Το παράδοξο του να αγαπάς ήταν και θα είναι ένα

«Τι σχέση έχει η αγάπη με τον έρωτα; Ο έρωτας είναι εγωισμός, η αγάπη είναι αυταπάρνηση.» (Τερζάκης)

Παρ’ όλο που ο έρωτας προβάλλεται περισσότερο ενθουσιώδης και μεγαλεπήβολος, ας σταθούμε λίγο στην άγνωστη εκείνη παρουσία της ζωής μας, στη λέξη εκείνη που με δυσκολία δραπετεύει από τα χείλη μας, στο συναίσθημα που πασχίζουμε να ανακαλύψουμε και με λύπη διαπιστώνουμε πως μια ζωή δεν είναι αρκετή για να το αποκτήσουμε· ας συλλογιστούμε και εξυμνήσουμε την αγάπη και το περίτρανο «παράδοξο» της δύναμής της που δεν είναι άλλο από το να έχεις σε κάποιον αδυναμία.

«Αγαπώ» φωνάζουμε σιωπηλά και ο καθένας συμπληρώνει με όποια λέξη επιθυμεί καθώς εκείνη τη στιγμή δεν ονοματίζουμε τι αγαπάμε αλλά επεξηγούμε το ίδιο το ρήμα, μετά από αυτό ακολουθεί το σύμβολο της ισότητας και όχι κάποιο κόμμα ή επεξηγηματικό σημείο στίξης. Η αγάπη λοιπόν προήλθε από τον έρωτα ή το αντίθετο; Οι ερμηνείες ποικίλλουν, το κοινό τους σημείο όμως είναι ο εγωισμός. Η αγάπη βρίσκεται στο ένα άκρο και ο έρωτας στο άλλο, στη μέση -ειρωνικό για εκείνον- βρίσκεται ο εγωισμός, το μικρόβιο εκείνο που ακόμα και λίγο να ξεφύγει από τα όριά του, αποβαίνει καταστροφικό και οι μονομάχοι καλούνται να το κατακτήσουν, αλλά στη μάχη αυτή ο έρωτας πάντοτε θα νικά. Η αγάπη, από την άλλη, αναγκάστηκε να επιβιώνει δίχως εκείνον κι όπως όλα ξεκινούν από το χάος έτσι κι εκείνη δημιουργήθηκε μέσα από αυτό.

Η αγάπη θα μπορούσε να είναι μία αιματηρή μονομαχία, μια αδιάκοπη ανάγκη για κυριαρχία και επιβολή· μόνο και μόνο η προ(σ)φορά των πέντε αυτών γραμμάτων έχει τα μέσα να μας αποστομώνει αλλά επέλεξε να απαρνηθεί τη δύναμή της και κάποιος θα υπέθετε πως αποδυναμώθηκε. Αντιθέτως, μας ηρεμεί χωρίς να μας αποχαυνώνει, μας αποδεσμεύει από εναλλασσόμενες εντάσεις επιτρέποντας στην καρδιά μας να χτυπά όλο και πιο δυνατά, μας εξυψώνει δίχως να κινδυνεύουμε να χαθούμε από την εκτυφλωτική λάμψη του ηλίου αλλά ούτε και από τη δύναμη της πρόσκρουσης με το έδαφος. Το υψηλότερο σημείο ήταν ανέκαθεν ο τελικός προορισμός της και ίσως γι’ αυτό δυσκολευόμαστε τόσο να την αγγίξουμε, να την κατακτήσουμε.

Ίσως δεν είναι παράφορη, απέχει από αυτή την ακαριαία και ακόρεστη σωματική έλξη, ούτε μοιάζει με μία επιπολαιότητα της στιγμής και σίγουρα απέχει από την κενότητα που περιορίζεται σε μία ανούσια σχέση με αποκλειστικό χαρακτηριστικό της τη δέσμευση. Ίσως τη φανταζόμαστε πιο απλή, λιτή και ορισμένες φορές απαρατήρητη από το γυμνό μάτι. Ακούγεται κάπως ουτοπικό και ονειρικό σχεδόν, σαν να είναι ένα ακόμη όμορφο παραμύθι αγάπης αλλά όσο κι αν προσπαθούμε να το συμπυκνώσουμε σε μερικές σελίδες με προσιτές εικόνες, γνωρίζουμε πως η πραγματικότητα απέχει.

Οι ιστορίες αγάπης γράφονται μέρα με τη μέρα για ολόκληρες ζωές κι ας τις αποκαλούμε μαρτυρίες. Είναι η μόνη απόδειξη πως ο άνθρωπος είναι ικανός για τα πάντα, αφού μπορεί να αγαπήσει, έχει τη δύναμη να καταφέρει τα πάντα (του). Αυτοί οι άνθρωποι είναι πραγματικά αξιοθαύμαστοι, γεμάτοι ψυχική δύναμη και σθένος, προετοιμασμένοι για τη ζωή και τις δυσκολίες της. Στα μάτια τους ελλοχεύει όλη η λάμψη του κόσμου, όχι εξαιτίας του ερωτικού πόθου ή του υπέρμετρου ενθουσιασμού τους, αλλά λόγω της εσωτερικής τρικυμίας που τους ενδυναμώνει ή βυθίζει όλα εκείνα που έχουν ταχθεί στα άδυτα της ψυχής τους. Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου που αγαπά.

Αβίαστα (και κάπως αισιόδοξα) σκεπτόμαστε πως όλοι μπορούμε να αγαπήσουμε -εν δυνάμει αυτό ισχύει- έχουμε μέσα μας τις καταβολές να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε αλλά επί της ουσίας λίγοι αποδεικνύονται εκείνοι που αποφεύγουν την παραπλάνηση και τη χειραγώγηση, την καταπάτηση του άλλου και την υποταγή του με το πρόσχημα της αγάπης. Μα η αγάπη δεν κερδίζεται στην υποταγή θα έλεγε ο Χριστιανόπουλος. Κερδίζεται στην υποταγή του εγώ μας, στην παράδοση των εαυτών μπροστά στον άνθρωπο που αγαπάμε.

Η αγάπη χρειάζεται δύναμη γιατί είναι δύναμη! Σαρωτική, αγνή, καθαρή, δίχως όρια και ίσως για αυτό είναι τόσο ισχυρή. Όλα εκείνα τα ατελείωτα, ατέρμονα και απροσπέλαστα σημεία, οι έννοιες που αδυνατούν να τοποθετηθούν σε συγκεκριμένα πλαίσια, είναι απεριόριστα γοητευτικές και προσπαθούμε τόσο απεγνωσμένα να τις αποκτήσουμε που όταν αποτυγχάνουμε απογοητευόμαστε. Οπότε εάν συναντήσετε κάποιον άνθρωπο που να διακηρύσσει περήφανα πως η αγάπη είναι αδυναμία, μη θυμώσετε μαζί του· έχει προσπαθήσει να αγαπήσει και έχει απογοητευτεί, έχει παραδώσει τα όπλα, έχει υποκύψει στον εγωισμό του. Άλλωστε, θέλει αρετή και τόλμη η αγάπη.