Οι φίλοι στη ζωή μας παίζουν έναν απ’ τους πιο σπουδαίους ρόλους. Τόσο εκείνοι όσο κι εμείς έχουμε την ανάγκη να μοιραστούμε εμπειρίες, στιγμές διασκέδασης, γέλια αλλά και μυστικά κι ανησυχίες, που ίσως δεν μπορούμε να εκμυστηρευτούμε σε κανέναν άλλον. Η αλήθεια είναι πως για τα πολύ προσωπικά μας αισθανόμαστε αμήχανα να μιλήσουμε στην οικογένειά μας, ειδικά στους γονείς μας. Για έρωτες κι απωθημένα, για τρελά όνειρα και χαζούς, κάποιες φορές, φόβους, για όλα αυτά που θέλουμε να εξωτερικεύσουμε αλλά κανείς να μη μας κρίνει, στρεφόμαστε στα κολλητάρια μας.
Κι είναι, πραγματικά, ανακουφιστικό να υπάρχουν στη ζωή μας. Γιατί μια καθημερινότητα χωρίς φίλους, χωρίς τους εξομολογητές μας, θα έμοιαζε φυλακή. Κλεισμένοι σε κελιά ανείπωτων, μέχρι να μας πνίξουν όλα αυτά που δε νιώθουμε έτοιμοι κι ασφαλείς να τα μοιραστούμε με κάποιον άλλο. Τουλάχιστον, η πλειοψηφία, γιατί υπάρχουν κι εκείνοι, οι πιο κλειστοί, μοναχικοί κι εσωστρεφείς, που δεν τους χρειάζονται.
Κι όσο εκείνοι επιλέγουν τον εαυτό τους, εμείς επιλέγουμε –κι αμοιβαία μας επιλέγουν– τα φιλαράκια μας. Τα άτομα που θέλουμε να ‘χουμε δίπλα μας, στα δύσκολα και στα εύκολα. Κάποτε μας παίρνει χρόνο κι άλλοτε σε μια στιγμή δενόμαστε, τόσο άμεσα και δυνατά που δεν κοιτάμε ούτε τα υπέρ και τα κατά του χαρακτήρα τους.
Μπορεί η σύνδεσή μας να οφείλεται στα κοινά μας γούστα, στον τρόπο που διασκεδάζουμε, στη χημεία μας, να ‘ταν μια περίοδος που κι οι δύο θέλαμε να εμπιστευτούμε και να ανοιχτούμε, να μας κέρδισε η αισιοδοξία του άλλου, κι ας μην ψάξαμε βαθιά για να κρίνουμε αν όντως ταιριάζουμε ή όχι. Και κάπως έτσι, αιφνίδια, όπως μπήκαμε ο ένας στη ζωή του άλλου, μπορεί σε μια στιγμή να ανατραπούν όλα. Να αποχωριστούμε, να ‘ρθει απρόσκλητο το φινάλε μιας φιλίας.
Οι φιλίες που ξεκινάνε βιαστικά κι απότομα –ή απλά επιφανειακά κι ενθουσιωδώς– ίσως κάποια στιγμή νιώσουν πως φθείρονται. Δεν είναι ο χρόνος που τις φθείρει. Είναι οι λεπτομέρειες που δεν παρατήρησε κανείς εξαρχής. Αυτές οι λεπτομέρειες που με τον καιρό κάνουν την εμφάνισή τους κι εσύ βλέπεις πιο καθαρά. Ο χαρακτήρας, οι κινήσεις. Και τότε αρχίζουν οι διαφωνίες, οι χαζοί τσακωμοί κι οι βαριές κουβέντες, με τους εγωισμούς να πρωταγωνιστούν και να ρίχνουν για τελείως ανούσιους λόγους την αυλαία. Σπάνια μια φιλία τερματίζεται για αιτίες σοβαρές.
Το χειρότερο φινάλε, όμως, προκύπτει όταν μπαίνουν στη μέση τρίτα άτομα και λόγια, που μεταφέρνονται και μεταφράζονται αλλιώς σε κάθε μεριά, εντείνοντας το πρόβλημα. Κι ενώ το να δείξει ο χρόνος πως δεν ταιριάζετε σε όλα και πως ίσως οι χαρακτήρες σας διαφωνούν σε κάποια πράγματα, είναι κάτι φυσιολογικό, με χαζές αφορμές και παρεξηγήσεις, θα γίνει η αιτία που θα σας απομακρύνει.
Όταν, όμως, πρόκειται για φιλίες που άντεξαν χρόνια μαζί, ακόμα κι αν κάποτε κατάλαβαν ότι δεν ταιριάζουν απόλυτα, σίγουρα κάποια στιγμή θα χτυπήσει ένα κινητό, ένα μήνυμα –ίσως μετά από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα– που θα γράφει: «Αν θέλεις πάντως να μιλήσεις για κάτι που σε απασχολεί, είμαι εδώ για να το συζητήσουμε». Μία μόνο πρόταση που θα σε κάνει να νιώσεις χαρά, μελαγχολία και προβληματισμό. Αξίζει να λύσετε όποιο πρόβλημα (ή παρανόηση) σας απομάκρυνε; Μετράς τα θετικά και τα αρνητικά, κι αν οι καλές στιγμές υπερισχύουν, φυσικά κι αξίζει να το προσπαθήσετε.
Μέχρι που θα ‘ρθει η στιγμή που ο εγωισμός θα σωπάσει, ο θυμός θα ξεθυμάνει, στα ωραία και τα άσχημα θα σκέφτεσαι πρώτο εκείνο το πρόσωπο και τότε θα σηκώσεις το τηλέφωνο, θα απαντήσεις στο μήνυμα. Και ξέρεις τι θα παρατηρήσεις; Πως, ό,τι κι αν δείχνουν τα ημερολόγια, πρακτικά είναι σαν να μην πέρασε ούτε μια μέρα απ’ όταν τα τσουγκρίσατε.
Όλα θα κυλάνε φυσικά. Η οικειότητα, τα inside jokes, το ενδιαφέρον∙ όλα θα ‘ναι εκεί. Οι συνεχόμενες κουβεντούλες, τα πειράγματα, τα ασταμάτητα τηλεφωνήματα, ακόμα και τις πιο άκυρες ώρες. Γιατί όσα έχεις περάσει με τους φίλους σου, δεν τα έχεις περάσει με κανέναν άλλον. Στιγμές χαράς, λύπης, τρέλας, διασκέδασης. Κι αυτές οι αναμνήσεις δε σβήνουν.
Οι δυνατές φιλίες, ακόμα κι αν χαθούν, επιστρέφουν κι όταν επιστρέψουν θα ‘ναι σαν να μην πέρασε μια μέρα. Γιατί μια φιλία αληθινή μπορεί να ραγίσει για διάφορους λόγους, να μοιάζει ακόμα πως έχει καταστραφεί, αλλά στη βάση της θα παραμένει ατόφια κι ειλικρινής. Κι ας έχει μείνει ένα κομμάτι της, θα ‘ναι το πρώτο, εκείνο που ξεκίνησε αυτή τη φιλία κι αυτό αρκεί για να ξαναχτιστεί απ’ την αρχή.
Αφιερωμένο σε όλες εκείνες τις φιλίες που ξανασμίξαν, όσα χρόνια και να πέρασαν. Αφιερωμένο στις δυνατές φιλίες.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη