Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, οι οποίοι χωρίς να το έχουν ως στρατηγική, θεωρούν ότι είναι απολύτως φυσιολογικό να λένε συνέχεια ψέματα, μικρότερα ή μεγαλύτερα. Έτσι έχουν δημιουργήσει ένα κόσμο γεμάτο ανακρίβειες, απόκρυψη προσώπων, γεγονότων, καταστάσεων και πορεύονται σε αυτόν χωρίς να μπορούν να διαχωρίσουν τη σημασία της αλήθειας.
Υπάρχει η ορολογία τα “κατά συνθήκη ψέματα”, που αναφέρεται στα μικρά καθημερινά, σχετικά αθώα, ψεματάκια τα οποία ειπώνονται για να μη δημιουργήσουν αντιδράσεις ή να βοηθήσουν ν’ αποφευχθούν πολύπλοκες καταστάσεις. Φυσικά καμιάς μορφής ψέμα δεν είναι αθώο, γιατί μας εξοικειώνει με μια συμπεριφορά γκρίζας ζώνης και μας κάνει ν’ αποδεχόμαστε την απόκρυψη της αντικειμενικής αλήθειας. Αυτά τα μικρά ψεματάκια, κάποια στιγμή, όσο κι αν νομίζουμε πως τα ελέγχουμε, αρχίζουν ν’ αλλάζουν μορφή και να γίνονται μεγαλύτερα.
Τι συμβαίνει όταν έχουμε σχέση με παθολογικό ψεύτη; Σίγουρα είναι πάρα πολύ δύσκολο να ευδοκιμήσει, γιατί συνέχεια θα βρισκόμαστε σε μία διαδικασία επιβεβαίωσης των όσων λέγονται, ενώ η εμπιστοσύνη που θα απέχει θα μαγκώνει κάθε εξέλιξη και χαλαρότητα μεταξύ του ζευγαριού. Θα υπάρχει μια διαρκής επαγρύπνηση που μόνο στρες μπορεί να φέρει.
Αν θελήσουμε να εξετάσουμε το προφίλ ενός παθολογικού ψεύτη θα πρέπει να επιστρέψουμε στην παιδική ηλικία. Οι γονείς θεωρούν ότι με το να μη λένε την αλήθεια στα παιδιά τους τά προστατεύουν ή ένα ψέμα είναι μέσο τους για να σταματήσουν έναν καβγά ή μια γκρίνια. Τα παιδιά όμως συνηθίζουν ν’ ακούνε ψέματα που αργότερα, ενώ αναγνωρίζουν, τ’ αποδέχονται ως μια φυσιολογική κατάσταση, αφού προέρχονται από τους πιο κοντινούς κι αγαπημένους τους ανθρώπους που σαφώς κι έχουν καλή πρόθεση.
Όλ’ αυτά στην πορεία των χρόνων μπορεί να κάνουν ορισμένους ανθρώπους να θεωρούν το ψέμα γενικότερα, τα μικρά κατά συνθήκη ψέματα, το ν’ αποκρύπτουν την πραγματικότητα και την αλήθεια, να μην κάνουν κουβέντα κι αναφορά σε διάφορα ζητήματα, ως φυσιολογική κατάσταση, έναν αποτελεσματικό τρόπο να εξαφανίσουν την προβληματική φάση που βρίσκονται. Συχνά με την απόκρυψη της αλήθειας, πιστεύουν ότι δεν υφίσταται καν το ζήτημα εφόσον ο άλλος άνθρωπος το αγνοεί. Πάει μακριά αυτή η βαλίτσα των ψεμάτων, της παραπλάνησης κι απόκρυψης.
Εάν κάποιος άλλος άνθρωπος έχει μάθει να δίνει σημασία στην αλήθεια και θέλει να ειπώνονται όλα όπως είναι χωρίς διπλά μηνύματα και μη ξεκάθαρες καταστάσεις θα πρέπει να σκεφτεί καλά αν μπορεί να ζήσει μ’ έναν παθολογικό ψεύτη. Μπορεί να σημαίνει ότι πρέπει να επιβεβαιώνει, να ρωτάει, να προβλέπει και γενικότερα να έχει έναν ρόλο ερευνητή μέσα στη σχέση. Φυσικά αυτό είναι πολύ δύσκολο και κουραστικό. Η ειλικρίνεια, όσο σκληρή κι αν είναι, όσο κι αν πονάει, είναι ο καλύτερος δρόμος να διατηρήσουμε μια υγιή σύνδεση μ’ έναν άνθρωπο. Μεταξύ ενός μικρού αθώου ψέματος είναι σύντομος ο δρόμος μέχρι την έλλειψη εμπιστοσύνης.
Όσο για το πώς καταλαβαίνουμε ότι συναναστρεφόμαστε έναν παθολογικό ψεύτη, ας πούμε πως συχνά γινόμαστε μάρτυρες ψεμάτων κι απόκρυψης της αλήθειας, οπότε υπάρχει μοτίβο. Οι άνθρωποι που συναναστρεφόμαστε μπορεί να λένε ψέματα κατά την παρουσία μας κι ενώ εμείς διακρίνουμε μια άλλη διάσταση από εκείνη που μας παρουσιάζουν. Τα σημάδια είναι εκεί. Μάρτυρες ενός τηλεφωνήματος που αποκρύπτει πού και με ποιον ειναι χωρίς να υπάρχει λόγος, ενός νοήματος να κάνουμε ησυχία ενώ μιλάει για να μη φανεί ότι είναι μαζί μας, άσχετες πληροφορίες κι απόκρυψη της αλήθειας για πράγματα απλά, βρίσκονται ζωντανά μπροστά μας. Φυσικά και το μυαλό μας θα πάει ότι κι εμείς θα γίνουμε αποδέκτες μιας ψευδούς απάντησης ή απόκρυψης της κατάστασης, καλώντας το συγκεκριμένο άνθρωπο κι όντας στην άλλη άκρη της γραμμής, τελικά θα πάρουμε μια ψευδή απάντηση για το πού είναι.
Μπορεί να γίνει σχέση με παθολογικό ψεύτη, μ’ έναν άνθρωπο που διαστρεβλώνει την αλήθεια ή αποκρύπτει στοιχεία και θεωρεί ότι αυτό είναι φυσιολογικό; Η απάντηση έρχεται με τις αντοχές μας. Ναι, λέει ψέματα, το ξέρουμε, το αντέχουμε; Κάποια ψέματα μπορούμε να τα διαχειριστούμε, κάποια άλλα όμως μπορεί να είναι πολύ σοβαρά, να μας παραπλανήσουν να μας εκθέσουν, κοινωνικά, οικονομικά, ψυχολογικά. Εάν κάποιος έχει μάθει να λέει ψέματα, ενδεχομένως να μην μπορεί να ξεμάθει. Είναι μια φοβερά δύσκολη διαδικασία και το να πιστεύουμε ότι αυτός ο άνθρωπος μπορεί εύκολα ν’ αλλάξει συμπεριφορά, δυστυχώς αποτελεί αυτοπαραμύθιασμα. Το βασικό πίσω από το ψέμα, έχει να κάνει με την αποφυγή της ανάληψης ευθύνης.
Ας προλάβουμε να χτίσουμε την έννοια της αλήθειας σε μικρή ηλικία. Ας μη λέμε μικρά, αθώα ψέματα στα παιδιά μας, όπως τι ώρα θα γυρίσουμε, πού θα πάμε, γιατί δεν μπορούν να αγοράσουν το τάδε παιχνίδι, γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι που θέλουν. Δε λέμε ψέματα, δεν απειλούμε με τρομακτικούς τύπους που θα έρθουν και θα κάνουν διάφορα, δε φτιάχνουμε σενάρια για ν’ αποφύγουμε μια γκρίνια και μια δύσκολή στιγμή. Λέμε ό,τι ισχύει και χτίζουμε μια σχέση εμπιστοσύνης με τα παιδιά μας, ώστε στο μέλλον ως ενήλικοι ν’ αναγνωρίζουν την αξία της ειλικρίνειας και της αλήθειας. Δυστυχώς για τη σχέση μας με τους ενήλικους παθολογικούς ψεύτες, καλή μας δύναμη.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Συντάκτης: Αιμιλία Λυμπέρη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
