6 φράσεις που δεν είναι και τόσο φεμινιστικές όσο νομίζουμε

Ο φεμινισμός είναι -κακώς- κάποιες φορές μια παρεξηγημένη έννοια η οποία συγχέεται με την απομάκρυνση κι απαξίωση του άνδρα, την κυριαρχία των γυναικών έναντι εκείνων, που οδηγούν και σε πιο εξτριμ απόψεις και στάσεις. Πράγμα το οποίο σαφώς δεν έχει καμία σχέση με τον φεμινισμό. Κι επειδή «γλώσσα λανθάνουσα την αλήθεια λέγει» θα δούμε κάποιες φράσεις που μπορεί να λέμε στην καθημερινότητά μας κι άθελά μας να μην έχουμε καταλάβει πως δεν είναι και τόσο φεμινιστικές, όσο νομίζουμε. Οπότε, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να τις εντοπίσουμε και να αντιληφθούμε τι κρύβεται κάτω από αυτές.

1. Αυτό θα βάλεις;

Αυτή η φράση δεν είναι απαραίτητο να έρχεται από άνδρα αλλά μπορεί κάλλιστα και από γυναίκα. Προασπίζουμε το δικαίωμα της κάθε μιας να φοράει ό,τι θέλει, τουλάχιστον θεωρητικά αλλά δεν παύουμε κάποιες φορές να κριτικάρουμε το στυλ της εάν δε συνάδει με το δικό μας ή το θεωρούμε «παράταιρο» και μη κολακευτικό. Σίγουρα όλοι έχουμε μια άποψη για τα πράγματα και μπορεί ορισμένες στιγμές οι σκοποί μας να είναι ειλικρινείς και χωρίς κακή πρόθεση, αλλά είναι ταυτόχρονα δικαίωμα του άλλου να μη μας εξηγεί γιατί φοράει το κάθε τι ή να μας δικαιολογήσει πώς ταιριάζει ανάλογα με την περίσταση ακόμα κι εάν εμείς πιστεύουμε το αντίθετο.

2. Όλοι οι άνδρες είναι ίδιοι, εμείς πρέπει να μείνουμε ενωμένες

Εμπνευσμένοι κι εμείς από τον Όργουελ που έλεγε πως «όλα τα γουρούνια έχουν το ίδιο πρόσωπο» το μεταφέραμε στο σήμερα με ένα twist: είπαμε πως ναι μεν οι γυναίκες πρέπει να μείνουμε ενωμένες (κάτι καλό) αλλά επειδή οι άνδρες είναι όλοι «καθάρματα» κι αυτές οι γενικεύσεις δε βοήθησαν ποτέ κανέναν. Οι μεν είναι καλοί, οι δε είναι κακοί κι αφού η πατριαρχία είναι εκείνη που μας παιδεύει, άρα, για όλα φταίνε οι άνδρες. Κάπου εδώ κάτι γίνεται λάθος. Δεν υπάρχει κάποιος εχθρός για να τον καταπολεμήσουμε ή να χρειαστεί να χωριστούμε σε δύο αντίπαλες ομάδες για να δούμε ποια θα επικρατήσει, γιατί αρχικά δεν είμαστε ζούγκλα και δεύτερον ο φεμινισμός δε στηρίζει πως πρέπει να πετάξουμε τους άνδρες στο περιθώριο, αλλά αντίθετα να υπάρχει ισότητα. Αντιτίθεται σε κάθε τσουβάλιασμα, και κάθε τσουβάλιασμα δεν είναι φεμινισμός.

3. Θα πληρώνουμε πάντοτε μισά – μισά

Μιας κι είπαμε για ισότητα, ας μιλήσουμε και για το θέμα που ταλανίζει τους ανθρώπους από τη στιγμή που εφευρέθηκαν τα χρήματα: «ποιος θα πληρώσει στο πρώτο ραντεβού» και στα επόμενα, εάν ακολουθήσουν. Εάν κάποιος από τους δύο θέλει να κεράσει, τότε θα κεράσει, δεν περιμένουν ούτε οι από τους άνδρες να κεράσουν, ούτε κι εκείνοι είναι απαραίτητο να έρθουν με αυτή τη νοοτροπία. Είναι κι από τις δύο πλευρές ωραίο να σε «προσέχει» ο άλλος και να θέλει να στο δείξει και με υλικά μέσα, δεν υπάρχει κάτι καταδικαστέο σε αυτό, ούτε χρειάζεται να το μεγαλοποιούμε και να ψάχνουμε να βρούμε το μυστικό νόημα πίσω από το κέρασμα.

4. Είσαι πιο ωραία χωρίς μακιγιάζ

Φυσική ομορφιά και μακιγιάζ, σαν δύο αιώνιοι εχθροί που ποτέ δεν μπορούν να συνυπάρξουν, αλλά γιατί μια γυναίκα να μην μπορεί να δείχνει όμορφη και να αισθάνεται έτσι με ή χωρίς βάψιμο; Ή μήπως, το γεγονός ότι βάφεται δείχνει για κάποιον λόγο μια ανασφάλεια την οποία προσπαθεί να κρύψει; Σαφώς κι όχι. Το μακιγιάζ είναι μια τέχνη κι εάν ένας άνθρωπος θέλει να βαφτεί τότε δε χρειάζεται να μπαίνουμε στη διαδικασία να ερμηνεύουμε το μήνυμα που θέλει να περάσει ή να θεωρούμε πως θέλει να τραβήξει την προσοχή. Όπως επίσης, το να θεωρούμε ότι υμνούμε τη φυσική ομορφιά με το να κάνουμε shame σε ένα μακιγιαρισμένο πρόσωπο, είναι κομματάκι προβληματικό και μικροπρεπές.

5. Εγώ δεν είμαι σαν τις άλλες/ Εσύ δεν είσαι σαν τις άλλες

Αυτό το «κομπλιμέντο» συνήθως, στην αρχή, μάς κάνει να αισθανόμαστε ξεχωριστές και διαφορετικές από τις υπόλοιπες κοπέλες, σαν να μας επιλέγει κάποιος από όλες τις υπόλοιπες και δε μας περνάει κατευθείαν από το μυαλό η ερώτηση «γιατί τι κακό έχουν οι άλλες»; Η κάθε μια είναι μοναδική κι αυτό δεν αποτελεί κάποια φράση από παραμύθι με πριγκίπισσες, αλλά είναι μια πραγματικότητα κι ισχύει για κάθε άνθρωπο. Σκεφτόμαστε αυτόματα τα αρνητικά χαρακτηριστικά, σύμφωνα με τα οποία πολλές φορές προσδιορίζουμε στο γυναικείο φύλο και κατά συνέπεια, όταν ακούμε αυτή τη φράση, αυτό μάς έρχεται στο μυαλό. Αλλά η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει κάποια ανάγκη να νιώσουμε καλύτερα, καμία ανάγκη να μας προσδιορίζει κάποιος μέσα από μια σύγκριση.

6. Οι γυναίκες είναι πιο ευαίσθητες

Οι γυναίκες λόγω και της δυνατότητάς τους να τεκνοποιήσουν και λόγω των κοινωνικών επιταγών που παλιότερα έπρεπε να επιδείξουν μια αντίστοιχη συμπεριφορά, «έπρεπε» να είναι ευαίσθητες. Οι άνδρες, αντίθετα, υποχρεούνταν να δείχνουν μια δυναμικότητα και κυριαρχία ως «προστάτες» της οικογένειας, οπότε τώρα, όταν λέμε πως οι γυναίκες είναι ευαίσθητες ουσιαστικά παρουσιάζουμε τους άνδρες ως όντα με χαμηλότερη συναισθηματική νοημοσύνη. Η πραγματικότητα είναι πως τα δύο αυτά «αντίπαλα» φύλα δε χρειάζεται σε καμία περίπτωση να βρίσκονται σε διαμάχη, αλλά να καταλάβουν, τόσο οι μεν όσο και οι δε, πως ο φεμινισμός παρ’ όλο που έχει πάρει το όνομά του από τις γυναίκες, έχει οφέλη προς τον άνθρωπο και παρέχει τη δυνατότητα να απαλλαχτεί από τα πρότυπα μιας τοξικής αρρενωπότητας. Ο άνδρας μπορεί να είναι όσα είναι και μια γυναίκα και το αντίστροφο· οι δύο, μπορεί και πρέπει να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες και τα ίδια δικαιώματα στα συναισθήματα. Δε χρειαζόμαστε πλέον ανώτερα και κατώτερα φύλα αλλά ίσα. Και ποτέ δε χρειαστήκαμε.