωτερικό της, η κατάσταση που επικρατεί για τους πολίτες της δεν είναι έτσι κι αλλιώς η καλύτερη. Σύμφωνα λοιπόν με πρόσφατη απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, το να ανήκει κάποιος στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, απλά να μη θεωρεί τον εαυτό του ετεροφυλόφιλο ή αν δεν αυτοπροσδιορίζεται με το φύλο της γέννησής του, τον κάνει να θεωρείται μέλος εξτρεμιστικού κινήματος. Έτσι, πλέον στη Ρωσία, η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα αντιμετωπίζεται νομικά με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζεται η Αλ Κάινtα, ο ISΙS ή το κίνημα κατά της διαφθοράς του Ναβάλνι.

Πέρα όμως από το δικαίωμα στη σ3ξουαλική ταυτότητα, η ελευθερία της έκφρασης βρίσκεται επίσης στο στόχαστρο καθώς ακόμη κι αν κάποιος μιλήσει υποστηρικτικά υπέρ της queer κοινότητας, μπορεί να αντιμετωπίσει φυλάκιση από δυο έως πέντε χρόνια. Λίγο μετά την απόφαση αυτή, η οποία λήφθηκε κεκλεισμένων των θυρών αφήνοντας ανοιχτές πολλές ερμηνείες για την εφαρμογή της, η αστυνομία άρχισε να πραγματοποιεί εφόδους σε gay clubs στη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη, φωτογραφίζοντας ακόμη και τα έγγραφα ταυτοποίησης των ανθρώπων. Μετά τα γεγονότα, το ιστορικότερο gay club της Αγίας Πετρούπολης έκλεισε για προληπτικούς λόγους, υποκύπτοντας στον φόβο.

Ως απάντηση απέναντι στις αγριότητες και αυτό το άνευ προηγουμένου κυνήγι μαγισσών, πολλοί άνθρωποι  έχουν  εξαναγκαστεί σε φυγή από χώρα τους. Πέρα φυσικά από το ψυχολογικό κόστος που μπορεί να έχει για κάποι@ το να εγκαταλείψει τη χώρα του, τη ζωή, τους φίλους αλλά και την καθημερινότητά του, λόγω του πολέμου, είναι πολύ δύσκολο να ταξιδέψουν εκτός Ρωσίας καθώς οι μόνες χώρες στις οποίες μπορεί εύκολα να ταξιδέψει κανείς από τη Ρωσία είναι χώρες όπως η Τουρκία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Γεωργία που δεν αποτελούν ασφαλείς και ιδανικές επιλογές, ειδικά ως προς την προάσπιση των ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων.

Τα προβλήματα επεκτείνονται και στον τομέα της υγείας καθώς οι αρχές έχουν πρόσβαση σε ιατρικά αρχεία, απαγορεύοντας την περίθαλψη σε άτομα που έχουν αλλάξει φύλο ή βρίσκονται σε διαδικασία μετάβασης. Σε μια χώρα όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν έχουν πια καμια σημασία, δε μας κάνει εντύπωση η δήλωση της Olga, μιας 26χρονης trans γυναίκας, η οποία αναγκάστηκε να το σκάσει στην Ολλανδία και μένει σε άσυλο, πως υπάρχει μια ομοφοβική ομάδα η οποία έχει βγάλει στη δημοσιότητα μια λίστα ονομάτων ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβιστών και δημοσιογράφων και απειλεί με εκτελέσεις στις χώρες στις οποίες κατοικούν αν δεν επιστρέψουν στη Ρωσία.

Δυστυχώς, ωστόσο, η κατάσταση αυτή δεν εξελίχθηκε μέσα σε μια νύχτα. Η Ρωσία συστηματικά προσπαθεί να εξαφανίσει την queer κοινότητα εδώ και μια δεκαετία. Όπως δηλώνει η Maria Kozlovskaya, μια πρώην συνήγορος ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία η οποία πλέον ζει και εργάζεται με τη σύντροφό της στην Ολλανδία, θεωρεί πως το πρόβλημα ξεκινά από το γεγονός πως το δικαστικό σώμα δεν αποτελεί ανεξάρτητη αρχή στη Ρωσία και οι αποφάσεις των τελευταίων ετών είναι αποφάσεις πολιτικές οι οποίες αποσκοπούν στο να τρομάξουν τους ανθρώπους ως προς τη σεξουαλική τους ταυτότητα και το φύλο που τους προσδιορίζει, οδηγώντας τους πίσω στην ντουλάπα.

Το χρονολόγιο που ακολουθεί είναι δυσάρεστο αλλά μας δίνει μια ξεκάθαρη εικόνα για το πως καλλιεργείται και κλιμακώνεται το μίσος σε μια κοινωνία, πάντα με τις ευλογίες του κράτους. Το 2013, απαγορευόταν από το νόμο να μιλά κανείς σε ανηλίκους για άτομα ή οτιδήποτε έχει να κάνει με τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα καθώς αυτό θεωρούταν προπαγάνδα. Το 2020 απαγορεύτηκαν οι γάμοι ομοφυλοφίλων  ενώ το 2022, ο νόμος περί προπαγάνδας επεκτάθηκε και στους ενήλικες. Αυτό φυσικά συνεπάγεται και πως οποιαδήποτε αναφορά στην κοινότητα απαγορεύεται σε κάθε μορφή τέχνης, στο θέατρο, την τηλεόραση, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις εφαρμογές γνωριμιών. Ζώντας σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, η οποία τα τελευταία χρόνια, παρά τα προβλήματα που ακόμη υπάρχουν, έχει κάνει άλματα ως προς τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πέρασε από τη φάση στην οποία στις αρχές τις δεκαετίας του 2000 ένα φιλί μεταξύ δυο ανδρών σε μια τηλεοπτική σειρά αποτελούσε λόγο επιβολής τσουχτερών προστίμων από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, στο πρώτο επίσημο και αναγνωρισμένο γάμο μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών φέτος, αυτό το πισωγύρισμα σε άλλες χώρες μόνο θλίψη μπορεί να προκαλέσει και αγωνία για το μέλλον των ανθρώπων αυτών, όταν σύμφωνα με ανεξάρτητη έρευνα στη Ρωσία, το ποσοστό των ανθρώπων που δηλώνουν πως φοβούνται ή νιώθουν αηδιασμένοι από την queer κοινότητα, αυξήθηκε από 26% το 2003 σε 38% το 2021 ενώ από το 2010 έως το 2020, έχουν διαπραχθεί στη χώρα πάνω από 1,000 εγκλήματα μίσους που είχαν ως αποτέλεσμα 356 θανάτους.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που οικογένειες ομόφυλων ζευγαριών είναι αναγκασμένες να συμβουλεύουν τα παιδιά τους να ψεύδονται για την κατάσταση που επικρατεί στο σπίτι και άλλοι γονείς αναγκάζονται να αφήσουν τα παιδιά τους σε άλλες οικογένειες πριν δραπετεύσουν από μια χώρα στην οποία θεωρούνται εγκληματίες, δε βρίσκουν εργασία και ο εξευτελισμός αποτελεί καθημερινότητα για εκείνους, σε ένα σύστημα το οποίο τους τιμωρεί απλά και μόνο επειδή είναι ο εαυτός τους και θέλουν να αγαπούν όπως νιώθουν.

Πολλές είναι οι ιστορίες ανθρώπων που ακούγονται και συγκλονίζουν και σε πολλές περιπτώσεις, το τραύμα αυτών των ανθρώπων, ακόμη και μετά τη φυγή τους από τη χώρα, είναι δύσκολο να επουλωθεί όπως συνέβη στην περίπτωση του Salim και του Mikhail που βρέθηκαν και οι δυο κυνηγημένοι σε ένα άσυλο στην Ολλανδία και ερωτεύτηκαν. Ο έρωτας ωστόσο δεν ήταν αρκετός για να γαληνεύσει τον Mikhail, καθώς ακόμη και μετά τη φυγή, δεν άντεξε και πήρε τη ζωή του.

Η διεθνής οργάνωση ILGA για τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας πιέζει την Ευρώπη να πάρει θέση απέναντι σε όσα γίνονται στη Ρωσία εναντίον της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, χωρίς να έχει τη δέσμευση κάποιας χώρας μέχρι τώρα. Την ίδια στιγμή, η ρητορική μίσους του Πούτιν εξισώνει τους μη ετεροφυλόφιλους και τη μη ετεροκανονική οικογένεια με το δυτικό τρόπο ζωής που είναι ενάντια στις παραδοσιακές αξίες της Ρωσίας. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον γεμάτο αντιξοότητες, και αφού εμείς ακόμη μπορούμε να εκφραζόμαστε ελεύθερα, αξίζει να προσπαθούμε καθημερινά για μια κοινωνία λίγο πιο δίκαιη για όλους, ακόμη και αν το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να μη σωπάσουμε απέναντι σε οποιασδήποτε μορφής αδικίας και διακρίσεις.