Εάν κάτι είναι ευμετάβλητο και συνεχώς εξελισσόμενο είναι η ομορφιά, τα «πρότυπα» που μας επιτρέπουν να χαρακτηρίζουμε κάποιον άνθρωπο γοητευτικό, ελκυστικό κι εμφανίσιμο. Σε όποια μικροκοινωνία κι αν μεγαλώσαμε, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας πως η ομορφιά, έτσι όπως την έχουμε στο μυαλό μας, δεν είναι η ίδια σε όλες τις χώρες, τους πολιτισμούς, τις χρονικές περιόδους και φυσικά τα άτομα. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι κάπως οξύμωρο να κατονομάζουμε ένα τόσο υποκειμενικό πράγμα ως αντικειμενική πραγματικότητα, κι αυτό αποδεικνύεται μέσα από 10 χώρες με εντελώς διαφορετικά πρότυπα ομορφιάς μεταξύ τους.
1. Γαλλία
Εάν μας ζητούσαν να πούμε ποια είναι η πρωτεύουσα της ομορφιάς ίσως στο μυαλό μας να εμφανιζόταν το Παρίσι και δε θα είχαμε και τελείως άδικο. Αρώματα, φυσικότητα, γήινα χρώματα, (επιμελώς) ατημέλητα μαλλιά κι ένα μακιγιάζ απλό, λιτό κι απέριττο συνθέτουν μια εικόνα που θα μπορούσε άνετα να σταθεί σ’ ένα περιοδικό μόδας. Οι Γάλλοι κι οι Γαλλίδες ξέρουν να ντύνονται απλά, με κυρίαρχα τα χρώματα του μπλε, του λευκού και του αγαπημένου τους μαύρου μαζί με μια στρώση από ένα κόκκινο κραγιόν και μια καμπαρτίνα. Σικ, effortless, μα πάντα προσεγμένο το look τους είναι πάντα μια σίγουρα επιτυχημένη επιλογή.
2. Σκανδιναβία
Μετακινούμενοι στα Βόρεια, θα λέγαμε πως τουλάχιστον στην Ευρώπη, η ιδέα της ομορφιάς των Σκανδιναβών μας μεταφέρει σε κάποιο παράλληλο σύμπαν με πρίγκιπες και πριγκίπισσες του χιονιού. Ξανθά μαλλιά και γαλανά μάτια, λευκό δέρμα το οποίο όμως είναι πάντα περιποιημένο κι αψεγάδιαστο (άλλωστε «αναγκάζονται» να το φροντίζουν λόγω των καιρικών συνθηκών στις χώρες εκείνες). Χαρακτηριστικό τους επίσης είναι πως παρά το (ψηλό) ύψος τους, το σώμα τους έχει μια αρμονία και χάρη.
3. Ινδία
Μιας και μιλάμε για αρμονία δε θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε το αίτημα αυτό στις κοινωνίες της Ινδίας. Οι γυναίκες εκεί, λόγω του ότι καλύπτουν μεγάλο μέρος του κεφαλιού τους, δίνουν περισσότερη προσοχή στα όμορφα μάτια και στο χρώμα δέρματος, κάτι που ισχύει και για τους άνδρες οι οποίοι επενδύουν πολλά χρήματα στον καλλωπισμό του προσώπου τους. Πολλές φορές θα παρατηρήσουμε πως έχουν ζωγραφισμένα στα χέρια τους ορισμένα σχέδια που παραπέμπουν σε τατουάζ, αλλά η φιλοσοφία πίσω από το floral body art ή αλλιώς hena (όπως ονομάζεται) έχει μια βαθύτερη σημασία που συνδέεται με την καλή υγεία και την ευημερία σ’ έναν γάμο. Ο σκοπός τους είναι να προσελκύσουν και τους μελλοντικούς συντρόφους τους.
4. Ιράν
Σε παρόμοια κατάσταση με την Ινδία, το πρόσωπο παίζει για άλλη μια φορά τον κυρίαρχο ρόλο στο να θεωρηθεί κάποιος άνθρωπος όμορφος στο Ιράν. Τα καλοσχηματισμένα φρύδια, τα εντυπωσιακά μάτια και φυσικά το κέντρο του ενδιαφέροντος για όλους, η μύτη. Η χώρα αυτή έχει το μεγαλύτερο ποσοστό ρινοπλαστικών επεμβάσεων παγκοσμίως και δεν είναι καθόλου τυχαίο. Εκτιμάται πως 200.000 Ιρανοί ετησίως υποβάλλονται σε πλαστικές επεμβάσεις με σκοπό να ομορφύνουν τη μύτη τους. Οι γυναίκες, ειδικά λόγω της μαντίλας, δεν μπορούν να αναδείξουν πολλά σημεία από το σώμα και το πρόσωπό τους, οπότε η εύρεση συντρόφου που θα αποφασίσει πως οι ίδιες είναι άξιες για να γίνουν νύφες, είναι από τους βασικότερους -δυστυχώς- λόγους που καλούνται να το κάνουν ακόμα κι από πολύ μικρή ηλικία (14 χρονών).
5. Αιθιοπία
Στα βήματα της σύναψης ενός καλού γάμου και της αναπαραγωγής, στις γυναίκες στην Αιθιοπία, όπου βρίσκονται σε ηλικία ικανή για τεκνοποίηση, αφαιρούνται τα δύο μπροστινά δόντια τρυπώντας το κάτω τους χείλος τοποθετώντας έναν βαρύ, πήλινο δίσκο. Αυτός υποδηλώνει πως είναι καταξιωμένες, σεξουαλικές κι ισχυρές προσωπικότητες. Ξυρίζουν επίσης πολλές φορές το κεφάλι τους και διακοσμούν το πρόσωπό τους με σκουλαρίκια τα οποία εναλλάσσονται. Παρόμοια τακτική ισχύει και στους άνδρες. Οι γυναίκες όμως της φυλής Mursi θεωρούν πως ο δίσκος αυτός, όσο μεγαλύτερος είναι, αντιπροσωπεύει την κοινωνική ενηλικίωση και «γεφυρώνει» με έναν τρόπο τον βιολογικό με τον κοινωνικό εαυτό.
6. Μιανμάρ (χώρα ανάμεσα στο Μπαγκλαντές και στην Ταϊλάνδη)
Παραμένοντας στο πρόσωπο, οι γυναίκες στο Μιανμάρ δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στον λαιμό τους και κυρίως στο πόσο μακρύς είναι. Αυτό το πετυχαίνουν φορώντας δαχτυλίδια σε όλο το μήκος τους ώστε να πιέζονται τα κόκαλα και λόγω του ότι μπορεί να φτάσουν τα δαχτυλίδια να ζυγίζουν 10 κιλά, σπάνια τα βγάζουν. Πηγές λένε πως αρχικά τα φορούσαν για να προστατευτούν από τις τίγρεις και λειτουργούσαν ταυτόχρονα ως αποτρεπτικό παράγοντα για να μην τις αιχμαλωτίζουν. Ειρωνικά, όμως πλέον, αποτελούν σύμβολο ομορφιάς και προστασίας της κουλτούρας τους.
7. Νέα Ζηλανδία
Τόσο οι άνδρες, όσο και οι γυναίκες βάφουν το πρόσωπο και κυρίως τα χείλη τους, με ορισμένα σχέδια τα οποία παραπέμπουν σε τατουάζ. Οι Maori τα αποκαλούν Ta Moko και για τις γυναίκες αυτό αποτελεί ακόμα μια φορά μια «ένδειξη» για την προσωπικότητά τους, ενώ χρησιμεύει στην εύρεση συντρόφου. Κανένα από αυτά τα σχέδια δεν είναι ίδιο, καθώς αντιπροσωπεύουν τη διαφορετική κοινωνική τάξη, δύναμη και prestige τους. Όσο πιο γεμάτα θεωρούνται τα χείλη τους από τα Ta Moko τόσο περισσότερο εκλαμβάνονται ως όμορφες.
8. Νότια Κορέα
Ας παραδεχτούμε όλοι πως θα θέλαμε να μάθουμε τα μυστικά του skincare των Κορεάτων καθώς φαίνεται πως έχουν βρει το μυστικό της αντιγήρανσης, αφού το δέρμα τους θυμίζει μωρού. Αλλά αυτό ακριβώς είναι και το αίτημά τους. Οι γυναίκες στη Ν.Κορέα «πρέπει» να είναι όμορφες και χαριτωμένες σαν μωρά, με μικροκαμωμένο σώμα χωρίς έντονες καμπύλες και με σημαντικό χαρακτηριστικό τις «βρεφικές σακούλες» κάτω από τα μάτια. Το στρογγυλό πρόσωπο, απαραίτητο στοιχείο όλων (που περιγράφεται πως πρέπει να είναι σαν «φεγγάρι») αλλά και το στυλ τους, έχει επηρεαστεί πολύ και από τα K-pop είδωλα.
9. Αυστραλία
Τα μικροκαμωμένα και παιδικά σχεδόν σώματα από τη Νότια Κορέα θα φαίνονταν παράταιρα στην Αυστραλία, όπου η «μόδα» προτάσσει το γυμνασμένο σώμα σε άνδρες και γυναίκες. Ο όγκος κι οι καλοσχηματισμένοι μύες είναι τα στοιχεία όπου εκτιμώνται παραπάνω κι αναδεικνύονται ως πρότυπο ομορφιάς. Είναι αξιοσημείωτο πως οι άνδρες στη συγκεκριμένη περίπτωση ασχολούνται περισσότερο με προϊόντα ομορφιάς και καταφεύγουν σε χειρουργικές επεμβάσεις για ν’ αποκτήσουν το «ιδανικό» σώμα.
10. Μεξικό
Oι γυναίκες στο Μεξικό θεωρούνται όμορφες εάν έχουν πλούσιο στήθος και καμπύλες, πλούσια μαλλιά και βαθύ χρώμα δέρματος. Οι άνδρες αντίστοιχα είναι αυτό που θα χαρακτηρίζαμε «macho» δηλαδή ανδροπρεπείς αλλά όχι με τη σημασία της βιαιότητας και της επιθετικότητας, όσο της φυσικότητας και την καλής φυσικής κατάστασης.
Με μια σύντομη έρευνα, μπορούμε να διαπιστώσουμε πως όταν «ρωτάμε» κάθε χώρα ποια είναι τα πρότυπα ομορφιάς της, τα περισσότερα εάν όχι όλα, αναφέρονται πάντα στον γυναικείο πληθυσμό γεγονός που μας κάνει να σκεφτόμαστε πως η ανάγκη για να θεωρηθεί κάποιος όμορφος έχει περάσει ως απαίτηση μόνο σε εκείνες. Σε πολλές μάλιστα χώρες είναι κι ο μόνος τρόπος να πραγματοποιήσουν έναν συμφέρων γάμο, κάτι το οποίο φαίνεται να κατέχει τη σημαντικότερη θέση στις κοινωνίες τους. Ίσως αυτό να μας κάνει να αμφισβητήσουμε και τον τρόπο που ίσως σκεφτόμαστε εμείς την εξωτερική ομορφιά και τον λόγο που την έχουμε τοποθετήσει τόσο ψηλά.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου