Έχεις σκεφτεί ποτέ τι σημαίνουν οι φράσεις του τύπου « εμένα έτσι μου έμαθαν», « εγώ έτσι ξέρω από το σπίτι μου», « εμείς έτσι το έχουμε στην οικογένεια». Μάλλον δεν το έχεις σκεφτεί και πολύ, όπως κι οι περισσότεροι, αφού συχνά τις πετάμε μέσα στη συζήτηση θέλοντας να τονίσουμε το ήθος και τους καλούς τρόπους τους δικούς μας και της οικογένειάς μας, χωρίς πραγματικά να έχουμε αναρωτηθεί ποτέ από πού προκύπτει η καλή ή όχι συμπεριφορά μας.
Είναι άραγε έμφυτη αυτή η ευγενική πλευρά του χαρακτήρα μας ή κάποιοι με τα χρόνια προσπάθησαν επιτυχημένα, και την εισχώρησαν στην προσωπικότητά μας κάνοντάς την λίγο καλύτερη; Ρητορικό ερώτημα που δεν υπάρχει απάντηση μιας και δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά που λένε. Πιο απλά, είναι σίγουρο πως μέσα στα χρόνια αφομοίωσες τους καλούς τρόπους μέσα απ’ την οικογένειά σου –και πολύ καλά έκανες–, αλλά τίποτα δε θα γινόταν αν δεν έβαζες κ εσύ ο ίδιος το χεράκι σου. Ο συνδυασμός και των δυο σε έκανε αυτό το σύνολο των συμπεριφορών που είσαι σήμερα κι αυτή είναι η μόνη αλήθεια.
Μικρός δεν ήξερες πότε λέμε «ευχαριστώ», «παρακαλώ» κι «ορίστε», βλέποντας τον μπαμπά και τη μαμά έμαθες πως κι εσύ έπρεπε να κάνεις το ίδιο, χωρίς να ξέρεις τι πραγματικά σημαίνουν όλα αυτά.
Εξάλλου, αν οι γονείς σου ήθελαν να έχεις πάντα όλα τα απαραίτητα εφόδια μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας σίγουρα θα σε ώθησαν από νωρίς σε τέτοια πρότυπα. Βέβαια αυτό εξαρτάται κι απ’ τους ίδιους, αφού αν ούτε οι ίδιοι δεν ακολούθησαν ποτέ, έστω τα βασικά μιας καλής συμπεριφοράς το πιο πιθανό είναι πως κατά κανόνα ούτε κι εσύ θα τα ακολουθήσεις.
Μεγαλώνοντας αντιλήφτηκες σιγά-σιγά πως υπάρχουν κάποιοι βασικοί κανόνες καλής συμπεριφοράς που πρέπει να ακολουθείς, ώστε να εξασφαλίσεις μια αρμονική συμβίωση με τα μέλη του περίγυρού σου, αλλά και της υπόλοιπης κοινωνίας. Λογικά αν ήθελες να ενταχτείς σ’ όλο αυτό το σύνολο τους ακολούθησες, αν όχι πάλι κανένας ποτέ δε θα σε μαλώσει, ούτε θα σου επιβάλλει να έχεις καλούς τρόπους.
Με τον καιρό θα καταλάβεις πως έτσι είναι η ζωή και πως οι καλοί τρόποι συνδέονται με τις λέξεις: σεβασμός, αλληλοκατανόηση, υποστήριξη, συμπόνια και άλλες πολλές λέξεις. Δε θα ήθελες κανένας να σου φερθεί με αγένεια γι’ αυτό δε θα πρέπει, ούτε κι εσύ να κάνεις το αντίστοιχο στους άλλους. Δείξε σεβασμό για να σου δείξουν, μην περιμένεις κάτι απ’ τον άλλο, αν πληγώνεις με τη στάση σου τα συναισθήματά του.
Σκέψου πόσες φορές η μέρα σου έγινε λίγο πιο όμορφη και πιο ελπιδοφόρα από έναν άνθρωπο που σου χαμογέλασε, που σου προσέφερε τη θέση του κάπου, που σου άνοιξε την πόρτα για να περάσεις, που σου είπε απλώς μια καλημέρα. Γιατί να μην ανήκεις κι εσύ σ’ αυτούς; Σε κανένα δεν κόστισε ποτέ τίποτα λίγη παραπάνω ανθρωπιά.
Πάντα λέμε πως τα μικρά πράγματα στη ζωή έχουν αξία. Μέσα σ’ αυτά ανήκουν κι οι καλοί τρόποι. Δε χάνεις κάτι με το να φερθείς ευγενικά, ίσα-ίσα θα κερδίσεις την εκτίμηση και το σεβασμό πολλών γύρω σου, από κάτι τόσο μικρό, αλλά τόσο σημαντικό. Θα έρθεις αντιμέτωπος με τη συμπεριφορά σου και η ευθύνη θα είναι όλη δική σου. Οι γονείς σου το χρέος τους το έπραξαν και με το παραπάνω. Σε διαμόρφωσαν ως προσωπικότητα για να είσαι τώρα εσύ σε θέση να βάλεις τις δικές σου πινελιές σ’ αυτήν.
Θα μπορούσαμε λοιπόν να καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως κανείς δε θα είναι εκεί να σου διδάξει ως καθηγητής τους καλούς τρόπους. Επίσης ό,τι πρόλαβες να πάρεις απ’ τους γονείς σου το έχεις ήδη πάρει. Οπότε πάρε τα θεμέλια που σου δόθηκαν και χτίσε εσύ το χαρακτήρα σου. Αν είναι όντως γερά, δε θα σε απογοητεύσουν και με τη σειρά σου εσύ δε θα απογοητεύσεις ποτέ τους άλλους.
Επιμέλεια κειμένου: Αναστασία Νάννου