Το 10% των ανθρώπων έχει βιώσει επιθανάτιες εμπειρίες την ώρα του ύπνου, οι οποίες κατά κύριο λόγο περιλάμβαναν ταχύτητα σκέψεων, αίσθηση ζωντάνιας και γαλήνης, αποχωρισμός από το σώμα, συναντήσεις με αγαπημένα πρόσωπα και σχεδόν όλοι αναφέρουν ένα τούνελ που οδηγούσε στο φως.
Αυτή η εξωσωματική συνθήκη όμως εξηγείται επιστημονικά: σε ένα πείραμα με 9 αρουραίους που βρίσκονταν σε κατάσταση αναισθησία τους προκλήθηκε καρδιακή προσβολή και παρατήρησαν έντονες εγκεφαλικές δραστηριότητες. Διαπιστώθηκε επομένως πως βρίσκονταν σε κατάσταση εγρήγορσης. Συνήθως το φαινόμενο αυτό μπορεί να «μπερδευτεί» και με την υπνική παράλυση, όπου η μετάβαση από το ένα στάδιο του ύπνου στο άλλο δεν πραγματοποιήθηκε ομαλά κι έτσι το σώμα χαρακτηρίστηκε έπειτα από μια φυσική ακινησία. Σαν να βρίσκεσαι στον χώρο σου και να καταλαβαίνεις τι γίνεται γύρω σου, αλλά να μην μπορείς να κουνηθείς ή να μιλήσεις.
Το 40% των ανθρώπων έχει βιώσει μια τέτοια στιγμή, η οποία προκαλεί άγχος, στρες, αίσθημα αδυναμίας και σε καθιστά αβοήθητο. Βέβαια, όλα αυτά μπορεί να προκαλούνται από έλλειψη ύπνου, ασταθές πρόγραμμα με συνεχείς εναλλαγές, χρήση ορισμένων φαρμάκων και κατάχρηση ουσιών, ακόμα και το να κοιμάσαι ανάσκελα. Αλλά μπορεί να βρίσκεται και κάποια άλλη εξήγηση πίσω απ’ αυτό;
Στη μυθική του διάσταση, έχουμε τον θεό (ή δαίμονα) Ύπνο στην αρχαία Ελλάδα, που ήταν ο θεός της νύχτας και του ερέβους, αδερφός με τον Θάνατο. Πολλοί υποστηρίζουν πως ο ύπνος είναι ένας μικρός θάνατος: οι καρδιακοί παλμοί μειώνονται, βρίσκεσαι σε ακινησία κι οι υπόλοιπες λειτουργίες τελούνται μηχανικά. Στη συνέχεια του μύθου, ο Ύπνος παντρεύτηκε την Πασιθέη, η οποία γέννησε τέσσερα παιδιά εκ των οποίων το ένα ήταν ο Φοβήτωρ, που έπαιρνε τη μορφή τεράτων και τρομακτικών μορφών κι αποτελούσε την προσωποποίηση του εφιάλτη.
Στην ελληνική παράδοση, επικρατέστερη είναι η «Μόρα» μια γριά γυναίκα η οποία έρχεται την ώρα που κοιμάσαι και μπορεί να τη νιώθεις σαν να σε πλακώνει, να σου δίνει την αίσθηση πως δεν μπορείς ν’ αναπνεύσεις. Μπορεί ακόμα και να την αναγνωρίσεις σαν σκιά ή σαν μια φιγούρα που στέκεται κάπου στο δωμάτιο. Αντίστοιχη μ’ αυτή την εικόνα υπάρχει στην Ινδονησία με τα ονόματα rep-repan, eureup-eureup και tindihan ή dabtsong (η φυλή Χμονγκ στο Βιετνάμ και το Λάο) ή και khmaochsângkât (στην Καμπότζη). Περιγράφεται ως ένα φάντασμα που μπορεί να σου επιτεθεί αλλά και να λειτουργήσει όπως η Μόρα.
Το σκοτάδι κι η νύχτα έχουν μια μακραίωνη παράδοση στις τρομαχτικές ιστορίες, στα υπερφυσικά πλάσματα και στις μυστηριακές δυνάμεις, σαν όλα τα άσχημα πράγματα να συμβαίνουν το βράδυ. Ίσως δημιουργεί και μια ατμόσφαιρα, κάτι το εξωπραγματικό, εκείνο που συνδέεται με τον θάνατο. Οι δολοφονίες ποτέ δε γίνονται στο φως, τα εγκλήματα τ’ ανακαλύπτεις το επόμενο πρωί και το βράδυ πρέπει να μείνεις ξαπλωμένος και να κλείσεις τα μάτια σου με την κουβέρτα ή το σεντόνι μέχρι το πρόσωπό σου. Αλλιώς, ποιος ξέρει τι θα συμβεί;
Όλα αλλάζουν το βράδυ. Οι σκιές παίζουν περίεργα παιχνίδια με το μυαλό σου κι οι αισθήσεις σου ακολουθούν αυτό τον χορό. Μπορεί να ονειρεύεσαι πράγματα και να μην είναι τίποτα αληθινό, κι όμως για σένα ήταν πραγματικά. Ξυπνάς κι αναρωτιέσαι εάν τα φαντάστηκες όλ’ αυτά, εάν είδες πράγματι αυτή τη φιγούρα στον τοίχο που ποτέ όμως δε σε πλησίασε, το πρωί όλα φεύγουν και τα πάντα ξεδιαλύνονται. Το βράδυ όμως, έχει βαφτιστεί επικίνδυνο. Τα βράδια δεν πρέπει να κυκλοφορείς, ούτε να κοιτάς τους ανθρώπους κατάματα, πρέπει να μπεις γρήγορα σπίτι σου και να διπλοκλειδώσεις την πόρτα. Αλλά ακόμα κι εκεί, στην ασφάλεια του σπιτιού σου, αυτός ο αόρατος κι αθέατος κόσμος ξέρεις πώς μπορεί να κατοικεί σε κάθε γωνιά και να μην το μάθεις ποτέ.
Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να κλείσεις τα μάτια και να κοιμηθείς. Ελπίζοντας πως τίποτα δε θα ταράξει τον ύπνο σου. Όνειρα γλυκά!
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Συντάκτης: Ελένη Τσεπελίδη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
