Έχεις σκεφτεί ποτέ πόσο άλλαξε ο έρωτας στο πέρασμα των αιώνων;

Το πιο υπέροχο συναίσθημα όλων είναι αδιαμφισβήτητα ο έρωτας. Κάνει την καρδιά σου να χτυπάει σε τρελούς ρυθμούς, σε απογειώνει ενώ παράλληλα σε προσγειώνει και λίγο ανώμαλα. Ο έρωτας σε κάνει να εθελοτυφλείς, να υπερβάλλεις και να βιώνεις τα πάντα στο ζενίθ. Είναι κινητήριος δύναμη αλλά κι αυθυποβολή. Παρ’ όλα αυτά δεν παύει να είναι πάντα μια φωτοβολίδα που σκάει αργά ή γρήγορα.

Ο έρωτας μέσα στα χρόνια έχει αλλάξει μορφές και κανόνες. Παλιότερα τα πράγματα ήταν πιο περίπλοκα άλλα και πιο αληθινά ίσως. Υπήρχε ένας βαθμός δυσκολίας στη συνάντηση δύο ανθρώπων ο οποίος δεν υπάρχει σίγουρα σήμερα που όλα είναι πιο χαλαρά και πιο ασταθή βεβαίως.

Αρχές του 20ου αιώνα και η ερώτηση είναι μία. Ποιος έρωτάς; Το υποψήφιο ζευγάρι το διάλεγαν οι οικογένειες και των δυο, ανάλογα με την κοινωνική και οικονομική κατάσταση κυρίως. Περιθώρια για αρνήσεις δεν υπήρχαν. Ο γάμος ήταν κυρίως μια συναλλαγή και η γυναίκα ήταν το αντικείμενο αυτής της συναλλαγής. Την επιλογή έκανε ο πατέρας της υποψήφιας νύφης. Ραντεβού και συναντήσεις δεν υπήρχαν, παρά μόνο σε κάποια κοινή συνάθροιση και φυσικό επακόλουθο ήταν πάντοτε ο γάμος.

Δεκαετία του ’20 κι αλλάζει λίγο το παιχνίδι με τον άντρα σε θέση διεκδικητή, σαφώς η πατριαρχία δίνει και παίρνει. Ο άντρας βλέπει μια γυναίκα, του αρέσει τη ζητάει από τους γονείς της, τον πατέρα κυρίως. Βέβαια τα ραντεβού και οι συναντήσεις γίνονται κάτω από την επίβλεψη των γονέων, στο σπίτι κυρίως της κοπέλας. Και πάλι οι γονείς αποφασίζουν εάν ο συγκεκριμένος άντρας είναι κατάλληλος για την κόρη τους. Και ραντεβού με ραντεβού φαίνεται εάν θα ευδοκιμήσει αυτή η σχέση. Η θέση της γυναίκας παραμένει σαφώς υποβιβασμένη και η λογική μιας σχέση παραμένει σαφώς στην στρέιτ και μόνο εκδοχή της.

Δεκαετία του ’30 κι αρχίζουν τα ραντεβού. Οι νέοι χειραφετούνται κι αλλάζουν τα ζητούμενα. Σπουδάζουν, οδηγούν, εργάζονται. Ψάχνουν πάντα για σύντροφο αλλά όχι με τη συνηθισμένη μορφή μιας καλής προίκας. Ο έρωτας κάνει την εμφάνισή του δειλά δειλά. Στις αρχές της δεκαετίας του ’30 στη χώρα μας, παρατηρείται το φαινόμενο των ερωτευμένων ζευγαριών που κλέβονται ή τερματίζουν τη ζωή τους. Προφανώς κατάλοιπα του παρελθόντος που δεν έχουν ξεπεραστεί ακόμη. Ολοένα και περισσότερο διαφαίνεται η ανάγκη την νέας γενιάς για να αγαπήσει και να αγαπηθεί με τους κανόνες της καρδιάς και μόνο.

Δεκαετία του ’40 και δεν αλλάζουν και πολλά. Παρομοίως με την προηγούμενη δεκαετία. Ο έρωτας αναπτύσσεται και φουντώνει με τις προσωπικές συναντήσεις των νέων οι οποίες ιδιωτικοποιούνται δειλά-δειλά. Ο έρωτας αφήνει πίσω του το φλερτ των προηγούμενων δεκαετιών με δυνατά συναισθήματα, ρομαντισμό και πολλαπλές συναντήσεις. Όλοι θέλουν να ζήσουν τον έρωτα των βιβλίων και πηγαίνουν κόντρα σε όλους στο όνομα της αγάπης. Αρχίζουν ταυτόχρονα και οι πρώτες δηλώσεις περί αποδοχής της διαφορετικότητας.

Δεκαετία του ’50 κι αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους οι πρώτες φανερές σχέσεις σε σχολεία και πανεπιστήμια. Φιλιά και σημάδια στο λαιμό δίνουν τη θέση τους στα «μην αγγίζετε» ραντεβού των προηγούμενων δεκαετιών. Η σεξουαλικότητα αλλάζει μορφή και δε συγκαταλέγεται πλέον στη λίστα με τα απαγορευμένα προ γάμου. Οι νέοι ανακαλύπτουν και ζουν την επαφή. Αυτά βέβαια κυρίως στο εξωτερικό. Η χώρα μας είναι ακόμη αρκετά πίσω στο θέμα έρωτας το οποίο και θεωρεί ταμπού. Δε νοείται λοιπόν ειδικά στα χωριά σχέση εκτός αρραβώνα ή γάμου. Σε άλλη περίπτωση θίγεται ανεπανόρθωτα η τιμή της οικογένειας και τα κατάλοιπα καλά κρατούν.

Δεκαετία του ’60 κι η ελευθερία παίρνει νέα μορφή. Η δεκαετία αυτή θεωρείται ανατρεπτική κι έξαλλη για αρκετά δεδομένα. Όλα τα στερεότυπα καταρρίπτονται. Είναι ίσως η δεκαετία της απελευθέρωσης ακόμα και στη χώρα μας. Rock’n’roll, ουσίες, χειραφέτηση των γυναικών κι επανάσταση κατά της καταστολής της διαφορετικότητας. Τα κορίτσια πλέον θεωρούν την επαφή σημαντικό κομμάτι σε μια σχέση και δεν τις απασχολεί αν έχουν αρκετούς δεσμούς. Αρχίζει πλέον να κυκλοφορεί και να χρησιμοποιείται το αντισυλληπτικό χάπι ώστε οι νέοι να απολαμβάνουν ελεύθερα ό, τι θεωρείται πλέον όλο και πιο φυσιολογικό.

Δεκαετία του ’70. Σεξουαλική επανάσταση, τα παιδιά των λουλουδιών. Ο έρωτας παύει να είναι τόσο αγνός και οι περισσότερες σχέσεις περιστρέφονται γύρω από το σώμα και τις ανάγκες του. Όλα είναι πλέον μακράν πιο ελεύθερα. Ουσίες, αλκοόλ και μουσική συμβάλλουν όλα σε μια χαλάρωση φραγμών. Η ανταλλαγή συντρόφων μπαίνει δυναμικά στο παιχνίδι.

Η δεκαετία του ’80 είναι προφανώς παρεξηγημένη. Ο έρωτας ανθίζει παντού. Πειρατικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί κάνουν τη μια αφιέρωση μετά την άλλη. Αυτοσχέδιες μπάντες νέων γράφουν και αφιερώνουν τραγούδια στα κορίτσια τους. Τα ραντεβού αρχίζουν και πάλι να φέρουν ρομαντισμό μετά από δυο έξαλλες δεκαετίες. Οι άνθρωποι ξαναβρίσκουν τις ισορροπίες τους. Αφιερώσεις, ραβασάκια, μηνύματα στα θρανία και τους τοίχους σχολείων και πανεπιστημίων, σκιρτήματα πάνω από τα τηλέφωνα δείχνουν πως ο έρωτας καλά κρατεί.

Δεκαετία του ’90, η γενιά που άφησε εποχή. Κυριολεκτικά. Το διαδίκτυο μπαίνει δυναμικά στη ζωή μας αποκόβοντας κάθε face to face επαφή. Οι νέοι επικοινωνούν τηλεφωνικά και διαδικτυακά. Ερωτεύονται πίσω από μια οθόνη και δεν κάνουν τρέλες στο όνομα της αγάπης.

Αρχές ’21ου αιώνα κι αναρωτιόμαστε, πού να πήγε ο έρωτας; Οι άνθρωποι πλέον δεν ερωτεύονται εύκολα. Αρκούνται στην επαφή χωρίς δεσμεύσεις αλλά και χωρίς αντισύλληψη παράλληλα.  Η καχυποψία και ο φόβος έχουν δώσει τη θέση τους στον αφελή ρομαντισμό του παρελθόντος. Ίσως να είναι και κρίση, ίσως πάλι μια ακόμα επανάσταση που αναμένουμε να δούμε τα αποτελέσματά της. Ποιος ξέρει. Πάντως το μόνο σίγουρο είναι ότι έρωτας πάντα καλά κρατεί στα χρόνια, τους αιώνες, τις εποχές.